Αντιγόνη Τσιούλη: Η Ελληνίδα prima ballerina που διαπρέπει στην Εθνική Όπερα του Καΐρου
Η Αντιγόνη Τσιούλη πραγματοποίησε το όνειρό της, κατακτώντας τον κόσμο του χορού και αποκτώντας τον τίτλο της μπαλαρίνας.
Ταυτόχρονα, κατάφερε να ενσωματώσει με μοναδικό τρόπο την ελληνική παράδοση στην τέχνη της, δημιουργώντας μια σπάνια σύνθεση που συνδυάζει την εκφραστικότητα του χορού με την πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας. Μέσα από την αφοσίωσή της και τη σκληρή δουλειά έδωσε στην τέχνη της μια ξεχωριστή ταυτότητα, η οποία τη διαφοροποιεί διεθνώς.
Ως πρίμα μπαλαρίνα στην Εθνική Όπερα του Καΐρου, η Αντιγόνη Τσιούλη δεν εκπροσωπεί μόνο την επαγγελματική της ανέλιξη, αλλά και την υλοποίηση των παιδικών της ονείρων, ένα όραμα που γεννήθηκε στην Ελλάδα και έφτασε να ανθίσει στην καρδιά του Καΐρου.
Μέσα από τη συζήτησή μας, η Αντιγόνη Τσιούλη μοιράζεται την εμπειρία της από τη συνεργασία της με την Εθνική Όπερα του Καΐρου, θυμάται τη δυσκολότερη στιγμή της καριέρας της και αποκαλύπτει τη δική της καθημερινή ρουτίνα, που τη βοηθά να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις ενός εξαιρετικά απαιτητικού επαγγέλματος, όπως ο κλασικός χορός.
«Η συνεργασία μου με την Εθνική Όπερα του Καΐρου ξεκίνησε το 2014, ύστερα από τη συμμετοχή μου σε μία διεθνή ακρόαση. Είχα πάντα την επιθυμία να εξελιχθώ καλλιτεχνικά σε ένα περιβάλλον που θα μου έδινε τη δυνατότητα να εκφραστώ και να δοκιμάσω τις αντοχές μου. Όταν έμαθα για την ακρόαση στην Όπερα του Καΐρου και πως ασχολείται καθαρά με το κλασικό ρεπερτόριο, αποφάσισα να το τολμήσω.
»Η εμπειρία εκείνη ήταν καθοριστική. Μέσα σε λίγες ημέρες είχα ήδη δεχτεί την πρόταση να ενταχθώ στο μπαλέτο. Από την πρώτη στιγμή ένιωσα ότι ήταν ένας χώρος που με αγκάλιασε, με σεβάστηκε και μου έδωσε τις ευκαιρίες να αναδειχθώ. Με σκληρή δουλειά και αφοσίωση, εξελίχθηκα από μέλος του corps de ballet σε σολίστ και τελικά πρίμα μπαλαρίνα. Ήταν ένα ξεκίνημα που δεν θα ξεχάσω ποτέ».
Η Αντιγόνη Τσιούλη θυμάται ένα από τα πιο συγκινητικά και αξέχαστα στιγμιότυπα της πορείας της στην Όπερα του Καΐρου. Mια εμπειρία που της υπενθύμισε, με τον πιο βαθύ και προσωπικό τρόπο, γιατί επέλεξε να αφιερώσει τη ζωή της στον χορό.
«Δεν μπορώ να ξεχάσω την στιγμή που χόρεψα για πρώτη φορά την Όπερα “Αΐντα” στο ανοιχτό θέατρο, μπροστά από τις Πυραμίδες της Γκίζας. Ήταν βράδυ, η σκηνή φωτιζόταν μαγικά και οι πυραμίδες υψώνονταν στο βάθος, σαν αιώνιοι θεατές. Εκείνη τη στιγμή ένιωσα τη μαγεία της τέχνης να ενώνεται με την ιστορία και τον πολιτισμό. Ήταν κάτι πέρα από χορό· ήταν μια εμπειρία σχεδόν πνευματική.
