Αργύρης Πανταζάρας: Σε μια εποχή που όλα τρέχουν γρήγορα, εμείς οφείλουμε να πάμε ανάποδα

«Εχουν όλα την στιγμή τους. Πιστεύω στο momentum και στην ορμή των πραγμάτων. Φέτος είναι μια χρονιά που επενδύω στο θέατρο, στο σινεμά και στην τηλεόραση ταυτόχρονα. Ηταν όλα προγραμματισμένα. Πρέπει να μελετάμε τα επόμενα δύο χρόνια ώστε να τα διατηρούμε καλλιτεχνικά και επαγγελματικά σε υψηλό επίπεδο.
Την τηλεόραση άρχισα να την συζητώ από πέρυσι τον Αύγουστο. Ηταν ένα πρότζεκτ που ήρθε στα χέρια μου μέσω της Χρύσας Ψωμαδέλλη, μιας casting director η οποία αν δεν υπήρχε, ίσως δεν ερχόμουν ποτέ σε επαφή με όλο αυτό. Εκεί γνώρισα τον Μανούσο Μανουσάκη, έναν άνθρωπο που σε εμπνέει ήθος, βαθιά εμπιστοσύνη, και, ταυτόχρονα, αγάπη.

Η τηλεόραση δεν μπορεί να κερδίσει εύκολα το θέατρο γιατί στο θέατρο η αναμέτρηση γίνεται με τον Γκαίτε, τον Σοφοκλή, τον Μπίχνερ, τον Ευριπίδη

Εκανα και μια ταινία που πρόκειται να βγει στις αίθουσες ενώ άλλες δύο, μεγάλες και φιλόδοξες παραγωγές, είναι να ξεκινήσουν. Μετά τον Φεβρουάριο θα συμμετάσχω για πρώτη φορά σε μιούζικαλ, στο «Σικάγο», όπου θα παραλάβω την σκυτάλη από τον Αιμιλιανό Σταματάκη. Τον Μάιο θα ανέβει η πρόταση-παράσταση, σε δική μου σύλληψη και σκηνοθεσία, που χρηματοδοτήθηκε –και με τιμά αυτό- από το υπουργείο Πολιτισμού με την ομάδα (μου) Momentum. Θα μοιραστούμε την σκηνή με την Ελλη Τρίγγου στο «This is not Romeo and Juliette». Ξεκινάω με μια άρνηση, με την σκέψη ότι υπάρχει μια άρνηση στον ρομαντισμό, και από την φράση «αρνήσου το όνομά σου». Βασίζεται στο έργο του Σαίξπηρ και θα παιχθεί στο θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου».

«Τις δουλειές τις διαλέγω και τις κάνω εκτιμώντας πρώτα το ανθρώπινο δυναμικό. Ημουν τυχερός. Είχα δεχτεί τηλεοπτικές προτάσεις και στο παρελθόν. Δεν είχα άρνηση προς το μέσο. Αλλά κάθε πρόταση την εξετάζεις υπό συνθήκες, υπό όρους. Οταν ταιριάζει ο τρόπος και τα χνώτα σου, ίσως βρεθείς στο ίδιο τραπέζι. Δεν είχα ενδοιασμούς με το «Κόκκινο Ποτάμι». Εχω την τύχη και το στομάχι να κανονίζω πολλά πράγματα ακολουθώντας έναν δρόμο που ταιριάζει περισσότερο στο εξωτερικό. Εγώ συζητάω το καλλιτεχνικό κομμάτι και έχω ανθρώπους που συζητούν τα οικονομικά και τα νομικά, κάτι πολύ σπάνιο για την χώρα μας. Κι έτσι έχω γλιτώσει ενέργεια ώστε να παραμένω καλλιτέχνης και όχι δικηγόρος ή λογιστής. Και δεν είναι πολυτέλεια είναι απαίτηση και θέση. Δεν υπάρχει αυτό στην Ελλάδα γιατί δεν το επιτρέπει η δική μας νοοτροπία ή η νοοτροπία των άλλων. Εγώ θέλω με τον σκηνοθέτη μου να συζητάω την σκηνή μου και όχι το πότε και πως θα πληρωθώ. Κι έτσι προστατεύω και τους συνεργάτες μου.

