Το 2021 ήταν σίγουρα η πιο περίεργη που έχουμε δει- τουλάχιστον μετά από τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο, για την κινηματογραφική βιομηχανία, η οποία βρέθηκε αντιμέτωπη με τον κορωνοϊό και κατά συνέπεια με κλειστές τις αίθουσες ανά τον κόσμο, αλλά και μεγάλα προβλήματα παραγωγής,
Οι φετινές υποψηφιότητες που ανακοινώθηκαν χτες όμως, έκρυβαν πολλές εκπλήξεις και σαφώς είναι δηλωτικές μιας νέας τάσης για τον χώρο της Έβδομης Τέχνης. Η Ακαδημία είναι γνωστό ότι δεν αποφασίζει μόνο με αυστηρά καλλιτεχνικά κριτήρια, βασικά πιάνει τον παλμό κάθε εποχής -ό,τι δηλαδή θα μπορούσε να εξασφαλίσει εισιτήρια άρα έσοδα- και επιβραβεύει αυτό που έχει ανάγκη η κοινή γνώμη.
Θα ήταν άδικο βέβαια να θεωρήσουμε ότι ο πιο μεγάλος κινηματογραφικός θεσμός θα προέκρινε μια ταινία απλώς και μόνο για λόγους πολιτικής και δύσκολα μέσα στα χρόνια θα μπορούσε να βρει κανείς μια παραγωγή χαμηλού επιπέδου. Άρα σαφέστατα μιλάμε για δημιουργίες αν μη τι άλλο ενδιαφέρουσες, η καθεμία με τον τρόπο της, που παράλληλα αντανακλούν και μια κοινωνική ανάγκη.
Αυτό φέτος είναι περισσότερο εμφανές από κάθε άλλη φορά, αφού δυο μεγάλα κοινωνικά κινήματα το #Metoo και το #BlackLiveMatters που σάρωσε την Αμερική μετά από την δολοφονία του Τζοτζ Φλόιντ έχουν δώσει τον τόνο της φετινής οσκαρικής κούρσας.
Έτσι για πρώτη φορά έχουμε δύο γυναίκες δημιουργούς την Κινέζα Κλόι Ζάο για το «Nomandland» και την Έμεραλντ Φενέλ του «Ρromising woman» να είναι υποψήφιες για το βραβείο σκηνοθεσίας. Μάλιστα η Ζάο έσπασε κάθε ρεκόρ, αφού είναι και η πρώτη μη λευκή γυναίκα υποψήφια στην εν λόγω κατηγορία, αλλά και η πρώτη γενικώς κυρία που θα διεκδικήσει τέσσερα βασικά βραβεία (Ταινία, Σενάριο, Σκηνοθεσία, Μοντάζ). Το Girl Power movement πάντως φαίνεται πως επηρέασε την επιτροπή αφού 70 γυναίκες συγκέντρωσαν 76 συνολικά υποψηφιότητες σε όλες τις κατηγορίες (32.3%), ένα συντριπτικό ποσοστό σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές.
Όπως όλα δείχνουν, η Ζάο αποκλείεται να μην φύγει με τουλάχιστον ένα χρυσό αγαλματάκι στα χέρια της, αφού το βαθιά πολιτικό «Nomandland» έχει σαρώσει σε κάθε φεστιβάλ και διοργάνωση, οπότε συγκεντρώνει και τα μεγαλύτερα προγνωστικά υπέρ της.
Αντιρατσιστικό είναι το μήνυμα για στις ερμηνευτικές κατηγορίες, όπου για πρώτη φορά βλέπουμε 9 μη-λευκούς ηθοποιούς ως υποψήφιους (Στίβεν Γιουν και Γιου-Γιανγκ Γιουν για το «Minari», Ντάνιελ Καλούγια και ΛαΚιθ Στάνφιλντ για το «Judas and the Black Messiah», Λέσλι Οντομ Τζ. για το «One Night in Miami», Ριζ Αχμέντ για το «Sound of Metal», Τσάντγουικ Μπόουζμαν και Βαϊόλα Ντέιβις για το «Ma Rainey’s Black Bottom» και Άντρα Ντέι για το «The United States vs. Billie Holiday»). Η Ντέιβις μάλιστα με αυτή την υποψηφιότητα είναι η πρώτη μαύρη γυναίκα που έχει καταφέρει να προταθεί 4 φορές και να κερδίσει μία (βραβείο Β' Γυναικείου για το «Fences»). Αντίστοιχα ο Στίβεν Γιουν από το «Minari» είναι ο πρώτος Ασιάτης που βρίσκεται υποψήφιος για το Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου και ο Ριζ Αχμέντ από το ανατρεπτικό «Sound of Metal» ο πρώτος μουσουλμάνος. Ο Μαχερσάλα Αλι έχει κερδίσει δυο φορές βραβείο αλλά στην κατηγορία Β' Ανδρικού (για τα «Moonlight» και «Πράσινο Βιβλίο» αντίστοιχα).
Παραδόξως όμως έλειπε από τη λίστα ο Τομ Χανκς. Τα προγνωστικά πάντως φαίνεται να δίνουν το προβάδισμα στον Γκάρι Όλντμαν από το «Mank» και στον αδικοχαμένο Τσάντγουικ Μπόουζμαν από το «Ma Rainey's Black Bottom»– που έχασε όμως τη διπλή (μεταθανάτια) υποψηφιότητα καθώς δεν ήταν τελικά όπως πολλοί περίμεναν υποψήφιος για Β' Ανδρικό Ρόλο για το «Da 5 Bloods» του Σπάικ Λι.
