Αποχαιρετάμε το 2021 με την ποιητική δημιουργία της Σελίν Σιαμά «Η Μικρή Μαμά» και ένα ιδιαίτερο animation, εμπνευσμένο από το «Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ».
Μικρή Μαμά (Petite Maman)
Σκηνοθεσία: Σελίν Σιαμά
Παίζουν: Ζοζεφίν Σανζ, Γκαμπριέλ Σανζ, Στεφάν Βαρουπέν
Περίληψη: Η οκτάχρονη Νέλι μόλις έχασε την αγαπημένη της γιαγιά και βοηθά τους γονείς της να τακτοποιήσουν τα πράγματά της. Εξερευνά το σπίτι, όπου μεγάλωσε η μαμά της, Μαριόν, και το δάσος, όπου κάποτε είχε χτίσει ένα δεντρόσπιτο. Ξαφνικά, η μητέρα της φεύγει και η Νέλι αναζητά παρηγοριά στο ίδιο δάσος. Εκεί, θα συναντήσει ένα κορίτσι της ηλικίας της, που επίσης χτίζει ένα δεντρόσπιτο. Το όνομά της είναι Μαριόν.
Δύο χρόνια μετά από το αριστουργηματικό «Πορτρέτο Μιας Γυναίκας που Φλέγεται (Βραβείο Σεναρίου στο Φεστιβάλ Καννών), η Σελίν Σιαμά υπογράφει έναν ύμνο στην παιδική ηλικία και τη φαντασία.
Η Νέλι είναι ένα οχτάχρονο κορίτσι, που επισκέπτεται το σπίτι της γιαγιάς μετά από τον θάνατό της, με τους γονείς της. Η μητέρα της αναγκάζεται λόγω δουλειάς να επιστρέψει στην πόλη, ενώ εκείνη με τον πατέρα της μένουν πίσω για να μαζέψουν και να τακτοποιήσουν τις τελευταίες εκκρεμότητες. Σε μια βόλτα της στο δάσος, η μικρή θα ανακαλύψει ένα δεντρόσπιτο, στο οποίο έπαιζε η μητέρα της, όταν ήταν παιδί. Εκεί θα γνωρίσει ένα κορίτσι που της μοιάζει πάρα πολύ, παραδόξως έχει το όνομα της μητέρας της και μια ιδιαίτερη φιλία θα αναπτυχθεί μεταξύ τους.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Σιαμά, μια από τις σημαντικότερες auters της εποχής μας, ασχολείται με την παιδική ηλικία -το έχει ξανακάνει στο «Αγοροκόριτσο», αλλά και στα «Κορίτσια». Αυτή τη φορά όμως με έμπνευση από τον Ιάπωνα σκηνοθέτη animation Μιγιαζάκι επιχειρεί ένα ιδιότυπο travel time story,που καταργεί όχι μόνο τον χρόνο, αλλά και το χάσμα γενεών.
Η Νέλι λοιπόν συναντάει την παιδική εκδοχή της μητέρας της, χωρίς ακριβώς καμία από τις δύο να το αντιλαμβάνεται, όπως δεν αντιλαμβάνονται για ποιον λόγο μοιάζουν απίστευτα πολύ. Με αυτόν τον τρόπο, η Σιαμά αντιστρέφει την «κανονικότητα», όπου τα παιδιά λειτουργούν ως αντανάκλαση των ενηλίκων, και μας βάζει να αναρωτηθούμε πώς θα ήταν η δική μας μητέρα μικρή. Οι γλυκύτατες δίδυμες Ζοζεφίν και Γκαμπριέλ Σανζ, που επέλεξε για πρωταγωνίστριες, εκπέμπουν ταυτόχρονα αθωότητα και σοφία και η Γαλλίδα δημιουργός με σαφείς αυτοβιογραφικές αναφορές -τα εξωτερικά της γυρίστηκαν στην πόλη που γεννήθηκε, ενώ το εσωτερικό του σπιτιού παραπέμπει στα σπίτια των γιαγιάδων της -μάς επιστρέφει στη δική μας παιδική ηλικία, με απλότητα και καθηλωτική ευαισθησία.
