Ο Γιώργος Χρυσοστόμου έφτιαχνε παζλ πολύ πριν τον κορωνοϊό και μοιράζεται τα μυστικά του -Πώς θα αρχίσεις, τι να προσέχεις

Πότε και πώς ξεκινήσατε να κάνετε παζλ;

«Είχα πάει κάποτε σε μια αριθμολόγο για να ισιώσει το μυαλό μου και μου είχε πει ότι θα πρέπει να ασχοληθώ με την τέχνη αλλά, κάπως, με τα χέρια μου. Πριν πέντε χρόνια, όταν μετακόμισε μια φίλη, το τελευταίο πράγμα που άφησε στο σπίτι της ήταν ένα παζλ. Αυτό είναι και το πρώτο που έφτιαξα. Η Γυναίκα του Μοντιλιάνι. Μου πήρε έξι μήνες γιατί είναι όλα μαύρα…
Μετά, θυμήθηκα την αριθμολόγο και άρχισα να καταλαβαίνω ότι θα ήταν καλό να συνεχίσω. Επιπλέον το έκανα κορνίζα, στόλισα το σπίτι μου. Πήγα σε ένα μαγαζί στο Παγκράτι που έκανε εκποίηση και αγόρασα δέκα πέντε κουτιά των 1500 κομματιών -δεν μπορώ μεγαλύτερο, είναι θέμα χώρου. Ετσι ξεκίνησε η καριέρα μου στα παζλ».

Τι προσφέρει αυτό το χόμπι;

«Είναι ένας τρόπος να συγκεντρώνεσαι. Το παζλ ουσιαστικά ξεκινάει από την γερή βάση του ψυχαναγκασμού που όλοι αγαπάμε. Ο ψυχαναγκασμός έχει να κάνει με το να αδειάσεις τα κομμάτια από το κουτί και να τα γυρίσεις από πίσω μπρος. Μου προσφέρει συγκέντρωση και μια σχετική δόση ηρεμίας επειδή κάθε κομμάτι που αρχίζει και μπαίνει στη θέση του ξέρεις ότι μια που μπήκε μια που δεν θα ξαναβγεί. Σαν μια ενεσούλα γαλήνης, που ξαναγίνεται ταραχή στο επόμενο.
Παρ΄όλα αυτά το παζλ σε επαναφέρει σε ρυθμούς κανονικής ζωής. Παίρνεις χρόνο. Θέλει σύστημα όμως γιατί αλλιώς θα μένει μήνες, θα σκονίζεται -άσε που θα χαθεί κάποιο κομμάτι. Έχω σκίσει σακούλα ηλεκτρικής σκούπας για να βρω ένα κομμάτι που μου έλειπε, και δεν τα κατάφερα.
Όλο αυτό μου προσφέρει δημιουργικότητα και ενασχόληση με κάτι που θα μείνει για πάντα. Αυτό το για πάντα με ηρεμεί λίγο. Μένει στο τοίχο και μου θυμίζει την διαδρομή».

Ισως έχει να κάνει με το φευγαλέο του θεάτρου;

«Ναι, ναι, πολύ ωραίο αυτό. Το θέατρο είναι αέρας, μένει στην μνήμη μόνο και χάνεται -κάτι που επίσης μου αρέσει. Το παζλ μένει στον τοίχο, αν δεν το διαλύσεις. Κάποιο πιστεύουν ότι είναι παιχνίδι, ότι παίζεις δηλαδή όταν το φτιάχνεις και μετά το χαλάς για να το ξαναφτιάξεις. Λάθος. Κατά την γνώμη μου το παζλ είναι έργο τέχνης, το δημιουργείς και στολίζεις τον χώρο.
Εγώ διάλεξα πίνακες που δεν τους ήξερα. Δεν πήρα την Μόνα Λίζα, ας πούμε. Το κριτήριό μου είναι να μην ξέρω το θέμα και να μην είναι ιδιαίτερα mainstream. Με τον καιρό άρχισα να διαπιστώνω ότι η επικέντρωσή μου στα χρώματα με κάνει να θυμηθώ ή να αναπληρώσω ώρες από ζωγραφική που δεν έκανα μικρός. Σαν μικροσκόπιο πέφτει το μάτι στα χρώματα».

