Τρεις ηρωίδες σε τρία μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Με λίγα λόγια 
Η Μιριάμ είναι μια νεαρή πολλά υποσχόμενη δικηγόρος και ο Πολ ένας επιτυχημένος μουσικός παραγωγός. Όταν εκείνη μένει έγκυος, το ζευγάρι αποφασίζει να μείνει η μητέρα στο σπίτι για να μεγαλώσει τη μικρή. Σύντομα έρχεται και το δεύτερο παιδί και τότε όλα γίνονται πιο περίπλοκα. Μια τυχαία συνάντηση επιτρέπει στην κουρασμένη Μίριαμ να θυμηθεί τα νεανικά της όνειρα καιν να θελήσει να επιστρέψει στην ενεργό δράση. Ο Πολ στην αρχή έχει αντιρρήσεις, αλλά η Μιριάμ ασφυκτιά κλεισμένη με τα παιδιά στο σπίτι. Μετά από αυστηρή επιλογή, προσλαμβάνουν τη Λουίζ, μια σαραντάρα με πρόσωπο ήρεμο «σαν μια γαλήνια θάλασσα» που ζει και εργάζεται χρόνια στο Παρίσι. Η Λουίζ πολύ γρήγορα κερδίζει την αγάπη των παιδιών και την εμπιστοσύνη των γονιών και κατακτά σταδιακά τη δική της θέση στην οικογένεια. Όλα κυλούν ομαλά, σχεδόν ονειρικά, και τίποτε δεν προμηνύει την τραγωδία που θα ακολουθήσει. 

Η γνώμη της Bovary
Η Leila Slimani παρακολουθεί ένα αντρόγυνο με δύο μικρά παιδιά στο σημερινό Παρίσι. Η αφήγηση ακολουθεί αντίστροφη πορεία: ξεκινάει από το έγκλημα –είναι πολύ εντυπωσιακή η αρχή του μυθιστορήματος– και στη συνέχεια γυρίζει πίσω για να πιάσει την ιστορία από την αρχή: Τη ζωή του ζευγαριού πριν τα παιδιά, τον ερχομό του πρώτου μωρού, τις αλλαγές που έφερε στη ζωή τους, τις καλές και τις δύσκολες στιγμές, τον ερχομό του δεύτερου παιδιού, την επιθυμία της μητέρας να εργαστεί, τα μπερδεμένα συναισθήματα, τα διλήμματα και τις ανασφάλειες που αντιμετωπίζει κάθε σύγχρονη μητέρα. Η συγγραφέας παρακολουθεί τη Μιριάμ, τη μητέρα, και μέσα από αυτή όλες τις γυναίκες της εποχής της: σύζυγος, μητέρα, εργαζόμενη, νοικοκυρά… είναι τόσοι πολλοί οι ρόλοι στους οποίους προσπαθεί η σημερινή γυναίκα να ανταπεξέλθει. Ταυτόχρονα, παρατηρεί και τη νταντά, που έρχεται να εργαστεί στο σπίτι της οικογένειας, η οποία έχει να ανταποκριθεί επίσης στους ίδιους ρόλους και να αντιμετωπίσει παράλληλα τη φτώχεια, την αδιαφορία, την εκμετάλλευση, την ξενοφοβία. Το «Γλυκό τραγούδι» θα μπορούσε να είναι ένα ατμοσφαιρικό θρίλερ με μπόλικο σασπένς. Αντί γι’ αυτό η Slimani γράφει ένα αποκαλυπτικό κοινωνικό μυθιστόρημα για την εποχή μας· τη θέση της γυναίκας, τις σχέσεις εξουσίας, το χρήμα, τις ταξικές και πολιτισμικές προκαταλήψεις και ταυτόχρονα τα διαχρονικά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης, το ένστικτο σε αντιδιαστολή με τις πολιτισμικές μας αναφορές, την ανάγκη της συντροφικότητας και την αγάπη για τα παιδιά. 

