Η νέα ταινία του Λάνθιμου, η επιστροφή του Σορεντίνο κι ό,τι άλλο περιμένουμε στο 82ο Φεστιβάλ Βενετίας
Το 82ο Φεστιβάλ Βενετίας ξεκίνησε με το καινούριο φιλμ του Πάολο Σορεντίνο, «La Grazia».
Η πρεμιέρα απέσπασε θερμή υποδοχή, με τετράλεπτο standing ovation, ενώ οι πρώτες κριτικές επεσήμαναν τόσο τις αρετές όσο και την ιδιαιτερότητα ενός έργου που απομακρύνεται από τον οπτικό πλούτο του δημιουργού του, υιοθετώντας μια πιο αυστηρή, λιτή κινηματογραφική γλώσσα.
Με πρωταγωνιστή τον Τόνι Σερβίλο ως Ιταλό πρόεδρο, η ταινία στρέφεται γύρω από ηθικά και πολιτικά διλήμματα: τη βία, την ευθανασία, την ευθύνη της εξουσίας απέναντι στους πολίτες. Ο Σερβίλο, που για χρόνια αποτελεί alter ego του Σορεντίνο, προσφέρει μια ερμηνεία που οι πρώτοι σχολιαστές θεώρησαν ως συναισθηματικό πυρήνα της ιστορίας.
Ο ελληνικής καταγωγής Αμερικανός σκηνοθέτης Αλεξάντερ Πέιν, πρόεδρος της φετινής κριτικής επιτροπής, δήλωσε ότι, παρόλο που οι ταινίες σπάνια αλλάζουν την πορεία της κοινωνίας, αποτελούν σημαντικά τεκμήρια της εποχής τους και συμβάλλουν στη διαμόρφωση της συλλογικής μνήμης.
«Μπορεί το σινεμά να μετασχηματίσει πραγματικά την κοινωνία ή τον πολιτισμό; Δεν είμαι βέβαιος» είπε ο Πέιν, θυμίζοντας το παράδειγμα του «Μεγάλου Δικτάτορα» του Τσάπλιν, ο οποίος δεν απέτρεψε τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά κατέδειξε πως οι άνθρωποι γνώριζαν.
«Τις αντιμετωπίζουμε σαν ιστορικά ντοκουμέντα και έτσι μπορούμε να διδαχθούμε από αυτές», ανέφερε ο ίδιος πριν την επίσημη έναρξη του φεστιβάλ, που θα διαρκέσει έντεκα ημέρες.
Ο Πέιν, σκηνοθέτης των βραβευμένων «Πλαγίως» και «Τα παιδιά του χειμώνα», εξέφρασε λύπη για την όλο και πιο περιορισμένη προβολή ταινιών στις αίθουσες λόγω του στρίμινγκ, λέγοντας πως όσες κυκλοφορούν μόνο διαδικτυακά δυσκολεύονται να αποκτήσουν κοινωνική απήχηση.
Κατά την τελετή έναρξης, πριν την προβολή του Σορεντίνο, ο Φράνσις Φορντ Κόπολα τίμησε με Χρυσό Λέοντα τον Βέρνερ Χέρτσογκ, που παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ «Ghost Elephants».
«Έχει γράψει όπερες, σκηνοθετήσει ρόλους, ακόμη και παίξει. […] Αν έχει όρια, δεν τα ξέρουμε», είπε ο Κόπολα, σημειώνοντας πως έργα όπως «Το Αίνιγμα του Κάσπαρ Χάουζερ» και το «Φιτζκαράλντο» τον ενέπνευσαν να πειραματίζεται με το σινεμά και να ξεπερνά τα όρια της αφήγησης.
«Η ύπαρξη και η ζωή του Βέρνερ αποτελούν πρόκληση: αν μπορεί κάποιος, ας τον μιμηθεί. Θα φάω το καπέλο μου, αν το καταφέρει», είπε, ενώ ο Χέρτσογκ, συγκινημένος, παρέλαβε το τιμητικό του βραβείο. Τιμητικός Χρυσός Λέοντας θα απονεμηθεί και στην Κιμ Νόβακ τις προσεχείς ημέρες.
Εν τω μεταξύ, το κλίμα της Μόστρα είναι έντονα πολιτικοποιημένο. Συλλογικότητες έχουν ζητήσει από το φεστιβάλ επίσημη στάση για τη Γάζα, με ανοιχτή επιστολή υπογεγραμμένη από σημαντικούς δημιουργούς του ιταλικού και διεθνούς κινηματογράφου, όπως ο Τόνι Σερβίλο, οι Αλίτσε και Άλμπα Ρορβάχερ, ο Μάρκο Μπελόκιο, ο Ματέο Γκαρόνε, αλλά και οι Σελίν Σιαμά, Κεν Λόουτς και άλλοι.