Απαιτείται συστηματική δουλειά;

«Αυτό πέρασε από διάφορες φάσεις. Κάποιο παζλ που δανείστηκα από ένα φιλικό ζευγάρι που είχε παιδάκια, το άφησα μισοτελειωμένο και το γύρισα πίσω γιατί έμεινε οκτώ μήνες εκεί. Μπήκα στην άρνηση. Σαφώς όμως βάζεις ένα dead-line, γιατί αλλιώς μόνον θα σκονίζεται και θα πιάνει χώρο.
Η δουλειά μου δεν μου επιτρέπει να λέω “δύο ώρες την ημέρα” αλλά όποτε αρχίζουν τα ζόρικα πετάγομαι μέσα για μια ωρίτσα τουλάχιστον. Γιατί μετά αρχίζει και κουράζεται το μάτι».

Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής ενός παζλ;

«Μου αρέσουν οι πίνακες και όχι οι φωτογραφίες. Μόνον πίνακες αγοράζω. Οι φωτογραφίες είναι λίγο κιτς για την αισθητική και τα δεδομένα μου. Οι πίνακες διακοσμούν το σπίτι μου».

Πόσα παζλ έχετε κάνει;

«Εχω κάνει τρία στο σπίτι μου και τώρα είμαι στο τέταρτο, την Γκουέρνικα σε mini size, 1000 κομμάτια. Το πιο δύσκολο ήταν το πλαίσιο. Η συγκυρία που ζούμε με βρήκε κατά σύμπτωση να την έχω ήδη ξεκινήσει. Επιπλέον έχω πάει κι έχω βοηθήσει φίλους ή φίλους με παιδιά που δυσκολεύονταν, οπότε έχω κάνει άλλα έξι-επτά».

Σας βοηθάει να μαθαίνετε λόγια;

«Οχι, όχι. Είμαι ακουστικός τύπος. Διαβάζω πολλές φορές τον ρόλο και μετά στην πρόβα. Αν κάνω έναν ρόλο πέντε φορές πρόβα τον έχω μάθει, αν κάτσω και τον διαβάζω δύο εβδομάδες δεν θα τον μάθω. Στο θέατρο λειτουργώ με το αφτί, στα παζλ με το μάτι».

Φαντάζομαι ότι δεν είναι ακριβό χόμπι;

«Οχι, δεν είναι. Επιπλέον μπορεί, αν συνεννοείσαι, να το μοιραστείς με πέντε άτομα. Αυτό που για μένα είναι ένα ζήτημα, αφορά στον χώρο: Απαιτεί έναν χώρο όπου να είναι κυρίαρχο. Δεν το βάζεις μαζί με παιδιά, σκυλιά, γατιά, στο πάτωμα, στο κέντρο του σαλονιού, ούτε το σηκώνεις και το ξαναβάζεις. Είναι κάπου που θα μείνει μέχρι να ολοκληρωθεί. Σαν να έχεις έναν φιλοξενούμενο στο σπίτι, τον οποίο πρέπει να φροντίζεις».

Πάμε τώρα στην διαδικασία, ξεκινώντας από το πρώτο στάδιο…

«Λοιπόν, έχω πάει σε ειδικά μαγαζιά κι έχω κόψει ξύλα σε λίγο μεγαλύτερες διαστάσεις από το παζλ ώστε να μπορείς να “παίξεις” λίγο όταν το φτιάχνεις –φαίνεται και στις φωτογραφίες. Παράλληλα αγοράζω κι ένα πλεξιγκλάς στο ίδιο μέγεθος για να μπορώ μετά να το κάνω σάντουιτς, να το γυρίσω τούμπα και να το κολλήσω από πίσω με χαροταινία. Τότε, κρεμαστό πια το σηκώνω και το πάω στον κορνιζά. Για να μείνει και να μην το φάει η υγρασία πρέπει να μπει τζάμι».