»Θυμάμαι την καρδιά μου να χτυπά δυνατά, και όταν τελείωσε το pas de deux, το κοινό σηκώθηκε όρθιο. Δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτό το χειροκρότημα, ούτε τα δάκρυα στα μάτια μου. Ήταν μια στιγμή που μου επιβεβαίωσε γιατί επέλεξα αυτό το μονοπάτι, γιατί ο χορός, όταν γίνεται με ψυχή, αγγίζει κάτι βαθύτερο από τις λέξεις».
Οι διαφορές ανάμεσα στη σκηνή του Καΐρου και σε άλλες διεθνείς σκηνές
«Η σκηνή του Καΐρου έχει έναν ξεχωριστό χαρακτήρα, ο οποίος διαφέρει έντονα από άλλες διεθνείς σκηνές στις οποίες είχα την τιμή να εμφανιστώ, όπως στο Παρίσι, στη Μαδρίτη ή στη Στοκχόλμη. Αυτό που κάνει το Κάιρο μοναδικό είναι ο έντονος συναισθηματισμός και η αφοσίωση του κοινού. Οι θεατές εδώ βιώνουν κάθε παράσταση με την καρδιά τους. Δεν είναι απλώς θεατές, είναι συμμέτοχοι. Έχω νιώσει πολλές φορές τ σύνδεση αυτή, να περνά από τη σκηνή στην πλατεία και να επιστρέφει πίσω σαν κύμα ενέργειας.
»Από καλλιτεχνικής άποψης, η Όπερα του Καΐρου διαθέτει ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον που με έχει εμπνεύσει βαθιά. Η συνύπαρξη καλλιτεχνών από διαφορετικά υπόβαθρα και χώρες δημιουργεί ένα μωσαϊκό επιρροών που σε κάνει συνεχώς να μαθαίνεις και να προσαρμόζεσαι.
»Αντιθέτως, σε πολλές ευρωπαϊκές σκηνές, όλα είναι αυστηρά δομημένα, σχεδόν "στρατιωτικά" οργανωμένα. Η πειθαρχία είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο, κάτι που εκτιμώ βαθύτατα, όμως κάποιες φορές χάνεται λίγη από την αυθόρμητη χαρά της έκφρασης που συναντώ στο Κάιρο. Και ίσως, γι’ αυτό, το Κάιρο έχει γίνει για μένα κάτι παραπάνω από επαγγελματικός σταθμός, είναι δεύτερο σπίτι».
Μεταξύ άλλων, η Αντιγόνη Τσιούλη μιλά για το πώς βιώνει την ταυτότητά της ως Ελληνίδα καλλιτέχνιδα στο εξωτερικό, περιγράφοντας τον τρόπο που την αντιμετωπίζουν. Παράλληλα, αποκαλύπτει τι σημαίνει για την ίδια ο τίτλος της «πρίμα μπαλαρίνα»:
«Το να είμαι Ελληνίδα καλλιτέχνιδα στο εξωτερικό είναι κάτι που κουβαλά πάντα διπλό βάρος: από τη μία είναι μεγάλη τιμή, κι από την άλλη ευθύνη. Ευτυχώς, τις περισσότερες φορές με αντιμετωπίζουν με σεβασμό, περιέργεια και θαυμασμό, ακριβώς επειδή προέρχομαι από μια χώρα με βαθιά πολιτιστική κληρονομιά.
Συχνά, οι άνθρωποι με συνδέουν με την αρχαία Ελλάδα, με την έννοια της αρμονίας, της τέχνης, της φιλοσοφίας. Αυτό δημιουργεί ένα θετικό πρώτο κλίμα, αλλά φυσικά χρειάζεται και να το αποδείξεις με τη δουλειά σου. Ο χορός είναι διεθνής γλώσσα και η πειθαρχία, το πάθος και η συνέπεια είναι αυτά που τελικά κερδίζουν τον σεβασμό.
