Γιατί, ενώ κάνουν το ίδια πράγματα, οι γυναίκες δείχνουν «ξινές» και «σκύλες» ενώ οι άντρες απλά σοβαροί; | 0 bovary.gr
Γιατί, ενώ κάνουν το ίδια πράγματα, οι γυναίκες δείχνουν «ξινές» και «σκύλες» ενώ οι άντρες απλά σοβαροί; | 0 bovary.gr
ΑΝΔΡΕΣ VS ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Γιατί, ενώ κάνουν το ίδια πράγματα, οι γυναίκες δείχνουν «ξινές» και «σκύλες» ενώ οι άντρες απλά σοβαροί;


«Από το πρώτο δευτερόλεπτο που πάτησα το πόδι μου στην αίθουσα, ήξερα ακριβώς τι πρόκειται να ακολουθήσει.

Ήμουν η μοναδική γυναίκα σε αυτή τη σημαντική επαγγελματική συνάντηση, ανάμεσα σε 24 άντρες. Ως γυναίκα επιστήμονας, έχω υπάρξει πολλές φορές η μόνη γυναίκα σε κάποιον χώρο και γνώριζα πως υπήρχε ρίσκο, αυτά που είχα να πω να περνούσαν τελείως αδιάφορα από τους υπόλοιπους. Αυτό που γνώριζα όμως καλύτερα ήταν πως αν επιχειρούσα να κάνω πιο αισθητή την παρουσία μου για να εισακουστώ, θα χαρακτηριζόμουν αμέσως με τον κλασικό τρόπο: η στερεοτυπική, συναισθηματική γυναίκα.»

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί όταν μία γυναίκα είναι σοβαρή, θεωρείται αμέσως σκύλα ή ξινή; Γιατί από την άλλη οι άντρες χαρακτηρίζονται απλώς ως σοβαροί επαγγελματίες;

Παρόλο που η κοινωνία μας έχει κάνει πολλά βήματα όσον αφορά στην ίση αντιμετώπιση των δύο φύλων, υπάρχουν ακόμη πολλά κατάλοιπα που στην καθημερινή ζωή γίνονται αντιληπτά από τον δρόμο μέχρι τη δουλειά. Η συγκεκριμένη πρωταγωνίστρια, ψυχολόγος στο επάγγελμα, αφηγείται την προσωπική της ιστορία σε έναν ανδροκρατούμενο εργασιακό χώρο και μας δίνει συμβουλές προκειμένου να ανατρέψουμε αυτό το μοντέλο που έχει λανθασμένα επικρατήσει.

«Το πρόβλημα είναι διττής φύσεως: όταν είσαι γυναίκα και δείχνεις τα συναισθήματά σου, επιβεβαιώνεις αμέσως τη θεωρία περί -υπερβολικού- συναισθηματισμού, της πολύ ευαίσθητης, με παιδιάστικη συμπεριφορά και ίσως απουσία αυτοελέγχου, γυναίκας. Όταν όμως η συνταγή δεν δέσει για να δημιουργηθεί αυτή η εντύπωση στους γύρω, θα φαίνεσαι αμέσως αντιπαθητική, κρύα και αναξιόπιστη. Κοινώς, σκύλα. 

Το θέμα είναι πως σύμφωνα με επιστημονικά στοιχεία, το στερεότυπο της συναισθηματικής γυναίκας είναι ένας μεγάλος μύθος. Οι γυναίκες πράγματι πιστεύουν πως έχουν ισχυρότερα συναισθήματα τα οποία τα εκδηλώνουν σε μεγαλύτερη συχνότητα και αυτό είναι κάτι στο οποίο συμφωνούν και οι άντρες. Όταν όμως οι μελετητές του εργαστηρίου ψυχολογίας μου διερεύνησαν τις συναισθηματικές διακυμάνσεις εκατοντάδων αντρών και γυναικών κατά τη διάρκεια της ημέρας με ασύρματες ηλεκτρονικές συσκευές που τους είχαν παραχωρηθεί, κατά γενική πλειοψηφία δεν παρουσιάστηκε κάποια διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλα.

