Φωτογραφία: AP
Φωτογραφία: AP
ΝΙΝΑ SIMONE

H ημέρα που η Nina Simone αρνήθηκε για πρώτη φορά να τραγουδήσει


Η Nina Simone δεν ήταν μόνο ένας μουσικός θρύλος, αλλά και ακτιβίστρια πολιτικών δικαιωμάτων. Πάλεψε με όλη της τη δύναμη για την εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η καλλιτέχνις που έβγαλε περισσότερα από σαράντα άλμπουμ μεταξύ 1958 και 1974, ήταν το έκτο από τα οκτώ παιδιά που γεννήθηκαν στην οικογένεια της Mary Kate και του John Divine Waymon. Παρόλο που και οι δύο γονείς δούλεψαν σκληρά, η μητέρα ως υπηρέτρια και ο πατέρας, ο οποίος αντιμετώπιζε πολλά θέματα υγείας, σε στεγνοκαθαριστήριο, η οικογένεια δυσκολευόταν να βγάλει τα προς το ζην.

Η Nina Simone έδειξε από νωρίς το έμφυτο ταλέντο της στη μουσική. Άρχισε να παίζει πιάνο στα τρία της, ενώ το πρώτο τραγούδι που έμαθε ήταν το «God Be With You, Till We Meet Again». Αν και η μικρή Nina ήταν μασκότ στην τοπική εκκλησία, την πρώτη της συναυλία, ένα κλασσικό ρεσιτάλ, την έδωσε στα δώδεκα. Μετά από μια μικρή μάχη.

Φωτογραφία: AP
Φωτογραφία: AP

Όπως θα αποκαλύψει αργότερα η Simone για τη συναυλία, οι γονείς της, όπως γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις, είχαν θέσεις στην πρώτη σειρά. Οι υπεύθυνοι όμως της συναυλίας τους ανάγκασαν να πάνε στα πίσω καθίσματα ώστε να καθίσουν μπροστά λευκοί. H Nina βγήκε στη σκηνή, αλλά δεν είδε τους γονείς της. Αρνήθηκε να παίξει και να τραγουδήσει μέχρι οι γονείς της να καθίσουν ξανά μπροστά. Και το πέτυχε. Το ζευγάρι παρακολούθησε την κόρη του από τις πρώτες σειρές. Αυτή ήταν η πρώτη μάχη που έδωσε και κέρδισε η τραγουδίστρια με την γεμάτη πάθος και τρέμουλο φωνή. Στο μέλλον θα κέρδιζε κι άλλες, αλλά θα έχανε πολλές ακόμα. 

Αυτή η ανάγκη να αλλάξει τα πράγματα και να αγωνιστεί για τη φυλετική δικαιοσύνη την ακολούθησε και στην ενήλικη ζωή της. Ακόμη και όταν καθιερώθηκε ως μουσικός, μετά από χρόνια, ακόμη και τότε νοιαζόταν.

Φωτογραφία: Wikimedia Commons
Φωτογραφία: Wikimedia Commons

Την πρώτη φορά που ασχολήθηκε με τη φυλετική ανισότητα, ήταν σε μια συναυλία το 1964, με το τραγούδι «Mississippi Goddam». Ήταν η προσωπική της απάντηση στη δολοφονία του μαύρου αγωνιστή Μέντγκαρ Έβερς και την έκρηξη βόμβας σε εκκλησία, στο Μπέρμιγχαμ της Αλαμπάμα, όπου σκοτώθηκαν τέσσερα μαύρα παιδιά και τυφλώθηκε ένα πέμπτο. Η Nina είχε πει τότε ότι ο τίτλος και το ίδιο το τραγούδι ήταν «σαν να ρίχνουμε 10 σφαίρες πάνω τους». Αργότερα, είχε σχολιάσει ότι το τραγούδι της ήρθε όταν είχε «μεγάλο θυμό, μίσος και αποφασιστικότητα».

Το «Mississippi Goddam» ήταν το πρώτο από τα πολλά τραγούδια διαμαρτυρίας που κυκλοφόρησε η Αρχιέρεια της Σόουλ. Μερικά κράτη στο Νότο το μποϊκοτάρισαν. 

Φωτογραφία: Wikipedia
Φωτογραφία: Wikipedia

Από το 1964, τα μηνύματα πολιτικών δικαιωμάτων έγιναν το επίκεντρο των άλμπουμ και των συναυλιών της Simone. Μιλούσε τακτικά σε συναντήσεις για τα πολιτικά δικαιώματα και σε κάποιο σημείο υποστήριξε ακόμη και βίαιες προσεγγίσεις του κινήματος. Τρεις ημέρες μετά τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, αφιέρωσε μια ολόκληρη παράσταση σ' αυτόν και τραγούδησε το «Why (The King of Love is Dead)».

Το τραγούδι γράφτηκε από τον μπασίστα της αμέσως μετά την είδηση του θανάτου του Βασιλιά.

Φωτογραφία: AP
Φωτογραφία: AP

Στη μουσική βιομηχανία πολλοί υποστήριζαν ότι ήταν δύσκολος άνθρωπος στη συνεννόηση και με εκρηκτικό χαρακτήρα, χαρακτηρισμός για τον οποίο η ίδια διαφωνούσε σθεναρά. Είναι χαρακτηριστικό ένα περιστατικό που συνέβη το 1995, όταν έριξε εναντίον του γιου ενός γείτονά της με αεροβόλο όπλο, επειδή γελούσε και την εμπόδιζε να αυτοσυγκεντρωθεί.

Αν και η παρουσία της επί σκηνής είχε κάπως απόμακρο και αλαζονικό ύφος, στα μετέπειτα χρόνια η Simone έδειχνε να απολαμβάνει ιδιαίτερα να επικοινωνεί με το ακροατήριο, με διηγήσεις συχνά χιουμοριστικών περιστατικών από την καριέρα της και τη μουσική και ερμηνεύοντας κομμάτια κατά παραγγελία των θαυμαστών της. 

Φωτογραφία: AP
Φωτογραφία: AP

Το μεγαλοπρεπές της παρουσιαστικό και η επιβλητική της παρουσία πάνω στη σκηνή, χάρισαν στη Σιμόν τον τίτλο της «Αρχιέρειας της Σόουλ».