Πού Κρύβεται η Άννα Φρανκ (Where is Anne Frank)
Σκηνοθεσία: Άρι Φόλμαν
Περίληψη: Η Κίτι, η φανταστική φίλη στην οποία η Άννα απηύθυνε τις αφηγήσεις και τις μύχιες σκέψεις της, ζωντανεύει ξαφνικά μέσα στο Μουσείο της Άννας Φρανκ, όπου φυλάσσεται σήμερα το διασωθέν χειρόγραφο του ημερολογίου. Χωρίς να ξέρει πόσα χρόνια έχουν περάσει ή τι έχει συμβεί στην Άννα και την αδελφή της, Μάργκο, παίρνει το ημερολόγιο και το σκάει μπερδεμένη στο σύγχρονο Άμστερνταμ σε αναζήτηση απαντήσεων.
Ο Άρι Φόλμαν («Βαλς με τον Μπασίρ») με αφορμή το «Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ» συνδέει το παρόν με το παρελθόν, ελπίζοντας σε ένα καλύτερο μέλλον.
Ηρωίδα του δεν η Άννα, αλλά η Κίτι, η φαντασιακή φίλη στην οποία απηύθυνε τα γραπτά της. Το κορίτσι με τα κόκκινα μαλλιά και τα μπλε μάτια, που έχει κάτι από το χιούμορ και την προσωπικότητα της δημιουργού του, ζει πλέον στο μουσείο όπου φυλάσσεται το χειρόγραφο της Φρανκ. Δεν ξέρει πόσα χρόνια έχουν περάσει, ούτε τι έχει συμβεί στην Άννα και την αδελφή της, Μάργκο. Αποφασισμένη να μάθει την αλήθεια, δραπετεύει στο σύγχρονο Άμστερνταμ. Οι δρόμοι είναι γεμάτοι με αφίσες, που υπόσχονται μια παχυλή αμοιβή σε όποιον βρει το χαμένο ημερολόγιο, αλλά και μικρά προσφυγόπουλα που τα κυνηγάει η αστυνομία, όπως κάποτε οι Ναζί κυνηγούσαν την Άννα και τους δικούς της.
Με αφορμή αυτό κείμενο-ορόσημο, ο Άρι Φόλμαν μιλάει για τη φρίκη του πολέμου και του ρατσισμού, με μαεστρία συνδέει τις δυο εποχές, αποφεύγοντας την καταγγελία, και απευθύνεται τόσο στο νεανικό όσο και στο ενήλικο κοινό, χρησιμοποιώντας αριστοτεχνικά τις δυνατότητες του animation. Η σχεδιάστρια Λένα Γκούμπερμαν έφτιαξε 159.000 σκίτσα, που δημιουργήθηκαν σε δεκαπέντε χώρες κι ο Φόρμαν πάντρεψε δεξιοτεχνικά το στατικό φόντο με τα κλασικά δισδιάστατα σκίτσα- δηλαδή σε πλάνα πραγματικών σκηνικών που γυρίστηκαν με πραγματικές κάμερες τοποθέτησε animation φιγούρες- πράγμα που αποτελεί και μια καινοτομία στον κινηματογράφο.
Κυρίως όμως ο Ισραηλινός δημιουργός αφηγείται και πάλι την ιστορία της Άννας, μέσα από μια σύγχρονη οπτική, αναδεικνύει τη διαχρονικότητά της, μας θυμίζει πως το «αυγό του φιδιού» εκκολάπτεται και πάλι, και μας καλεί μέσα από την ακτιβιστική δράση της Κίτι να αναλογιστούμε τη δική μας ευθύνη, αφήνοντας μια χαραμάδα αισιοδοξίας για το μέλλον.