Η μελέτη του εργαστηρίου έδειξε επίσης πως όταν μία γυναίκα είναι κακοδιάθετη, οι άνθρωποι πιστεύουν πως φταίει εκείνη γι’ αυτό. Αντίθετα, όταν ένας άντρας είναι στις μαύρες του οι γύρω κατηγορούν την κατάσταση και όχι το πρόσωπο, σαν να είναι απλώς μία κακή ημέρα. Ορισμένες φορές μάλιστα, ο κόσμος τον επαινεί επειδή είναι «ευαίσθητος άντρας» ή «ισχυρός ηγέτης». Αυτά τα στερεότυπα ξεκινούν από την παιδική ηλικία κατά την οποία οι ενήλικες -καλοπροαίρετα βέβαια- βλέπουν και αντιμετωπίζουν τα αγόρια και τα κορίτσια με διαφορετικό τρόπο χωρίς να το συνειδητοποιούν. Σταδιακά όμως, τα στερεότυπα γίνονται ο κανόνας και περνούν αυτόματα και στην επόμενη γενιά.

Δυστυχώς, όλες οι γυναίκες αναγκάζονται να συμβιβαστούν με αυτές τις αηδίες. Η επιστήμη δεν έχει καταφέρει να ανακαλύψει ακόμη τη θεραπεία για τα γυναικεία στερεότυπα, όμως μπορείτε να τα πολεμήσετε για να μειώσετε την επίδραση που έχουν πάνω σας. Ακολουθήστε τις παρακάτω τεχνικές! Μερικές από αυτές θα βγάλουν τα στερεότυπα knock out με την πρώτη ενώ κάποια άλλα θα τα σαμποτάρουν με στυλ.

  • Προετοιμάστε το κοινό

Στη συγκεκριμένη συνάντηση, όπου βρήκα τον εαυτό μου να περιβάλλεται από 24 άντρες επιστήμονες, αποφάσισα να ενημερώσω εκ των προτέρων τους παρευρισκόμενους για την ύπαρξη των στερεοτύπων... Γι’ αυτό όταν ξεκίνησα να μιλάω παρουσιάζοντας τον εαυτό μου, είπα πως «θα υπάρξουν στιγμές σήμερα που μπορεί να είμαι λίγο υπερβολική προκειμένου να ακουστεί η άποψή μου. Αλλά όχι πολύ, γιατί ξέρω ότι όλοι εσείς έχετε συνηθίσει να δουλεύετε με γυναίκες.» Αυτό κάνει τους άλλους να είναι πιο διστακτικοί στο να σας διακόψουν και πιο πρόθυμοι στο να σας επιβραβεύσουν για τις ιδέες σας.

  • Πείτε το ευθέως

Χρησιμοποίησα αυτήν την τεχνική σε μία συνάντηση με έναν πανεπιστημιακό. Παρόλο που εγώ ήμουν επικεφαλής της συνάντησης, εκείνος κάθε φορά που απαντούσε σε κάτι απευθυνόταν μόνο στους άντρες συναδέλφους. Ύστερα από αρκετές φορές που επαναλήφθηκε το ίδιο παραμύθι, του είπα με ευγένεια «Με συγχωρείς Χ, είμαι κι εγώ εδώ» και του χαμογέλασα. Τώρα, εάν εφαρμόσετε αυτήν την τεχνική να είστε προετοιμασμένες για μία όχι και τόσο ήρεμη απάντηση. Κάτι τέτοιο βάζει αμέσως τους άλλους σε αμυντική θέση ή απλώς μπορεί να σας θεωρήσουν ξινές και κομπλεξικές. Στην περίπτωσή μου, ο Χ με αποκάλεσε «παρορμητική» και στη συνέχεια μου είπε «Μάλλον απλά λες ό,τι σου κατέβει στο κεφάλι.» Βάρυνα λίγο τη φωνή μου και με έναν πολύ μετρημένο τόνο του απάντησα «Μπορώ να σε διαβεβαιώσω Χ, (παύση) πως δεν λέω σχεδόν τίποτα από αυτά που σκέφτομαι αυτή τη στιγμή.» Μετά από αυτό, κάθισα αναπαυτικά περιμένοντας να μιλήσει.

