Martin Margiela: Το «άγνωστο πρόσωπο» πίσω από τη μεγαλύτερη ιδιοφυΐα της μόδας των 90s

Martin Margiela: ένα όνομα, ένα μεγάλο ταλέντο, ένα κρυφό πρόσωπο.

Με την πρώτη έκθεση του Martin Margiela μετά από 12 χρόνια συνολικής και παντελούς απουσίας από την καλλιτεχνική σκηνή, ο πιο διάσημος-άγνωστος σχεδιαστής όλων των εποχών, έκανε την μεγάλη του επάνοδο ως καλλιτέχνης πια, με την ευρεία αλλά και πραγματική έννοια του όρου, παρουσιάζοντας τα έργα του στο γαλλικό κοινό, στην γκαλερί Lafayette Anticipations. Η έκθεση εγκαινιάστηκε στις 20 Οκτωβρίου και ολοκληρώθηκε στις 2 Ιανουαρίου του 2022.

Τα εκθέματα συγκέντρωσαν όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά των συλλογών του Margiela, γεγονός που αποδεικνύει πως ο Martin ουδέποτε είδε τη μόδα, απλώς ως «ρούχα». Φρόντιζε να δίνει πάντα την καλλιτεχνική του άποψη και την πραγματική του εικαστική προσέγγιση σε έργα τέχνης, που μας συντρόφευαν καθημερινά στην ίδια μας τη ζωή. Ξεχωριστός και απόλυτα μοναδικός, σήμερα παρουσιάζει μια σειρά από γλυπτά και άλλες εικαστικές εγκαταστάσεις, που συνεχίζουν να σοκάρουν με αυτόν τον κατά τα άλλα γλυκό τρόπο. Όπως το γούνινο παγκάκι του, όταν θέλησε να κάνει πιο ζεστό και άνετο το περιβάλλον μιας στάσης λεωφορείου, μιας και είναι ένα μέρος όπου οι άνθρωποι περνούν ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους, βυθισμένοι συνήθως στις σκέψεις τους.

Ποιος είναι, όμως, ο Martin Margiela; Ίσως ο πιο αινιγματικός σχεδιαστής μόδας όλων των εποχών, ξεκίνησε ως βοηθός του Jean Paul Gaultier, που αναγνώρισε αμέσως το μεγαλειώδες ταλέντο του. Γεννημένος στο Βέλγιο, μεγάλωσε σε ένα σπίτι με μπαμπά κομμωτή, που τον μύησε στον κόσμο της μεταμόρφωσης, γιατί στην πραγματικότητα αυτό ήθελε να κάνει: να μεταμορφώνει.

Ψάχνοντας στο internet για εκείνον θα βρεις ελάχιστα πράγματα για την προσωπική του ζωή και μόλις δύο με τρεις φωτογραφίες του. Ο ίδιος ξεκίνησε το δικό του fashion brand το 1989, προκαλώντας την παγκόσμια μόδα να δει το πόσο διαφορετική θα μπορούσε να είναι η αγορά των luxury ενδυμάτων. Εφάρμοσε grunge τεχνικές όπως η αποδόμηση των ρούχων, η ανακύκλωση υλικών και τα ακατέργαστα φινιρίσματα. Οι ιδέες του προκαλούσαν πάντα σοκ και ίντριγκες, αλλά με έναν έξυπνο και κομψό τρόπο. Σε μια απόρριψη της κουλτούρας των μέσων μαζικής ενημέρωσης ο Martin Margiela αποφάσισε να γίνει ένα ανώνυμο σχεδιαστικό χέρι, χωρίς να δεχθεί να φωτογραφηθεί ή να δώσει συνέντευξη έκτοτε.

Η ματιά του σουρεαλιστική και ριζοσπαστική, ταυτίστηκε με τα πιο extravagant catwalks στην ιστορία της μόδας, όταν στα early 90s έφερε τη σκοτεινή και minimal αισθητική του στο προσκήνιο, δοσμένη μέσα από τα πιο αναπάντεχα παντρέματα υλικών και την ιδιότυπη ραφή του.

Σακάκια από περούκες, sweaters από λευκές στρατιωτικές κάλτσες, ένα γιλέκο με κομμάτια σπασμένων πιάτων δεμένα με σύρμα. Η δουλειά του υπήρξε ταυτόχρονα σκανδαλώδης, σκεπτικιστική, μεταμοντέρνα και κομψή.

«Ήξερα ότι μπορούσα να αποδώσω καλύτερα, όταν θα αισθανόμουν προστατευμένος,» είπε ο ίδιος για την απόφαση του να αποτραβηχτεί από τα φώτα της δημοσιότητας.

Το ντοκιμαντέρ «Martin Margiela: In His Own Words» είναι η πρώτη φορά που ο μόδιστρος μιλά για την καλλιτεχνική του πορεία και μοιράζεται με το κοινό τον τρόπο σκέψης και δημιουργίας πίσω από τις ιστορικές συλλογές του, δείχνοντας στην κάμερα ακόμη και τις παιδικές του κούκλες, πάνω στις οποίες δούλευε τις φόρμες των Pierre Cardin και Andre Courreges. Σε ολόκληρη την αφήγηση δεν θα τον δούμε ποτέ. Το φίνο χέρι του ενορχηστρώνει την πλοκή και μιλά για όλα, πιο πολύ και από την ίδια του τη γλώσσα.

Το 2009 ο Martin Margiela αποφάσισε να εγκαταλείψει για πάντα τον κόσμο της μόδας και να αποτραβηχτεί. Η ανώνυμη ομάδα με τις signature λευκές ποδιές του ατελιέ, που εμφανιζόταν στα shows, την εποχή που η μόδα υπήρξε πιο προσωποκεντρική από ποτέ, οι «We Margiela», συνέχισαν το έργο του, με τον John Galliano να αναλαμβάνει το 2014 χρέη καλλιτεχνικού διευθυντή.

Αυτό, βέβαια, που ακόμη δεν έχει παραδεχθεί η βιομηχανία της μόδας είναι ότι πολλές από τις τότε anti-commercial και ριζοσπαστικές κινήσεις του Martin Margiela, υιοθετούνται πλέον εύκολα και ευρέως, μετατρέποντάς τες σε mainstream.