Ισως ήρθε η ώρα να κάνω τον κόπο και να βρω τον τρόπο να πάω εγώ στον θεατή

Για μένα σημασία έχει το περιεχόμενο. Η τηλεόραση δεν μπορεί να κερδίσει εύκολα το θέατρο γιατί στο θέατρο η αναμέτρηση γίνεται με τον Γκαίτε, τον Σοφοκλή, τον Μπίχνερ, τον Ευριπίδη. Δεν τα αφήνεις αυτά για να πας να συναντήσεις σενάρια που γράφτηκαν μεταξύ διαφημίσεων, για να κρατάνε ζωντανές τις διαφημίσεις. Στην τελική δεν είναι μεγάλο το δίλημμα να επιλέξεις ουσία ή δημοτικότητα. Εμένα στο «Κόκκινο Ποτάμι» με κράτησε η ουσία. Είναι καλογραμμένο, κινηματογραφικά γραμμένο και όσο τηλεοπτική κι αν προσπαθεί να γίνει η σειρά, όλα γίνονται με συνθήκες κινηματογραφικές. Υπάρχει τρομερή ανταπόκριση κι αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος το ήθελε, το περίμενε.

Ο ήρωάς μου επιστρέφει νικητής από έναν πόλεμο και συναντά τον πόλεμο μέσα στα σπίτια. Είναι μια μουδιασμένη εποχή. Στην ίδια γειτονιά ο ένας αρχίζει να σκοτώνει τον άλλον. Ο Θέμης είναι πολύ προσεκτικός, ένας πολεμιστής που δεν θέλει τον πόλεμο. Βαθιά συνδεδεμένος με την οικογένειά του. Μου δίνει την ευκαιρία να σκεφτώ και να εμπιστευτώ την επιστροφή στις ρίζες. Πως αγαπάς το σπίτι σου, τον τόπο σου και πίσω από αυτά τον συνάνθρωπό σου. Απέναντι σε κάθε δόνηση που προκαλείται στο παγκόσμιο προσκήνιο, απαιτείται ψυχραιμία και όχι φανατισμός. Σε μια εποχή που όλα τρέχουν γρήγορα, εμείς οφείλουμε να πάμε ανάποδα, να τα δούμε με πιο καθαρό μάτι.

Σε μια εποχή που όλοι κυνηγάνε τα likes και τα love, αυτό που κερδίζει είναι η εκτίμηση. Να συζητάνε για τον τρόπο που δίνεται ο καθένας και όχι που γδύνεται

Σε ό,τι με αφορά είναι συγκινητικό όλο αυτό που συμβαίνει με το «Κόκκινο Ποτάμι». Είχα την τύχη να το γευτώ αυτό ήδη από το θέατρο: Είναι τόσο συγκινητικό να σου δείχνει κάποιος την εκτίμησή του. Σε μια εποχή που όλοι κυνηγάνε τα likes και τα love, αυτό που κερδίζει είναι η εκτίμηση. Να συζητάνε για τον τρόπο που δίνεται ο καθένας και όχι που γδύνεται, για να παίξουμε και λίγο με τις λέξεις.
Εχω την τύχη να έχω γίνει γνωστός από το θέατρο, ως ένας συνεπής θεατρικός ηθοποιός και τρελαμένος με την ουσία της δουλειάς του –έτσι με σύστησαν στον Μανούσο, αυτό συνεχίζω να κάνω και τώρα στην σειρά. Υπάρχει μια ακολουθία στα πράγματα.
Η δημοσιότητα; Δεν μπορείς να αποφύγεις να γίνεις βορρά ούτε μπορείς να τα βάλεις με μια νοοτροπία που καλλιεργείται χρόνια. Μόνο να είσαι συνεπής στα λόγια και στις πράξεις σου μπορείς. Πριν γίνουν όλα αυτά κανείς δεν ξέρει πως να τα διαχειριστεί. Λάθη θα γίνουν.

Οταν παίζεις θέατρο κάνεις μια γιορτή, ένα κάλεσμα και μετατρέπεις τους θεατές σε μύστες. Ισως ήρθε η ώρα να κάνω τον κόπο και να βρω τον τρόπο να πάω εγώ στον θεατή. Στον θεατή που δεν μπορεί να έρθει να με δει στο θέατρο. Πρέπει να πάμε εμείς σ΄αυτούς με τον καλύτερο τρόπο και χωρίς εκπτώσεις.