  • Μάθετε τα «αντρικά πειράγματα»

Οι άντρες συνεχώς προσβάλλουν ο ένας τον άλλον για πλάκα. Το χιούμορ όμως είναι και ένας πολύ καλός τρόπος για να ασκήσεις κριτική σε κάποιον με έμμεσο τρόπο. Για παράδειγμα, πριν από 10 χρόνια, ήμουν έτοιμη να μιλήσω ενώπιον του Κογκρέσου για τη σημασία της επιστημονικής έρευνας, όταν ο αντιπρόεδρος μου τηλεφώνησε για να με συμβουλέψει. Μου είπε: «Πρέπει να πεις στο Κογκρέσο πως η ψυχολογία είναι σαν τη μάσκαρα. Δεν είναι αυστηρά απαραίτητη, όμως είναι πάντα ωραία όταν την κοιτάς» (και δεν το βγάζω από το μυαλό μου αυτό). Αντί να τον κριτικάρω ή να τον ειρωνευτώ, του απάντησα: «Ξέρετε, δεν το είχα σκεφτεί ποτέ έτσι. Όμως εννοείτε μία φθηνή ή την καλύτερη μάσκαρα της αγοράς; Μαύρη ή καφέ; Αδιάβροχη; Γιατί δεν λέτε κάτι και για το κραγιόν; Για το ρουζ;»Έπιασε αμέσως το νόημα. Εάν δεν έχετε κάποια εμπειρία σε πειράγματα με άντρες, ζητήστε από έναν έμπιστο φίλο σας να σας βοηθήσει στην εξάσκηση. Σε μένα δούλεψε (αγκαλιά με ένα μπουκάλι ουίσκι...)

  • Αναγνωρίστε δημόσια τον διπλό σας ρόλο

Είστε γυναίκα και είστε επαγγελματίας στην καριέρα σας. Όταν υπάρχει κίνδυνος να σας περάσουν για σκύλα, χωρίστε αυτούς τους δύο ρόλους. Για παράδειγμα, όταν μιλάω σε έναν φοιτητή μου στο εργαστήριο θα πω: «Ως άνθρωπος κατανοώ και αισθάνομαι συμπόνια για την κατάστασή σας, ως επόπτριά σας όμως θα πρέπει να επιμείνω να ολοκληρώσετε αυτό που σας έχει ανατεθεί.»

  • Κάντε πρακτική στις απαντήσεις σας

Ορισμένες φορές, όταν δέχεστε στερεοτυπική συμπεριφορά μπορεί να βρεθείτε απροετοίμαστες και μετά να πιάσετε τον εαυτό σας να σκέφτεται τις απαντήσεις που θα έπρεπε να είχατε δώσει την κατάλληλη στιγμή. Σταματήστε να εύχεστε να είχατε πει κάτι και αρχίστε τις πρόβες. Καθίστε με έναν φίλο, μοιραστείτε μαζί τους τις καλύτερες ατάκες σας και κάντε εξάσκηση για τη μέρα που θα τις ξαναχρειαστείτε. Η Χίλαρι Κλίντον έδωσε μία πολύ καλή απάντηση όταν κατά τη διάρκεια ενός φόρουμ για την εθνική ασφάλεια, την περίοδο της προεκλογικής της εκστρατείας το 2016, κατηγορήθηκε πως δεν χαμογελάει αρκετά. «Με αυτό ακριβώς μοιάζει η ανάληψη των καθηκόντων του προέδρου», απάντησε.