Ο Πέιν, όταν ρωτήθηκε για την Παλαιστίνη, απάντησε πως νιώθει ανέτοιμος να σχολιάσει. «Είμαι εδώ για να μιλήσω για το σινεμά. Οι απόψεις μου πιθανότατα συμφωνούν με πολλούς από εσάς», είπε, παραπέμποντας στον καλλιτεχνικό διευθυντή Αλμπέρτο Μπαρμπέρα ως αρμόδιο για το ζήτημα.
Ο Μπαρμπέρα δήλωσε στο «Variety» ότι θα τον εξέπληττε η απουσία διαδηλώσεων υπέρ της Γάζας, ξεκαθάρισε όμως πως η διοργάνωση δεν θέλει να φανεί πως στηρίζει κάποια πλευρά, σαν να πρόκειται για ποδοσφαιρικό αγώνα.
Το lineup του φετινού φεστιβάλ Βενετίας είναι εντυπωσιακό
Το φετινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας υπόσχεται ένα από τα πιο εντυπωσιακά line-up των τελευταίων ετών. Το διαγωνιστικό τμήμα σφύζει από μεγάλους δημιουργούς, πολυαναμενόμενες ταινίες, κορυφαίους σταρ και μια ισχυρή ελληνική παρουσία. Εξίσου εντυπωσιακό όμως είναι και το πρόγραμμα εκτός συναγωνισμού, όπου δεσπόζουν σπουδαία ντοκιμαντέρ και αναγνωρισμένα ονόματα του διεθνούς σινεμά.
Στο Διαγωνιστικό συμμετέχει το «Bugonia» του Γιώργου Λάνθιμου, ένα ριμέικ του νοτιοκορεάτικου cult φιλμ «Save the Green Planet!». Η ιστορία ακολουθεί δύο άνδρες που απαγάγουν έναν πανίσχυρο διευθύνοντα σύμβουλο, πεπεισμένοι ότι πρόκειται για εξωγήινο που έχει σταλεί για να κατακτήσει τη Γη. Το πρωτότυπο φιλμ, γνωστό για την έντονη μελαγχολία του και τον θεματικό του πλούτο, ενσωματώνει ακόμη και υλικό από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το σενάριο του ριμέικ υπογράφει ο Γουίλ Τρέισι, γνωστός από τη σειρά «Succession», ενώ το χαρακτηριστικό μαύρο χιούμορ του Λάνθιμου υπόσχεται ένα δυνατό αποτέλεσμα.
Στο ίδιο τμήμα συμμετέχει και το «No Other Choice» του Παρκ Τσαν-γουκ, γνωστού από την «Απόφαση Φυγής» που είχε βραβευθεί στις Κάννες. Η νέα του ταινία είναι βασισμένη στο ίδιο μυθιστόρημα που είχε μεταφέρει στον κινηματογράφο και ο Κώστας Γαβράς με το φιλμ «Το Τσεκούρι». Η πλοκή ακολουθεί έναν άντρα που, μετά την απόλυσή του, αρχίζει να δολοφονεί τους ανταγωνιστές του για μια πολυπόθητη θέση εργασίας. Πρωταγωνιστεί ο Λι Μπιουνγκ-χουν, που είχε συνεργαστεί ξανά με τον Παρκ στην εμβληματική «Κοινή Ζώνη Ασφαλείας».
Η Καουτέρ Μπεν Χανιά επιστρέφει δυναμικά με το «Voice of Hind Rajab», μια καθηλωτική μίξη ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας, που βασίζεται στην αληθινή ιστορία της δολοφονίας μιας πεντάχρονης Παλαιστίνιας από ισραηλινές δυνάμεις. Η ταινία αξιοποιεί πραγματικά ηχητικά αποσπάσματα και θεωρείται από τα φαβορί για τον Χρυσό Λέοντα. Στους εκτελεστικούς παραγωγούς συμμετέχουν οι Μπραντ Πιτ, Χοακίν Φίνιξ, Ρούνι Μάρα, καθώς και οι βραβευμένοι με Όσκαρ σκηνοθέτες Τζόναθαν Γκλέιζερ και Αλφόνσο Κουαρόν.
Ο Μπρέιντι Κόρμπετ επιστρέφει με το «The Testament of Ann Lee», σε σενάριο που συνυπογράφει με τη σύζυγό του Μόνα Φάστβολντ, η οποία αναλαμβάνει τη σκηνοθεσία. Πρωταγωνιστούν οι Αμάντα Σέιφριντ, Κρίστοφερ Άμποτ, Λιούις Πούλμαν και Τόμασιν ΜακΚένζι.