«Εχω ανάγκη να ησυχάζω τον ηθοποιό πάνω στην σκηνή. Δεν θέλω η επόμενη παράστασή μου να είναι η τελευταία μου. Ξέρω πως το θεατρικό πατάρι μας γερνάει, μας τρώει τα σωθικά. Ανάγκη μου είναι να απευθύνομαι σε όσο περισσότερο κόσμο μπορώ. Δεν πιστεύω σε μια τέχνη που απευθύνεται στον εαυτό της ή σε μια ελίτ, σε λίγους. Η φύση της ίδιας της τέχνης είναι να συμπαρασύρει, να συγκινεί και να μετακινεί όσο περισσότερο κόσμο γίνεται. Κι αυτή την στιγμή βρήκα τον σωστό τρόπο για να συμβάλω σ΄αυτό το άνοιγμα.

Πώς αισθάνομαι την αντίφαση, αν και είμαι κάποια χρόνια στο θέατρο να με ανακαλύπτει τώρα το μεγάλο κοινό; Το καλωσορίζω γιατί έχω την τύχη να έχω καλές ρίζες, καλές βάσεις, όπως ένα φυτό, για να νιώσω το σοκ της αλλαγής του καιρού και της εποχής. Εχω βάλει μέσα μου όλο τον κύκλο της φύσης –της ανθοφορίας αλλά και της ανάπαυσης, της αναμονής. Ολο αυτό κάνει το έδαφος πιο γόνιμο και πιο δυνατό.

Θυμάμαι ότι καθόμουν δίπλα στον αδελφό μου και ζωγράφιζα ό,τι κι εκείνος. Μια μέρα όμως πρέπει να ζωγραφίσεις το δικό σου κι αυτό γίνεται όταν πάρεις θέση στα πράγματα

Τις πρώτες βάσεις τις πήρα από την οικογένειά μου και ήταν γόνιμες. Αλλά από μια στιγμή κι έπειτα αποφασίζεις ο ίδιος τον τρόπο με τον οποίο θα συνεχίσεις να καλλιεργείσαι. Ισως εγώ έχω επιλέξει έναν τρόπο να τρέφομαι και να τρέφω τους ανθρώπους γύρω μου που μου εμπνέουν το αίσθημα της ελευθερίας, της ευθύνης και της γενναιοδωρίας. Κι αυτά είναι τα συστατικά που με κρατούν όρθιο. Θέλει καλούς ανθρώπους γύρω σου.

Η οικογένειά μου, μου παρείχε γενναιοδωρία, την έλαβα και την προσφέρω. Στον Βόλο έμεινα μέχρι να τελειώσω το σχολείο. Στην Αθήνα ήρθα μόλις πέρασα στο Εθνικό. Ηρθα και ενηλικιώθηκα εδώ. Οι γονείς μου είναι καλοί άνθρωποι (σ.σ. έχει δύο αδέλφια, την ηθοποιό Ιριδα Πανταζάρα και τον φωτογράφο Νίκο Πανταζάρα).

«Το σαράκι του θεάτρου μου μπήκε από την αδελφή μου. Ηταν ήδη ηθοποιός κι εγώ ερχόμουν και την έβλεπα στις πρόβες. Ετσι μου αποκαλύφθηκε αυτός ο μαγικός κόσμος της δημιουργίας –πριν μπουν μέσα οι θεατές. Δεν ξέρω, νομίζω ότι αυτά γίνονται από μόνα τους. Μέχρι που σπούδαζα θέατρο, μέχρι που το τελείωσα, δεν είχα αποφασίσει τι είναι αυτό για μένα. Τι με έκανε να το αποφασίσω; Οι άνθρωποι, το να είσαι σε μόνιμο διάλογο με τους ανθρώπους.
Αναρωτιέμαι γιατί κάνω θέατρο. Δεν χρειάζεται να οχυρωθείς με την προσωπική σου αυτοπεποίθηση. Χρειάζεται να διεκδικήσεις το δικαίωμα να αναρωτιέσαι και να προτείνεις, λύσεις, θέσεις. Αυτά είναι τα όπλα μου. Και το μεγάλο δώρο είναι να τα μοιράζεσαι με άλλους. Δεν είναι δύσκολο να γίνεις ηθοποιός. Δύσκολο είναι να γίνεις καλλιτέχνης. Δεν είναι δύσκολο να γίνεις καλός ηθοποιός. Δύσκολο είναι να είσαι ειλικρινής –με τον εαυτό σου. Πίστη στον εαυτό σου σημαίνει να έχεις δικαίωμα να χάσεις και την πίστη σου.