  • Χτίστε τις κοινωνικές σας σχέσεις

Κάντε τους συναδέλφους σας να γνωρίζουν πως εκτιμάτε τις προσπάθειές τους. Ειλικρινείς ευχαριστίες, το κέρασμα ενός καφέ ή ένα μικρό κουτί σοκολατάκια, θα εξασφαλίσουν τη θέση εξουσίας σας με ευγενικό τρόπο και θα τους προετοιμάσει για να σας δουν με καλό μάτι στην ηγετική σας θέση. Ως μπόνους, θα δείτε πως θα σας συμπαθούν και θα σας εμπιστεύονται περισσότερο. Μπορείτε να βασιστείτε σε αυτήν την τεχνική καλής θέλησης όταν -αναπόφευκτα- παραβιάζετε τον γενικό κανόνα του στερεότυπου, κάνοντας απλώς τη δουλειά σας...

  • Βρείτε έναν αρσενικό σύμμαχο

Ξέρετε κάποιον λογικό συνεργάτη σας που μπορεί να αναγνωρίσει το ότι αντιμετωπίζεστε στερεοτυπικά κατά τη διάρκεια των συναντήσεων στο γραφείο σας; Την επόμενη φορά, συνεννοηθείτε μαζί του ώστε να επαναλάβει τις ιδέες σας και να τις αποδώσει σε εσάς: «Όπως μας είπε μόλις η Χ, θα πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά την ανανέωση του συμβολαίου.» Εφάρμοσα αυτήν την τεχνική κατά τη διάρκεια ενός μίτινγκ όταν ένας συνάδελφός μου (ας τον πούμε Ψ) αναφέρθηκε σε ένα επιστημονικό πόρισμα από μία έρευνά μου. Οι υπόλοιποι στην συνάντηση αναγνώρισαν τα στοιχεία δίνοντας τα εύσημα στον Ψ και αποκαλώντας τα ως την «οπτική του Ψ». Ο Ψ τους διόρθωσε γιατί στο παρελθόν είχαμε συζητήσει τέτοιου είδους περιπτώσεις. 

  • Να θυμάστε πως το πρόβλημα δεν είναι προσωπικό

Σχεδόν όλες οι γυναίκες έχουν βρεθεί σε παρόμοια θέση, τόσο από άντρες όσο και από άλλες γυναίκες. Μπορεί να το παίρνετε προσωπικά, όμως δεν χρειάζεται γιατί δεν είναι προσωπικό. Αν θυμάστε αυτό, μπορεί την επόμενη φορά να αρνηθείτε να δικαιολογήσετε τον εαυτό σας για κάτι που θα σας πουν και να μην χρειαστεί να φανείτε αδύναμες ή αμυντικές. Σαν μία «υπερευαίσθητη γυναίκα» δηλαδή...

Όλες οι επιτυχημένες γυναίκες που έχω γνωρίσει έχουν κατηγορηθεί ως σκύλες με μόνιμα νεύρα κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της καριέρας τους, πριν αναγνωριστούν ως πραγματικές ηγετικές προσωπικότητες. Αυτές οι τεχνικές δεν πρόκειται να λύσουν το γενικό πρόβλημα, όμως έχουν βοηθήσει πολλές γυναίκες στη δουλειά τους. Δοκιμάστε τις και μοιραστείτε τις με φίλες και συναδέλφους. Η στερεοτυπική αντιμετώπιση μπορεί να είναι σκληρή ορισμένες φορές, οπότε είναι καλό να έχετε γύρω σας γυναίκες που βλέπουν αυτό που βλέπετε κι εσείς. Πείτε τις εμπειρίες σας και ετοιμαστείτε να λάβετε δράση.»

Φωτογραφίες: Shutterstock