Leila Slimani | Γλυκό τραγούδι | Εκδόσεις Ψυχογιός 

Το Θαύμα της Emma Donoghue 

«Και τότε συνειδητοποίησε ότι το σημαντικό ερώτημα δεν ήταν πώς μπορούσε να διαπράξει ένα παιδί μια τέτοια απάτη, αλλά γιατί; Τα παιδιά έλεγαν αθώα ψεματάκια, ναι, αλλά μόνο ένα παιδί με διεστραμμένη φύση θα επινοούσε αυτό το παραμύθι. Η Άννα δεν εκδήλωνε την παραμικρή επιθυμία να γίνει πλούσια. Τα παιδιά επιζητούσαν την προσοχή, ναι, ακόμη και τη φήμη –αλλά με αντίτιμο ένα άδειο στομάχι και ένα σώμα που υπέφερε και με τη διαρκή αγωνία πώς να συνεχίσουν την εξαπάτηση; Εκτός, βέβαια, κι αν οι Ο’ Ντόνελ είχαν καταστρώσει την τερατώδη μηχανορραφία τους και είχαν αναγκάσει το παιδί να συμμετάσχει σ’ αυτή εκφοβίζοντάς το. Όμως η Άννα δεν έδινε την εντύπωση παιδιού που υπέμενε καταναγκασμούς. Είχε μια ήρεμη σιγουριά, έναν αέρα αυτοπειθαρχίας ασυνήθιστης για την ηλικία της. Φυσικά και οι ενήλικες έλεγαν κατάφωρα ψέματα, και τίποτε δεν του έκανε να λένε πιο πολλά ψέματα από ό,τι αφορούσε τον ίδιο τους τον εαυτό». 

Με λίγα λόγια
Μια Αγγλίδα νοσοκόμα καταφτάνει σε μια μικρή κωμόπολη της Ιρλανδίας προκειμένου να παρακολουθήσει την αλλόκοτη περίπτωση μιας εντεκάχρονης κοπέλας. Η μικρή Άννα δεν έχει φάει τίποτε εδώ και τέσσερις μήνες, αλλά φαίνεται υγιέστατη –δεν δείχνει κανένα σημάδι εξασθένισης. Η περίπτωση της Άννας έχει αναστατώσει την περιοχή, η φήμη της έχει ξεπεράσει τα όριά της και οι πιστοί καθολικοί μιλούν απερίφραστα για θαύμα! Ωστόσο, η έμπειρη νοσοκόμα εμπιστεύεται μόνο τη λογική και τις εξηγήσεις που δίνει η επιστήμη. Η νοσοκόμα θα δώσει τη δική της μάχη σε αυτόν τον τόπο που μοιάζει αγκιστρωμένος στις δεισιδαιμονίες και στις προλήψεις, απέναντι σε εκείνους που απλώς περιμένουν ένα θαύμα και στους άλλους που επενδύουν στη φήμη που θα κερδίσει η περιοχή αν ξαφνικά αποκτήσει μια νεαρή αγία. Η η Λιμπ θα βρει έναν απρόσμενο σύμμαχο στο πρόσωπο ενός δημοσιογράφου, ο οποίος έρχεται από το Δουβλίνο για να καλύψει το ανεξήγητο γεγονός. Πρόκειται για μια καλοσχεδιασμένη απάτη ή για ένα σύγχρονο θαύμα; 