Οσο δεν κάνω εκπτώσεις στους ανθρώπους και στις δουλειές άλλο τόσο δεν κάνω εκπτώσεις και στην ζωή

Προέρχομαι από τον κόσμο της ζωγραφικής. Ζωγράφιζα και ζωγραφίζω πάντα. Ασκώ την τέχνη από τα πέντε μου χρόνια είτε μέσω ζωγραφικής και μουσικής, είτε σωματικής άσκησης, χορού. Είναι προσωπική ανάγκη να φτάσεις σε μια κορυφή, σε μια πλαγιά ή σε ένα φαράγγι. Θυμάμαι ότι καθόμουν δίπλα στον αδελφό μου και ζωγράφιζα ό,τι κι εκείνος. Μια μέρα όμως πρέπει να ζωγραφίσεις το δικό σου κι αυτό γίνεται όταν πάρεις θέση στα πράγματα. Ακόμα και τώρα όταν βουτάω στο όραμα ενός άλλου θεωρώ προσωπικό μου χρέος να δημιουργήσω κι εγώ ένα όραμα. Γιατί είναι όμορφο και είναι και ανάγκη. Μέσα από αυτό το πάντρεμα και την εναλλαγή των ρόλων έχω περάσει από σκηνικά, κοστούμια, σχεδιασμό αφίσας. Αγαπάω τόσο πολύ την τέχνη και είμαι έτοιμος να την υπερασπισθώ και να την υπηρετήσω σε κάθε της μορφή. Αυτή η περιπλάνηση σε όλα τα πόστα με έκανε καλύτερο συνεργάτη, καλύτερο επαγγελματία. Ετσι έφτασα να έχω την δική μου ομάδα.

Γιατί δεν έγινα ζωγράφος; Ελα ντε... Ισως γιατί κάποια στιγμή είχα πάθει αυτήν την τρέλα της προ-ενηλικίωσης, πως θα αφήσω κάτι που αγαπάω. Κι ίσως με διάλεξε το θέατρο που ενώνει όλες τις τέχνες. Και κάτι ακόμα: Στο θέατρο είσαι δημιουργός και δημιούργημα μαζί. Παραδίνεσαι, μαζί με άλλους. Σαν να καλείς τον κόσμο σε ένα ατελιέ και να δημιουργούμε μαζί.
Στο θέατρο είχα την δυνατότητα να είμαι σε πράγματα κομβικά. Ενηλικιώθηκα με τον πρώτο μου μονόλογο (σ.σ. Μπέκετ) αλλά δεν μπορώ να ξεχωρίσω τον Τρελό στον «Βασιλιά Ληρ» (με τον Γ. Κιμούλη), ή τον Μεφιστοφελή στον «Φάουστ» ή μετά στο «1984». Εμαθα πολλά από τον Κιμούλη, όπως και από τον καθένα που συνεργάστηκα. Εχουμε την τύχη να διψάμε να μαθαίνουμε από τον άλλον. Αν πάψουμε, θα σταματήσει η εξέλιξη. Το βραβείο Χορν σαφώς και μου έδωσε χαρά αλλά δεν συνδέεται μόνον με εμένα, συνδέεται και με τους θεατές που είδαν την παράσταση. Φοράω πάντα τον σταυρό του Χορν, τον έκανα αντίγραφο.