Υπήρξαν, βέβαια, και στιγμές που έπρεπε να υπερασπιστώ τον εαυτό μου, να αποδείξω ότι μια Ελληνίδα μπορεί να σταθεί ισάξια, ή και ανώτερα, σε διεθνή περιβάλλοντα. Και αυτές οι στιγμές, όσο δύσκολες κι αν ήταν, με δυνάμωσαν. Μου έδωσαν τη φωνή να μιλάω με υπερηφάνεια για την πατρίδα μου, όχι μόνο με λόγια, αλλά και με την κίνηση πάνω στη σκηνή».
«Ο τίτλος της πρίμα μπαλαρίνα στην Εθνική Όπερα του Καΐρου δεν είναι για μένα απλώς μια θέση ή μια διάκριση, είναι ευθύνη, δέσμευση και, πάνω απ’ όλα, μία καθημερινή πρόκληση να γίνομαι καλύτερη, τόσο καλλιτεχνικά όσο και ως άνθρωπος. Το να κρατάς αυτόν τον ρόλο σημαίνει ότι είσαι το πρόσωπο που δίνει το στίγμα κάθε παραγωγής. Είσαι εκείνη που πρέπει να εμπνεύσει, να καθοδηγήσει και να μεταφέρει συναίσθημα στο κοινό και στους συναδέλφους. Δε είναι ποτέ εύκολο, απαιτεί πειθαρχία, αντοχές, ψυχική δύναμη και συνεχή προσωπική εξέλιξη.
Ταυτόχρονα, για μένα προσωπικά, ο τίτλος αυτός έχει και μία βαθιά συγκινητική διάσταση. Είμαι μια Ελληνίδα που ξεκίνησε από μια μικρή σχολή μπαλέτου στο Χαϊδάρι, με όνειρα και αμφιβολίες και σήμερα βρίσκομαι σε μία από τις πιο ιστορικές σκηνές της Μεσογείου. Κάθε φορά που ακούω να με προσφωνούν ως prima ballerina, θυμάμαι όλες τις ώρες μόχθου, τους τραυματισμούς, τις θυσίες και νιώθω ευγνωμοσύνη».
Η πιο δύσκολη στιγμή στην καριέρα της και πώς φροντίζει το σώμα της
«Η πιο δύσκολη στιγμή στην καριέρα μου ήταν ένας σοβαρός τραυματισμός στο γόνατο, λίγο πριν από μια σημαντική πρεμιέρα. Ήταν ένα pas de deux με υψηλό βαθμό δυσκολίας, και κατά τη διάρκεια της πρόβας ένιωσα πόνο και το πόδι μου να τρέμει. Διαγνώστηκα με κάκωση πρόσθιου χιαστού και μου είπαν ότι θα έπρεπε να μείνω εκτός σκηνής για αρκετούς μήνες. Για έναν χορευτή, η απομάκρυνση από τη σκηνή ισοδυναμεί σχεδόν με απώλεια ταυτότητας. Θυμάμαι ότι ένιωσα φόβο, όχι μόνο για το σώμα μου, αλλά και για το μέλλον μου: θα μπορούσα να επιστρέψω στο ίδιο επίπεδο; Θα με αντικαθιστούσαν; Θα με ξεχνούσε το κοινό;
»Το ξεπέρασα με επιμονή, καθημερινή φυσιοθεραπεία, ψυχραιμία και κυρίως πίστη. Πίστη στο σώμα μου, πίστη στη δύναμη της ψυχής, πίστη στον λόγο που ξεκίνησα αυτό το ταξίδι. Όταν τελικά επέστρεψα στη σκηνή, δεν ήμουν μόνο σωματικά δυνατή, ήμουν και πιο ώριμη, πιο συνειδητοποιημένη. Ήταν μια ήττα που μετατράπηκε σε νίκη. Σήμερα, κοιτάζω πίσω και νιώθω ευγνωμοσύνη γι’ αυτή τη δοκιμασία, γιατί μου δίδαξε την αξία της υπομονής και την αλήθεια ότι το μεγαλείο δεν φαίνεται μόνο όταν χορεύεις τέλεια, αλλά όταν σηκώνεσαι ξανά μετά από την πτώση».