Η γνώμη της Bovary
Η Emma Donoghue, που είχε εντυπωσιάσει πριν μερικά χρόνια αναγνωστικό κοινό και κριτικούς με το συγκλονιστικό «Δωμάτιο», υπογράφει εδώ ένα ακόμη δυνατό μυθιστόρημα με πρωταγωνίστρια ένα νεαρό κορίτσι που ζει σε ένα κλειστό περιβάλλον με αυστηρούς κανόνες.  Η ζωή κυλάει πολύ αργά και βαρετά στο χωριό του 19ου αιώνα. Η ασυνήθιστη περίπτωση της μικρής Άννας έρχεται για να ξυπνήσει για λίγο την κοιμισμένη κοινότητα. Η ιστορία βασίζεται σε πραγματικές μαρτυρίες για τα νεαρά κορίτσια που ζούσαν χωρίς τροφή, τις περισσότερες φορές για θρησκευτικούς λόγους, και κατάφεραν να επιζήσουν για δεκαετίες. «Το Θαύμα» είναι πρώτα απ’ όλα  ένα μυθιστόρημα για την πίστη του ανθρώπου. Τι είναι η πίστη; Από πού προέρχεται; Ποια είναι τα όρια ανάμεσα στην πίστη και στη λογική; Μπορεί ένας επιστήμονας να είναι πιστός; Πώς αντιλαμβάνεται ο πιστός τις αντιφάσεις ανάμεσα στη θρησκεία και την επιστήμη; Την ίδια στιγμή το μυθιστόρημα μπορεί να διαβαστεί σαν ένα ψυχολογικό θρίλερ –ο αναγνώστης παρακολουθεί ένα παιδί να αργοπεθαίνει μπροστά στα μάτια του, Θα καταφέρει άραγε η Λιμπ να σώσει το κορίτσι; Ο κάθε «μεγάλος» που βρίσκεται δίπλα στην Ανν και οφείλει να την προστατέψει έχει τους δικούς του λόγους να θέλει να πιστέψει στο «θαύμα». Πόσο καλό ή κακό κάνουμε τελικά στα παιδιά μας; Οι πρώτες σελίδες κυλούν κάπως αργά, όπως όλα στην Ιρλανδία του δέκατου ένατου αιώνα,  αλλά οι αποκαλύψεις στα τελευταία κεφάλαια θα αποζημιώσουν τον υπομονετικό αναγνώστη. 

Emma Donoghue | Το Θαύμα | Εκδόσεις Παπαδόπουλος 

Τα κορίτσια της Emma Cline 

«Οι γονείς μου, ακόμη και στους χωριστούς, εγωκεντρικούς κόσμους τους, ήταν απογοητευμένοι από εμένα, προβληματισμένοι με τη μέτρια επίδοσή μου στο σχολείο. Ήμουν ένα μέτριο κορίτσι, κι αυτή ήταν η μεγαλύτερη απογοήτευση από όλες –δεν υπήρχε η παραμικρή λάμψη υπεροχής πάνω μου. Δεν ήμουν αρκετά όμορφη για να παίρνω τους βαθμούς που έπαιρνα, η ζυγαριά δεν έγερνε αποφασιστικά προς τη μεριά της ομορφιάς ή της εξυπνάδας. Μερικές φορές πάθαινα κρίσεις χρηστοήθειας και πάσχιζα να βελτιωθώ, να προσπαθήσω περισσότερο, αλλά, βέβαια, τίποτα δεν άλλαζε. Απ’ ό,τι φαινόταν, άλλες μυστηριώδεις δυνάμεις παρενέβαιναν και χαλούσαν το παιχνίδι. Το παράθυρο δίπλα στο θρανίο μου που είχε μείνει ανοιχτό, αναγκάζοντάς με να χάνω την ώρα των μαθηματικών χαζεύοντας το θρόισμα των φύλλων. Το στυλό μου που έτρεχε, κάνοντάς με να μην μπορώ να κρατήσω σημειώσεις. Αυτά στα οποία ήμουν καλή δεν είχαν καμία πρακτική εφαρμογή: Να γράφω διευθύνσεις σε φακέλους με στρογγυλά σαν φούσκες γράμματα, να τους στολίζω με χαμογελαστές φατσούλες στο αυτί. Να φτιάχνω λασπερό καφέ τον οποίο έπινα με ύφος χιλίων καρδιναλίων. Να βρίσκω ένα συγκεκριμένο αγαπημένο τραγούδι στο ραδιόφωνο, σαν μέντιουμ που αναζητά νέα των τεθνεώτων». 