Οσο δεν κάνω εκπτώσεις στους ανθρώπους και στις δουλειές άλλο τόσο δεν κάνω εκπτώσεις και στην ζωή. Το ένα τροφοδοτεί το άλλο, με υγεία. Πιστεύω σε ένα θέατρο από υγιείς ανθρώπους. Σε μια εποχή που όλα νοσούν, η υγεία είναι επανάσταση, η ψυχική υγεία είναι επανάσταση. Μη έχοντας χρόνο, αλλά βρίσκοντας πάντα, άρχισα πιάνο, για να μάθω πάλι να μελετάω, έχω αρχίσει να κάνω αραβικά για να μάθω να σκέφτομαι με άλλον τρόπο. Οταν ξυπνάω πάω για τρέξιμο γύρω από την Ακρόπολη, πρωί-πρωί. Βρίσκω χρόνο για συναντήσεις. Δεν ξεχνάω να επιστρέφω από την σκηνή στην ζωή.

Στο πλάνο μου είναι να μελετώ τα δύο-τρία επόμενα χρόνια. Να προγραμματίζω, να βλέπω, να εύχομαι. Είμαι 31 χρόνων, αλλά δεν το λέω

Με τον Βόλο κρατάω επαφή. Πάω όλο και περισσότερο. Παλιότερα έβλεπα την απόσταση μεγάλη, τώρα είναι η πιο ευχάριστη διαδρομή. Είναι τόσο όμορφα εκεί, άλλη χώρα. Να΄χες τον ήλιο μου, την θάλασσα και τα βουνά μου, μόνον τότε θα καταλάβαινες. Μέχρι και η κοπάνα ήταν στη θάλασσα, στα καράβια ή στα βουνά. Στο 2ο Λύκειο που πήγαινα όταν δεν ήθελες να παρακολουθήσεις μάθημα, έβλεπες έξω τον ήλιο και την θάλασσα...

Τώρα αισθάνομαι Αθηναίος. Θεωρώ τον εαυτό μου από τους πιο καλοαναθρεμένους πολίτες της Αθήνας. Στην αρχή δεν την καταλάβαινα αυτή την πόλη, είναι πολύ κακοποιημένη η πρωτεύουσα. Αλλά ψάχνοντας κατάλαβα ότι σε κάθε γωνία, σε κάθε γειτονιά υπάρχει πολιτισμός, κι αυτό με έκανε να την αγαπήσω. Γι΄αυτό ήθελα να είμαι κοντά στου Φιλοπάππου, δίπλα στην Ακρόπολη. Σε έναν πνεύμονα οξυγόνου και πολιτισμού μαζί.

Δεν ξέρω αν ήμουν από τους ωραίους του σχολείου. Πολλά πράγματα για τον εαυτό μου τα μαθαίνω μέσα από τα μάτια των άλλων. Ισως η ομορφιά είναι να αισθάνεσαι ολόκληρος. Ομορφος είναι αυτός που αντέχει τον εαυτό του και ξέρει να τον μοιράζεται. Εμείς οι ηθοποιοί παρατηρούμε τους άλλους ηθοποιούς, πως δονούνται: Γιατί με συγκινούν, γιατί με ταρακούνησαν... Ποιος ξέρει ποιος πραγματικά είμαι.

Πώς βλέπω τον εαυτό μου στο μέλλον; Στο πλάνο μου είναι να μελετώ τα δύο-τρία επόμενα χρόνια. Να προγραμματίζω, να βλέπω, να εύχομαι. Είμαι 31 χρόνων, αλλά δεν το λέω. Από τότε που έγινα τριάντα, λέω ότι θα είμαι και για τα επόμενα δέκα χρόνια. Αν με βλέπω μπαμπά με παιδιά; Μεγάλη κουβέντα μη λες... Είναι όλα στο πλάνο. Αλλά χρειαζόμαστε υγεία και τύχη. Ισως η υγεία και η τύχη έχει να κάνει με τους ανθρώπους γύρω μας και όχι μόνον με τις προσωπικές μας επιθυμίες. Ολοι μπορούν να παίξουν στην Επίδαυρο, αλλά το θέμα είναι τι, πώς και με ποιον. Ολοι μπορούν να φτιάξουν μια οικογένεια. Το θέμα είναι πως και με ποιον. Για τα επόμενα χρόνια το πλάνο ας είναι η συνεχόμενη αναζήτηση. Να συνεχίσουμε να είμαστε ήσυχοι μέσα στην ανησυχία μας».