Στην κατηγορία Α’ γυναικείου ρόλου τα πράγματα ήταν περισσότερο προβλέψιμα, με τη Φράνσις ΜακΝτόρμαντ να έχει τις περισσότερες πιθανότητες ακόμα κι αν έχασε την Χρυσή Σφαίρα από την Άντρα Ντέι, που εντυπωσίασε με την ερμηνεία της ως Μπίλι Χόλιντει. Πάντως σε περίπτωση που κερδίσει η πρώτη, θα ισοφαρίσει τα τρία Όσκαρ που κατέχει μέχρι στιγμής η Μέριλ Στριπ.
Όσο για τον Β’ Γυναικείο ρόλο η Γκλεν Γκλόουζ είναι και πάλι υποψήφια και μάλιστα για την ίδια ταινία με την οποία κέρδισε υποψηφιότητα για Χρυσό Βατόμουρο, αλλά το πιθανότερο είναι πως για άλλη μια φορά θα φύγει με άδεια χέρια, εκτός κι αν η Ακαδημία αποφάσισε να διορθώσει ένα λάθος χρόνων. Πιο ισχυρές υποψήφιες πάντως θεωρούνται η Μαρία Μπακάλοβα για το «Borat Subsequent Moviefilm» και η Αμάντα Σέιφριντ για το «Mank».
Τώρα το ασπρόμαυρο νουάρ του Ντέιβιντ Φίντσερ, που ρίχνει φως στα παρασκήνια του «Πολίτη Κέιν» προκαλώντας αντικρουόμενες αντιδράσεις, προηγείται με 10 υποψηφιότητες (Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Φωτογραφίας, Α' Ανδρικό Ρόλο, Β' Γυναικείο Ρόλο, Μουσική, Κοστούμια, Καλλιτεχνική Διεύθυνση, Ήχο, Μακιγιάζ και Κομμώσεις). Έχασε όμως σε μια κατηγορία βασική για τον σκηνοθέτη, αυτή του σεναρίου, που έχει την υπογραφή του πατέρα του, ο οποίος πια εν ζωή.
Το Όσκαρ διασκευασμένου σεναρίου έχει πολλές πιθανότητες να καταλήξει στον Σάσα Μπαρον Κοέν για το «Borat Subsequent Moviefilm», μια ανελέητη σάτιρα κατά της τραμπικής Αμερική αλλά και του ίδιου του Τραμπ. Βέβαια, ο Κοέν δεν είναι υποψήφιος τελικά για το Α’ Ανδρικό, αλλά για το Β΄ με την ερμηνεία του στη «Δίκη των 7 του Σικάγου».
Διπλή υποψηφιότητα πέτυχαν και οι Τρεντ Ρέζνορ και Άτικους Ρος στην κατηγορία της μουσικής – για τα «Mank» και «Soul» αντίστοιχα, με φαβορί τον δεύτερο.
Έχουμε όμως κι εμείς την πρωτιά μας αφού δύο Έλληνες για πρώτη φορά - ο Φαίδων Παπαμιχαήλ για τη διεύθυνση φωτογραφίας της «Δίκης των 7 του Σικάγου» του Άαρον Σόρκιν κι ο Γιώργος Λαμπρινός για το μοντάζ του «The Father» του Φλόριαν Ζέλερ- είναι υποψήφιοι, με τον δεύτερο να θεωρείται από τα φαβορί, μιας και έχει ήδη βραβευθεί από την Ένωση Κριτικών του Λος Άντζελες αλλά και από τα Βρετανικά Βραβεία Ανεξάρτητου Κινηματογράφου. Για τη διεύθυνση φωτογραφίας πιο ισχυρός υποψήφιος θεωρείται ο Τζόσουα Τζέιμς Ρίτσαρντς,που είναι και σύντροφος της Ζάο, για το «Nomandland».
Οι αδικημένοι των λίστας είναι σαφώς ο Σπάικ Λι -η ταινία του κέρδισε μόνο μια υποψηφιότητα, αλλά και η Ρετζίνα Κινγκ που δεν πέρασε στη σκηνοθετική πεντάδα, όπως ήλπιζε, με το «One Night in Miami». Εμείς πάντως στενοχωρηθήκαμε και για την απουσία του Μαντς Μίκελσεν από την κατηγορία Α’ Ανδρικού, που κυριολεκτικά έδωσε μια ερμηνεία ψυχής στο «Άσπρο Πάτο» του Τόμας Βίντεμπεργκ, που θα διαγωνιστεί και στην κατηγορία της Σκηνοθεσίας και σε αυτή της Καλύτερης διεθνούς ταινίας.
Τέλος για μια ακόμα φορά βλέπουμε πως το Netflix έχει προβάδισμα με συνολικά 35 υποψηφιότητες (από 25 που είχε το 2020) και ακολουθούν το Amazon Studios με 12, το Disney+ με 5 υ, το Apple TV+ με 2 και το «Hulu» που έχει μόλις 1. Αυτό φυσικά είναι λογικό καθώς οι πλατφόρμες είχαν την δυνατότητα εν μέσω πανδημίας να προβάλλουν τόσο τις δικές του παραγωγές όσο και ταινίες που δεν κατάφεραν να βγουν στις αίθουσες, τουλάχιστον προς ώρας.
