Ηλιογάβαλος: Ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας με δυσφορία φύλου που παραγκώνισε η ιστορία

Ο Μάρκος Αυρήλιος Αντωνίνος Αύγουστος, γνωστός ως Ηλιογάβαλος ή Ελαγάβαλος, διετέλεσε Ρωμαίος αυτοκράτορας από το 218 έως το 222 μ.Χ. Ήταν μέλος της δυναστείας των Σεβήρων, γιος του Σέξτου Βάριου Μάρκελλου και της Ιουλίας Σοαιμάδας. Στα νεανικά του χρόνια υπηρέτησε ως ιερέας του θεού Ηλιογάβαλου στην Έμεσα (Χομς της Συρίας), πατρίδα της οικογένειας της μητέρας του.

Το πραγματικό του όνομα ήταν Βάριος Άβιτος Βασσιανός, ενώ το Ηλιογάβαλος προήλθε από το ιερατικό του λειτούργημα. Έμεινε στην ιστορία για την εκκεντρική και προκλητική συμπεριφορά του, καθώς και για την επιβολή στον ρωμαϊκό λαό της λατρείας του Θεού Βαλ. Ακόμη, δολοφόνησε πολλούς υψηλόβαθμους αλλά και διαφωνούντες στρατηγούς του. Ευνόησε την άνοδο σε καίρια αξιώματα ανθρώπων που ξεχώριζαν για την ομορφιά τους αλλά και την ταπεινή καταγωγή τους.

Ωστόσο, ο Ηλιογάβαλος δεν είναι από τους πιο γνωστούς Ρωμαίους αυτοκράτορες, με τον οποίον φαίνεται πώς η ιστορία στάθηκε άδικη. Η εκκεντρική συμπεριφορά του και τα ομοφυλοφιλικά όργια στα οποία συμμετείχε, προκάλεσαν τη συντηρητική κοινωνία της Ρώμης.

Ο Ηλιογάβαλος αποτελεί την πρώτη, επίσημα καταγεγραμμένη περίπτωση Ρωμαίου αυτοκράτορα με δυσφορία φύλου, ο οποίος μάλιστα είχε αναζητήσει τη δυνατότητα διόρθωσής του, ακόμη και μέσω χειρουργικής επέμβασης.

Προτιμούσε να φορά γυναικεία ρούχα και καλλυντικά, ενώ αποτρίχωνε το σώμα του. Εμφανιζόταν ως άλλη Αφροδίτη και δεν έκρυβε τη διαφορετικότητά του, παρά της κατηγορίες περί ομοφυλοφιλίας, προκλητικής σεξουαλικής συμπεριφοράς και οργίων.

Λέγεται ότι είχε ερωτευτεί έναν πρώην σκλάβο και ηθοποιό με το όνομα «Ιεροκλής». Ήταν ξανθός και πολύ όμορφος και τον αποκαλούσε σύζυγό του εξοργίζοντας ακόμη περισσότερο το κοινό αίσθημα.

Παντρεύτηκε τρεις γυναίκες, την Ιουλία Κορνηλία Παύλα, την Ακουιλία Σεβήρα και την Αννία Φαυστίνα αλλά και έναν αθλητή από τη Σμύρνη.

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες της εποχής, εκπορνευόταν. Επισκεπτόταν οίκους ανοχής της Ρώμης μεταμφιεσμένος σε γυναίκα και πουλούσε το κορμί του.

Ακόμη, είχε δημιουργήσει στο παλάτι ειδικό δωμάτιο που ήταν αφιερωμένο στη σεξουαλική του ικανοποίηση με άνδρες που έβρισκαν οι στρατιώτες του. Εκεί χόρευε και έκανε πληρωμένο σεξ. Προτιμούσε να τον προσφωνούν με γυναικεία ονόματα και περηφανευόταν ότι ήταν η καλύτερη ιερόδουλη της Ρώμης.

Ο λαός τον ανεχόταν, όπως και πολλά μέλη της Συγκλήτου και αξιωματούχοι. Η σεξουαλική του ζωή αλλά και η λατρεία του ξενόφερτου θεού προκαλούσαν την οργή και το μίσος του μέχρι που ήρθε η στιγμή να τον βγάλουν από τη μέση.

Ο Ηλιογάβαλος δολοφονήθηκε από τη φρουρά του, αποκεφαλίστηκε και το σώμα του πετάχτηκε στον Τίβερη. Οι σωματοφύλακές του, που πλέον δεν του ήταν πιστοί, εκτέλεσαν και τους κοντινούς του ανθρώπους όπως και τον εραστή του.

Η γιαγιά του, Ιουλία Μαίσα ήταν αυτή που τον έκανε αυτοκράτορα αλλά και αυτή που ουσιαστικά τον ανέτρεψε, με μηχανορραφίες και πολλές δολοφονίες. Όρισε ως διάδοχό του, τον ξάδελφό του Αλέξανδρο Σεβήρο, που ήταν ο επόμενος αυτοκράτορας.

Ο Ηλιογάβαλος «τιμωρήθηκε» για την διαφορετικότητά του, την εκκεντρική προσωπικότητα, τις σεξουαλικές προτιμήσεις και τον γενικότερο τρόπο ζωής του που μέχρι και η ιστορία τον έθεσε σε δεύτερη μοίρα.