Ελένη Τσαλιγοπούλου: «Η ζωή με έμαθε πως πάντα κάτι χάνεις και κάτι κερδίζεις»
Η Ελένη Τσαλιγοπούλου είναι μία από τις πιο αναγνωρίσιμες φωνές της ελληνικής μουσικής σκηνής, με έναν μοναδικό συνδυασμό παραδοσιακής και σύγχρονης μουσικής. Μέσα από τη διαδρομή της, κατάφερε να ξεχωρίσει, αψηφώντας τα κοινωνικά στερεότυπα και τα περιοριστικά όρια.
Γεννημένη και μεγαλωμένη στην επαρχία, δεν δίστασε να κυνηγήσει τα όνειρά της, με μοναδικό της εφόδιο την αγάπη για το τραγούδι. Δεν την ενδιέφεραν τα φώτα της μεγάλης πίστας, αλλά η ουσία της μουσικής και η αληθινή επικοινωνία με τον κόσμο.
Η πορεία της Ελένης Τσαλιγοπούλου ξεκινά το 1985, όταν κάνει τα πρώτα της βήματα στον χώρο της επαγγελματικής μουσικής. Πρωτοεμφανίζεται στην «Όμορφη Νύχτα», έναν χώρο που της προσφέρει την ευκαιρία να εκφραστεί καλλιτεχνικά και να γνωρίσει τον μαγικό κόσμο του τραγουδιού. Εκεί γνωρίζει τον συνθέτη Γιώργο Ζήκα, του οποίου τα τραγούδια θα ερμηνεύσει στον πρώτο της προσωπικό δίσκο.
Το 1987, η καλλιτεχνική της πορεία απογειώνεται. Ο Μάνος Χατζιδάκις την προσκαλεί να εμφανιστεί στον «Σείριο», όπου ερμηνεύει τραγούδια του Σταμάτη Σπανουδάκη. Η συνεργασία της με δύο από τους σημαντικότερους δημιουργούς της εποχής αποδεικνύεται καθοριστική για την εξέλιξή της.
Την ίδια χρονιά συμμετέχει και σε μεγάλη περιοδεία με τον Γιώργο Νταλάρα, η οποία την φέρνει κοντά σε κοινό από την Ελλάδα, την Ευρώπη και την Αμερική, καθιερώνοντάς την ως μια σημαντική παρουσία στη μουσική σκηνή.
Μέσα από τη συζήτησή μας, δεν δίστασε να μοιραστεί με ειλικρίνεια κάποιες από τις πιο βαθιές της σκέψεις για τη ζωή, την πορεία της στο τραγούδι και το ταξίδι της να ακολουθήσει το όνειρό της, παρά τις δυσκολίες που συνάντησε στον δρόμο της.
Ανάμεσα σε όσα μοιράστηκε μαζί μας, αναφέρθηκε στις δυσκολίες που αντιμετώπισε από την κοινωνία της επαρχίας της Νάουσας, όταν έγινε μητέρα σε νεαρή ηλικία, και πώς αυτή η περίοδος συνδέθηκε με την πορεία της στην καλλιτεχνική σκηνή.
«Ήταν ιδιαίτερα δύσκολο, καθώς βρισκόμουν σε μια περίοδο μετάβασης, όπου η κοινωνία και οι εποχές άρχιζαν να αλλάζουν. Η μικρή κοινωνία ειδικότερα δεν δεχόταν έναν χωρισμό με παιδί. Ωστόσο, τα κατάφερα γιατί η αγάπη μου για τη μουσική και το τραγούδι ήταν πιο δυνατή από εμένα. Και η αλήθεια είναι ότι η κατάσταση άλλαξε σχετικά γρήγορα. Από το τέλος της δεκαετίας του ’80, τα πράγματα άρχισαν να βελτιώνονται.
»Παρά τη στήριξη της οικογένειάς μου, ήταν μια δύσκολη εποχή εκείνη. Αν δεν είχα το τραγούδι και τις σπουδές που έκανα τότε, θα ήταν ακόμη πιο δύσκολο. Αγαπώ πάρα πολύ όλα αυτά τα χρόνια και αυτό το ταξίδι μέσα από τα τραγούδια και τη μουσική. Και βέβαια, η αλήθεια είναι ότι, ανεξαρτήτως από το τι αποφασίζεις ή τι επιλέγεις, πάντα κάτι χάνεις και κάτι κερδίζεις. Αυτό είναι κάτι που έμαθα μέσα από τη ζωή».