Ο Γκιγιέρμο ντελ Τόρο παρουσιάζει τη δική του εκδοχή του μύθου του Φρανκενστάιν με το «Frankenstein», όπου ο Όσκαρ Άιζακ υποδύεται τον θρυλικό δρ. Βίκτορ Φρανκενστάιν. Η ταινία εντάσσεται στη διαχρονική θεματολογία του ντελ Τόρο, εξερευνώντας το δίπολο τέρατος και δημιουργού.
Ο Τζιμ Τζάρμους, παρότι απορρίφθηκε από τις Κάννες, παρουσιάζει το «Father Mother Sister Brother» με τους Άνταμ Ντράιβερ, Κέιτ Μπλάνσετ, Βίκι Κριπς, Σαρλότ Ράμπλινγκ και Τομ Γουέιτς, υφαίνοντας παράλληλες αφηγήσεις σε Δουβλίνο, Παρίσι και ΗΠΑ.
Ο Τζορτζ Κλούνεϊ, που δεν παραβρέθηκε στην έναρξη του φεστιβάλ λόγω ξαφνικής αδιαθεσίας, συμπρωταγωνιστεί με τον Άνταμ Σάντλερ στο «Jay Kelly», μια ευρωπαϊκή περιπέτεια σε σκηνοθεσία του Νόα Μπάουμπακ.
Ο Μπένι Σάφντι, χωρίς τον αδερφό του αυτή τη φορά, σκηνοθετεί τον Ντουέιν Τζόνσον ως πυγμάχο στο «The Smashing Machine», ενώ η Κάθριν Μπίγκελοου επιστρέφει δυναμικά με το «A House of Dynamite», όπου οι Ίντρις Έλμπα και Ρεμπέκα Φέργκιουσον αναζητούν, υπό ασφυκτικό χρόνο, τον υπαίτιο ενός μυστηριώδους πυραύλου.
Οι Ιταλοί δημιουργοί δίνουν δυναμικά το «παρών» με αρκετές συμμετοχές, εκτός από την ταινία του Πάολο Σορεντίνο. Ο Πιέτρο Μαρτσέλο επιστρέφει με το «Duse», ένα δράμα εποχής με πρωταγωνίστρια τη Βαλέρια Μπρούνι Τεντέσκι. Ο Λεονάρντο Ντι Κονστάνζο υπογράφει το «Elisa» και δύο ντοκιμαντέρ πλαισιώνουν τη ιταλική παρουσία: το «Un Film Fatto per Bene» του Φράνκο Μαρέσκο και το «Κάτω από τα Σύννεφα» του Φραντσέσκο Ρόσι, ο οποίος είχε τιμηθεί με τον Χρυσό Λέοντα το 2013 για το «Sacro GRA».
Από τη Γαλλία, ξεχωρίζει ο Φρανσουά Οζόν με μια ασπρόμαυρη διασκευή του «Ξένου» του Αλμπέρ Καμί, με τον Μπενζαμέν Βουαζέν στον ρόλο του Μερσό. Η Βαλερί Ντονζελί σκηνοθετεί το αυτοβιογραφικό «À Pied d’Œuvre» βασισμένο στον φωτογράφο Φρανκ Κουρτές, τον οποίο υποδύεται ο Μπαστιέν Μπουιγιόν. Από τη δική του πλευρά, ο Ολιβιέ Ασαγιάς δίνει τη δική του «πολιτική» εκδοχή του «The Apprentice» με τον Τζουντ Λο στον ρόλο ενός νεαρού Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Πολ Ντέινο ως φανταστικό του μέντορα, Βαντίμ Μπαράνοφ. Το καστ περιλαμβάνει επίσης τους Αλίσια Βικάντερ, Ζακ Γαλιφιανάκη, Τζέφρι Ράιτ και Τομ Στέρριντζ.
Το ουγγρικό σινεμά εκπροσωπεί η Ίλντικο Ενιέντι με το «Silent Friend», μια οικολογική, σπονδυλωτή ταινία, ενώ ο Λάζλο Νέμες, ο δημιουργός του «Ο Γιος του Σαούλ», επιστρέφει με το «Orphan», ένα δράμα ενηλικίωσης σε μια κομμουνιστική Βουδαπέστη του 1957. Ο ήρωας Άντορ αμφισβητεί την οικογένειά του και την ταυτότητά του, ενώ η ιστορία εμπνέεται από το προσωπικό τραύμα της οικογένειας του σκηνοθέτη.