Με λίγα λόγια
Η Ίβι είναι μια ανήσυχη έφηβη που ζει στην απελευθερωμένη Καλιφόρνια στα τέλη της δεκαετίας του ’60. Οι χωρισμένοι γονείς της έχουν τα δικά τους θέματα και προκειμένου να τη ξεφορτωθούν τη στέλνουν, παρά τη θέλησή της, σε κάποιο οικοτροφείο. Μια μέρα στη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών η Ίβι συναντάει μια παρέα κοριτσιών και μένει καταγοητευμένη από το ντύσιμο, την αύρα και την ελευθερία που αποπνέουν. Πολύ γρήγορα και χωρίς καλά καλά να το καταλάβει θα παρασυρθεί στους κόλπους μιας σέχτας και θα γνωρίσει τον «χαρισματικό» ηγέτη της. Στα μάτια της νεαρής κοπέλας το κρυμμένο πίσω από τους λόφους κοινόβιο της «οικογένειας» είναι συναρπαστικό –ένα μέρος στο οποίο θέλει απεγνωσμένα να γίνει δεκτή για να ζήσει μια «γεμάτη» ζωή! Καθώς όμως περνάει όλο και περισσότερο χρόνο μακριά από τη μητέρα και την συνηθισμένη καθημερινότητά της, η Ίβι αργεί να συνειδητοποιήσει ότι βρίσκεται ολοένα και πιο κοντά στην αδιανόητη βία και ότι φτάνει μια κομβική στιγμή στη ζωή κάθε ανθρώπου όπου είναι πολύ εύκολο να πάρει κανείς τον λάθος δρόμο, εκείνον που δεν έχει επιστροφή. 

Η γνώμη της Bovary
Το πρωτόλειο μυθιστόρημα της Emma Cline πραγματεύεται ένα θέμα δύσκολο, με μια γλώσσα σκληρή και κοφτερή σαν ξυράφι.  «Τα Κορίτσια» είναι ένα σκοτεινό βιβλίο για την πλήξη και τη μοναξιά της εφηβικής ηλικίας –αν και όπως φαίνεται ακολουθούν τον άνθρωπο και στη συνέχεια της ζωής του. Στο μυθιστόρημα γίνονται σαφείς αναφορές στον Τσαρλς Μάνσον και στην περίφημη «οικογένειά του» που διέπραξαν το πιο άγριο έγκλημα στην ιστορία του Χόλιγουντ –ανάμεσα στα θύματά τους ήταν και η Σάρον Τέιτ, σύζυγος του σκηνοθέτη Ρομάν Πολάνσκι. Ο Μάνσον είχε δημιουργήσει ένα  είδος σέχτας, όπου έβρισκαν καταφύγιο ευαίσθητες νεαρές κοπέλες, συνήθως από διαλυμένες οικογένειες. Η Emma Cline δεν ασχολείται παρά ελάχιστα με τον ηγέτη της σέχτας. Επικεντρώνει την προσοχή της στα κορίτσια του. Ποιες είναι αυτές οι κοπέλες; Τι ψάχνουν; Πώς έγινε και κατέληξαν στον φρικιαστικό κόσμο ενός ψυχοπαθή δολοφόνου; «Τα Κορίτσια» είναι ένα από εκείνα τα μυθιστορήματα που θέτουν ερωτήματα χωρίς να δίνουν έτοιμες απαντήσεις. Μέσα από τη φρικιαστική ιστορία της «οικογένειας», η Emma Cline μιλάει ουσιαστικά για τη γυναικεία ψυχοσύνθεση και τον τρόπο που μεγαλώνουν τα σύγχρονα κορίτσια· για το πώς βλέπουν τον εαυτό τους ως γυναίκες και το πώς αντιλαμβάνονται τη θέση και τον ρόλο τους στη σημερινή κοινωνία. Σε κάθε περίπτωση ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο. 

Emma Cline | Τα Κορίτσια | Εκδόσεις Ψυχογιός 
 

Χριστίνα Δρούζα