«Έγινα μητέρα σε μικρή ηλικία, 19 χρονών. Οι ευθύνες της μητρότητας και τα όνειρά μου για τη μουσική δεν ισορρόπησαν ποτέ, όσο ο γιος μου ο Αργύρης ήταν μικρός. Όσο περνούσε ο καιρός, έκανα συνεχώς διορθωτικές κινήσεις. Πιστεύω, λοιπόν, ότι κανένας δεν γεννιέται έτοιμος να γίνει γονιός, και ειδικά κατά τη διάρκεια των αλλαγών των εποχών, τα πράγματα γίνονται πραγματικά πολύ δύσκολα. Μέχρι να βρει ο γονέας το πάτημα της ζωής του, ειδικά όταν γίνεται γονιός σε τόσο νεαρή ηλικία.
»Θυμάμαι ότι, εκτός από το ότι ήθελα να τραγουδήσω, δεν ήξερα τίποτα άλλο. Ήμουν ένα παιδί, μια επαρχιώτισσα, που δεν είχε φύγει ποτέ από τη μικρή πόλη της Νάουσας. Ήταν όλα πολύ δύσκολα, αλλά η αγάπη σώζει τα πάντα και τα διορθώνει. Αυτό είναι το πιο σημαντικό, ειδικά για τις σχέσεις μάνας και παιδιού. Όλες οι δυσκολίες ξεπερνιούνται και τις βλέπεις αργότερα, γιατί η εξέλιξη μας βρίσκει μαζί, αγαπημένους, να περνάμε τις δυσκολίες και τις χαρές της ζωής μαζί. Κανένας γονιός δεν ξέρει πώς να μεγαλώσει το παιδί του, γενικά σε νεαρή ηλικία. Το μαθαίνει όλο αυτό καθημερινά».
Η Ελένη Τσαλιγοπούλου μίλησε για τη μακροχρόνια και δημιουργική συνεργασία της με τον καταξιωμένο συνθέτη Γιώργο Καζαντζή, με αφορμή τη φιλανθρωπική συναυλία για τα 40 χρόνια του Σύγχρονου Ωδείου Θεσσαλονίκης. Η εκδήλωση, θα πραγματοποιηθεί στις 31 Μαΐου, έχει στόχο την ενίσχυση του έργου των Γιατρών του Κόσμου και είναι αφιερωμένη στο καλλιτεχνικό έργο του συνθέτη.
«Για εμένα, ο Γιώργος Καζαντζής είναι ένας από τους πιο σημαντικούς Έλληνες συνθέτες, και κάθε φορά χαίρομαι πάρα πολύ που τραγουδάω τραγούδια του. Γνωριζόμαστε για πολλά χρόνια και, όπως είπα, κάθε φορά χαίρομαι ιδιαίτερα που συμμετέχω στις παραστάσεις του, όπου κι αν γίνονται, γιατί οι ορχήστρες που χρησιμοποιεί έχουν μια ιδιαίτερη ευαισθησία. Δεν τον ενδιαφέρει να κάνει παραστάσεις mainstream, αλλά να δημιουργεί παραστάσεις από καρδιάς. Αυτό αντανακλά το μεγαλείο του ως συνθέτη και μουσικού. Το γεγονός ότι όλο αυτό αναγνωρίζεται και από το Σύγχρονο Ωδείο, το οποίο επιλέγει τον Γιώργο Καζαντζή, το καθιστά ακόμα πιο σημαντικό. Όσο για τους Γιατρούς του Κόσμου, είμαι άνθρωπος που τους βοηθάω εδώ και πολλά χρόνια, και γι' αυτό για μένα αυτή η εκδήλωση έχει και διπλή και τριπλή χαρά».
Το 2023 κυκλοφόρησε το single «Γυναίκα», σε ερμηνεία της Ελένης Τσαλιγοπούλου, με μουσική του Γιώργου Καζαντζή και στίχους της Φωτεινής Λαμπρίδη. Πρόκειται για μια μπαλάντα, όπου ο στίχος, σε πλήρη αρμονία με τη μουσική, εκφράζει τη γυναίκα που αρνείται να συνεχίσει να συμβιβάζεται σε έναν πατριαρχικό κόσμο και διεκδικεί την ανάσα της, τη ζωή και τη δημιουργία.