Η προσωπική ρουτίνα της Αντιγόνης Τσιούλη
«Για να μπορέσω να ανταπεξέλθω στις υψηλές απαιτήσεις του επαγγέλματός μου, έχω χτίσει με τα χρόνια μια προσωπική ρουτίνα που στηρίζεται σε δύο άξονες: τη φροντίδα του σώματος και την προστασία της ψυχής μου. Σε φυσικό επίπεδο, ξεκινώ κάθε ημέρα με barre και διατάσεις, ακόμα κι όταν δεν έχω πρόβα. Είναι μια τελετουργία που με “ξυπνάει” και μου υπενθυμίζει ότι το σώμα μου είναι το βασικό μου εργαλείο. Επιπλέον, ενσωματώνω συστηματικά pilates, yoga και ενδυνάμωση με βάρη χαμηλής έντασης. Η αποκατάσταση είναι εξίσου σημαντική: παγοθεραπείες, μασάζ και ύπνος, κάτι που πολλοί υποτιμούν, αλλά είναι ιερό για μένα.
Από ψυχικής πλευράς, φροντίζω να έχω καθημερινά έστω και λίγα λεπτά σιωπής, όπως π.χ. ακούγοντας μουσική. Προσπαθώ να θυμίζω στον εαυτό μου γιατί αγαπώ αυτό που κάνω. Και κάτι ακόμη: κρατώ ανθρώπους κοντά μου που με στηρίζουν και με γειώνουν, φίλους, την οικογένειά μου, καθώς και τον σύζυγό μου, που πάντα με στηρίζει και είναι στο πλευρό μου και τέλος, συνεργάτες που σέβονται το έργο μου. Η ισορροπία για μένα δεν είναι σταθερή, είναι κάτι που αναζητώ καθημερινά. Αλλά όταν το σώμα και το πνεύμα δουλεύουν μαζί, τότε η τέχνη μου φτάνει πιο μακριά, και το κοινό το αισθάνεται».
Στο τέλος της συζήτησης αποκάλυψε τα μελλοντικά της σχέδια: «Βρίσκομαι σε μια φάση της καριέρας μου όπου νιώθω ώριμη καλλιτεχνικά, αλλά ταυτόχρονα διψασμένη για νέα μονοπάτια. Έχω ακόμα όνειρα που θέλω να κυνηγήσω και ρόλους που δεν έχω χορέψει. Στο άμεσο μέλλον, θα ήθελα να ερμηνεύσω τη “Μανόν” και την “Ιουλιέτα", δύο ρόλους γεμάτους συναισθηματικό βάθος πο απαιτούν απόλυτη εσωτερική δέσμευση.
Κοιτώντας λίγο πιο μακριά, ένα μεγάλο μου όνειρο είναι να δημιουργήσω ένα δικό μου εκπαιδευτικό πρόγραμμα, μια ακαδημία που να ενώνει την τεχνική αρτιότητα με την καλλιτεχνική καλλιέργεια, δίνοντας έμφαση όχι μόνο στο “πώς κινείσαι” αλλά και στο “γιατί”. Θέλω να στηρίξω τις νεότερες γενιές χορευτών, να τις εμπνεύσω και να τις καθοδηγήσω με αλήθεια, όπως θα ήθελα να είχε γίνει και σε μένα όταν ξεκινούσα. Ο χορός είναι η ζωή μου, αλλά δεν είναι αυτοσκοπός, είναι ο δρόμος που με οδηγεί συνεχώς σε κάτι πιο βαθύ. Και όσο έχω σώμα και ψυχή, θα συνεχίζω να τον διασχίζω».