Ισχυρή είναι και η παρουσία της Ασίας στη φετινή μόστρα. Η Ταϊβανέζα Σου Τσι παρουσιάζει το «Girl», την περιπέτεια φιλίας δύο κοριτσιών, ο Κινέζος Κάι Σανγκτζούν υπογράφει το ερωτικό δράμα «The Sun Rises on Us All», ενώ Παρκ Τσαν-γουκ συμμετέχει, όπως αναφέραμε, με το «No Other Choice».
Εκτός Συναγωνισμού: Αστέρες, ντοκιμαντέρ και επιστροφή Ελλήνων Δημιουργών
Στο εκτός συναγωνισμού πρόγραμμα ξεχωρίζει το «After the Hunt» του Λούκα Γκουαντανίνο, όπου η Τζούλια Ρόμπερτς ενσαρκώνει μια καθηγήτρια πανεπιστημίου που βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα ηθικό δίλημμα. Ο ίδιος ο σκηνοθέτης έχει παραδεχτεί πως πρόκειται για την καλύτερη ερμηνεία στην καριέρα της δημοφιλούς σταρ.
Ο Γκας Βαν Σαντ επιστρέφει με το «Dead Man’s Wire», δραματοποίηση της πραγματικής υπόθεσης του Τόνι Κιρίτσις, που το 1977 κράτησε όμηρο τον Ρίτσαρντ Χολ. Στο καστ οι Μπιλ Σκάρσγκαρντ, Ντέικρ Μοντγκόμερι, Κόλμαν Ντομίνγκο, Μάιχα’λα και Αλ Πατσίνο. Ο Βαν Σαντ θα τιμηθεί με το Campari Passion for Film Award για τη συμβολή του στον ανεξάρτητο κινηματογράφο.
Ο Τζούλιαν Σνάμπελ παρουσιάζει το «In the Hand of Dante», βασισμένο στο βιβλίο του Νικ Τοσές, με εντυπωσιακό καστ: Όσκαρ Άιζακ, Γκαλ Γκαντότ, Τζέραρντ Μπάτλερ, Αλ Πατσίνο, Τζον Μάλκοβιτς, Φράνκο Νέρο και Μάρτιν Σκορσέζε. Ο Σνάμπελ επίσης θα λάβει και το Cartier Glory to the Filmmaker Award.
Ο Τσάρλι Κάουφμαν συνεργάζεται ξανά με την ποιήτρια Έβα Η.Ν. στη μικρού μήκους «How to Shoot a Ghost», με την Τζέσι Μπάκλεϊ και τον Τζόζεφ Ακίκι να υποδύονται δύο νεκρούς που περιπλανιούνται στους δρόμους της Αθήνας.
Η Λουκρέσια Μαρτέλ παρουσιάζει το πρώτο της ντοκιμαντέρ, για τη δολοφονία του Χαβιέρ Τσοκομπάρ, ιθαγενή της φυλής Τσουσκαγκάστα. Το φιλμ περιλαμβάνει ανατριχιαστικό υλικό από κινητά και ηχογραφήσεις από τις δίκες που ακολούθησαν το 2018.
Ο Κεντ Τζόουνς σκηνοθετεί το «Late Fame», διασκευή από έργο του Άρτουρ Σνίτσλερ. Πρωταγωνιστεί ο Γουίλεμ Νταφόε ως ένας ξεχασμένος ποιητής που επιστρέφει στην καλλιτεχνική ζωή, με τη βοήθεια ενός νεαρού, Έντμουντ Ντόνοβαν.
Ο Μαρκ Τζένκιν υπογράφει το «Rose of Nevada», ένα sci-fi μυστήριο με τους Τζορτζ Μακέι και Κάλαμ Τέρνερ, για δύο ψαράδες που επιστρέφουν μετά από 30 χρόνια εξαφάνισης και μεταφέρονται πίσω στον χρόνο.
Εκτός από τον Γιώργο Λάνθιμο, η Εύη Καλογηροπούλου συμμετέχει στην «Εβδομάδα Κριτικής» με το «Gorgonà», μια φουτουριστική sci-fi περιπέτεια. Πρωταγωνιστούν οι Μελισσάνθη Μάχουτ, Ορόρα Μάριον, Χρήστος Λούλης και Κώστας Νικούλι.
Στην ενότητα «Giornate degli Autori», η Χρυσιάννα Παπαδάκη και ο Στέργιος Ντινόπουλος παρουσιάζουν την «Αρκουδότρυπα», ένα φιλμ για μια γυναικεία φιλία με φόντο την Ελάτη Τρικάλων, βασισμένο στη βραβευμένη μικρού μήκους ταινία με τον ίδιο τίτλο.