«Η Φωτεινή Λαμπρίδη είναι μια γυναίκα που γράφει πολύ όμορφα, με έναν μοναδικό και προσωπικό τρόπο. Το συγκεκριμένο τραγούδι μιλάει για τις γυναίκες που τα τελευταία χρόνια πραγματικά δεν ξέρουμε πώς να νιώσουμε. Από τη μία πλευρά, χαιρόμαστε πολύ που η γυναίκα βρίσκει το δρόμο της στην εποχή μας, ενώ από την άλλη έχουμε τόσες δολοφονίες γυναικών την ίδια ακριβώς εποχή. Νομίζω ότι η Λαμπρίδη αντιλαμβάνεται αυτό το παράδοξο και γράφει από αυτήν την πλευρά. Το τραγούδι έχει και μια ιδιαίτερη ιδιαιτερότητα, καθώς η ηχογράφησή του έγινε ζωντανά στο στούντιο. Αποτυπώνει την τόσο αναγκαία και ζωτική για το τραγούδι αλληλεπίδραση μεταξύ μουσικού και ερμηνευτή. Έχει μια μοναδικότητα και μεγαλύτερη αλήθεια της στιγμής και του συναισθήματος».
Καλοκαιρινή περιοδεία και νέο single
«Η περιοδεία ξεκινάει τον Ιούνιο, καθώς το καλοκαίρι για εμένα είναι ο λόγος να βρεθώ με τον κόσμο. Ο μοναδικός τρόπος για να βρεθούμε κοντά, να μάθουν τα νεότερά μας τραγούδια ή να μας ακούσουν και να υπάρξει αυτή η χαρά και συγκίνηση της ζωντανής παράστασης. Είναι κι ένας τρόπος επαφής και επικοινωνίας. Πάντα προτιμούσα την live εκδοχή της ζωντανής παράστασης
»Επίσης, κάνω μία συνεργασία με τον αγαπημένο μου Κώστα Λιβανά, με τον οποίο συνεργάζομαι εδώ και πολλά χρόνια και η αλήθεια είναι ότι τα τραγούδια του τα έχετε αγαπήσει όλοι. Υπάρχει μία σειρά τραγουδιών, όχι πολλά, έξι-εφτά τραγούδια, τα οποία θα βγουν τον χειμώνα, αλλά ένα νέο single είναι έτοιμο να κυκλοφορήσει στις 21 Μαΐου. Το περιμένω πώς και πώς, νιώθω σαν παιδί. Έχω το άγχος αν θα αρέσει το τραγούδι. Έχουμε δώσει πολύ ενέργεια και αγάπη. Είναι ένα υπέροχο τραγούδι με τίτλο "Πες μου αν είσαι άγγελος"».
«Ζω και αναπνέω μέσα από τη μουσική»
«Ακόμη ονειρεύομαι ωραία πράγματα. Έχω πάρει τόσο πολλή αγάπη από τον κόσμο. Έχω τραγουδήσει τραγούδια που τα επέλεξα εγώ, κανένας δεν μου είπε ποτέ να κάνω κάτι. Πάντα, ό,τι συνέβαινε, ήταν δική μου επιλογή. Ζω και αναπνέω μέσα από τη μουσική. Οπότε, απωθημένα δεν έχω μαζέψει.
»Στη δική μου εποχή, από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 μέχρι σήμερα, έκανα τα πράγματα -κι εγώ αλλά και οι συνάδελφοί μου της γενιάς μου- όλα σωστά, όπως έπρεπε. Μας αγάπησε το κοινό, τραγουδήσαμε σε μικρά πατάρια, μετά σε μεγαλύτερα. Δισκογραφήσαμε, ανεβήκαμε σιγά-σιγά και μέσα από συνεργασίες. Όλα έγιναν με μια φυσική ροή. Ενώ τώρα, τα πράγματα είναι λίγο πιο επικίνδυνα και πιο βιαστικά.
»Όταν αγαπάς κάτι, ακολουθείς τη γνώση σου, το ένστικτό σου, τους ανθρώπους σου, και όλα έρχονται κάπως πιο φυσικά. Όπως έλεγε και ο Διονύσης Σαββόπουλος, “τα ωραία τραγούδια έρχονται από τις παρέες” -και είχε δίκιο».
