Histórias Moldadas: Η πρώτη ατομική έκθεση της Adriana Varejão στην Αθήνα, στη γκαλερί Gagosian
Η γκαλερί Gagosian παρουσιάζει την Histórias Moldadas, μια έκθεση με νέα έργα ζωγραφικής της Adriana Varejão. Η έκθεση εγκαινιάζεται στις 15 Μαΐου, στην Αθήνα, και αποτελεί την πρώτη της ατομική στην Ελλάδα και την τέταρτη συνεργασία της με τη γκαλερί.
Η Histórias Moldadas παρουσιάζει τέσσερα νέα εικαστικά σύνολα από τη σειρά Tile της Varejão, εμπνευσμένα από την παραδοσιακή κεραμική τέχνη της Βραζιλίας, της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Κίνας.
Αγκαλιάζοντας βασικά στοιχεία του μπαρόκ στυλ, όπως η παρωδία, το παράδοξο, η έντασηκαι η υπερβολή, η Varejão δημιουργεί γλυπτικά έργα ζωγραφικής με ραγισμένη επιφάνεια, καθώς και ζωγραφικά γλυπτά εμποτισμένα με έντονη δραματικότητα. Τα έργα της αμφισβητούν την παραδοσιακή αντίληψη για τα καλλιτεχνικά μέσα, ανατρέποντας ταυτόχρονα καθιερωμένες αφηγήσεις της τέχνης και του πολιτισμού.
Τι θα δούμε στην έκθεση της Adriana Varejao στην γκαλερί Gagosian
Η χαρακτηριστική της craquelure τεχνική (κρακελέ όψη) αντλεί έμπνευση από τα ραγισμέναπορσελάνινα κεραμικά της δυναστείας των Σονγκ στην Κίνα (960–1279). Αναμειγνύοντας γύψο με το χέρι, τον εφαρμόζει στον καμβά και τον αφήνει να στεγνώσει φυσικά, σε ένα λεπτό παιχνίδι μεταξύ ελέγχου και τυχαιότητας. Οι ρωγμές που προκύπτουν δημιουργούν μια εκφραστική καλλιγραφία, παραπέμποντας σε ερείπια, άνυδρη γη και το υλικό βάρος του ίδιου του χρόνου.
Οι πίνακες της σειράς Tile (1988–) προσομοιώνουν το βάρος, τη λάμψη και την υλικότητατων κεραμικών, συνδέοντας τις ραγισμένες επιφάνειες της κινεζικής πορσελάνης με τα azulejos—τα ζωγραφισμένα πλακάκια που ενώνουν τη Λατινική Αμερική με την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Ασία. Τα azulejos εισήχθησαν στη Βραζιλία κατά την περίοδο της αποικιοκρατίας και αντανακλούν μια συνάντηση μπαρόκ επιρροών—από την ισλαμική τέχνη και την ιταλική Αναγέννηση έως την Ολλανδική διακόσμηση και τα κινέζικα κεραμικά.

Στο ισόγειο της γκαλερί, δύο αίθουσες ακτινοβολούν θερμότητα με έργα στους τόνους τηςτερακότας, σε διάφορα μεγέθη και αποχρώσεις, εμπνευσμένα από την πλούσια γήινη παλέτα. Η πρώτη αίθουσα παρουσιάζει έργα από κοκκινωπό πηλό με ημιδιαφανή λευκά μοτίβα εμπνευσμένα από τα χειροποίητα κεραμικά του Maragogipinho, ενός κέντρου παραδοσιακής κεραμικής τέχνης στην Μπαΐα της Βραζιλίας. Η εκρηκτική εικονογραφία τους—οργανική και γεωμετρική, ζωομορφική και ανθρωπομορφική—αντανακλά την αρχέγονη σύνδεση του ανθρώπου με τη γη.
Η διπλανή αίθουσα μεταπλάθει αυτές τις αναφορές μέσα από ραγισμένες γύψινες μορφέςπου αντλούν έμπνευση από τη βραζιλιάνικη τέχνη και χειροτεχνία, ενώ παράλληλα δημιουργεί συνδέσεις με την αρχαία ελληνική κεραμική και μυθολογία. Ένας από τους πίνακες παίρνει τη μορφή αγγείου σε σχήμα ταύρου, επάνω στο οποίο εμφανίζεται μια πληθωρική γυναικεία φιγούρα, που παραπέμπει στα ελικοειδή γλυπτά της Βραζιλιάνας εικαστικού του μοντερνισμού Maria Martins. Στις αποχρώσεις του κεχριμπαριού και του μαύρου, το έργο φέρνει επίσης στον νου αρχαιοελληνικούς αμφορείς καθώς και τον μύθο του Δία και της Ευρώπης.
Στον επάνω όροφο, παρουσιάζονται μονοχρωματικά έργα εμπνευσμένα από την αυτοκρατορική πορσελάνη της Κίνας, ιδιαίτερα την υάλωση celadon ή Qing Ci. Αυτή η απόχρωση περιγράφεται σε ένα ποίημα της δυναστείας των Σονγκ: «Μετά τη βροχή, ο ουρανός γίνεται γαλάζιος και τα σύννεφα ανοίγουν. Και αυτό είναι το χρώμα της γέννησης Celadon, Qing Ci.»
Η τελευταία αίθουσα πλημμυρίζει από έργα σε μπλε και λευκό, που παραπέμπουν στην τουρκική κεραμική Iznik και διαμορφώνονται από τη ναυτική παράδοση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το δίκτυο των ρωγμών στην επιφάνεια δημιουργεί ένα κινούμενο μωσαϊκό από θαλάσσια μπλε. Κυματισμοί συνυπάρχουν με τουρκικά «μάτια» και πλάσματα του βυθού, σχηματίζοντας φιγούρες που παραπέμπουν στην υπνωτική έλξη της θάλασσας.
ADRIANA VAREJÃO
Histórias Moldadas
Εγκαίνια: 15 Μαΐου, 6-8 μ.μ.
15 Μαΐου - 14 Ιουνίου 2025
Αναπήρων Πολέμου 22, Αθήνα