Πώς οργανώνετε την δουλειά;

«Η γνώμη μου είναι η εξής. Οι περισσότεροι αδειάζουν το σακουλάκι με τα κομμάτια μπροστά και τα απλώνουν όλα μαζί, κάτι που εγώ θεωρώ λάθος. Τα ¾ της δουλειάς είναι η άχαρη φάση του ξεδιαλέγματος των κομματιών, η πιο βαρετή. Πάντα ξεκινάμε από το πλαίσιο, που είναι κομμάτια με ευθείες γραμμές, γι΄αυτό και είναι εύκολο να τα βρεις.
Μετά κάνεις ένα κόλπο. Τα παζλ έχουν συνήθως τρία ή τέσσερα είδη σχήματος: Το ένα μοιάζει με ανθρωπάκι, κάποια μοιάζουν με τον Σρεκ, άλλα με ιπποποταμάκια ή έχουν το σχήμα σταυρού και τα χωρίζεις αντιστοίχως. Κι αυτή είναι μια άχαρη φάση. Ποτέ δεν πάνε δύο κομμάτια με ίδιο σχήμα μαζί. Υπάρχει μια σειρά, ένα ανθρωπάκι, ένας Σρεκ, ένα ιπποποταμάκι, ένας σταυρός κ.ο.κ. Οπότε ψάχνεις αναλόγως. Αν τα έχεις ξεδιαλέξει από την αρχή και τα έχεις βάλει σε σειρά, μετά το μάτι σου εκπαιδεύεται και όλο αυτό το κάνει πιο εύκολο. Απλώς θέλει χρόνο αυτή η οργάνωση, να τα βάλεις στρατιωτάκια στην σειρά».

Το χρώμα δεν παίζει ρόλο στον διαχωρισμό;

«Εδώ θα πω ότι εξαρτάται από το παζλ. Κάποια σου δίνουν οδηγό το χρώμα, κάποια άλλα το σχήμα. Στον Ντε Κίρικο για παράδειγμα, όπως φαίνεται και στην φωτογραφία, τα πόδια του αγάλματος είναι μια ευθεία. Αν ψάξεις και βρεις όλα τα κομμάτια που περνάει μια μαύρη γραμμή από μέσα, το έχεις λύσει το θέμα.
Εγώ πάντως ξεκινάω από τα σχηματάκια και μετά πάω στο χρώμα. Είναι πιο εύκολο. Γιατί στο χρώμα κουράζεται το μάτι να βλέπει την απόχρωση και μπερδεύεσαι. Όμως με τα σχήματα είναι αλλιώς, γιατί ανάλογα με το χρώμα έχεις να επιλέξεις ανάμεσα σε ένα από τα σχήματα. Δεν χρειάζεται να τα περνάς όλα από την αρχή.
Αν καταλάβεις ότι κάθε κομμάτι που μπαίνει είναι ένα λιγότερο, είναι πολύ καλό στην ψυχολογία: Μπήκε και τελείωσε».

Θέλετε να είναι δύσκολα;

«Κάποιες φορές νομίζεις ότι είναι δύσκολα, αλλά τελικά δεν είναι κι άλλα πιστεύεις ότι είναι απλά και μπορεί να σου βγάλουν την πίστη. Εξαρτάται και από την φάση που θα είσαι. Ο,τι πάντως έχει τις ίδιες αποχρώσεις είναι πολύ πιο ζόρικο.
Είχα ένα που τελικά το έδωσα πίσω. Ήταν η Κιβωτός του Νώε και όλα τα ζώα ήταν καφέ. Εκεί δεν βγάζεις άκρη… Ηταν και 2.000 κομμάτια.
Οταν κοιτάς ένα παζλ σου φαίνεται βουνό. Όταν περπατήσεις όμως το βουνό καταλαβαίνεις ότι υπάρχει μονοπάτι που από μακριά δεν φαινόταν».

Τώρα που «Μένουμε σπίτι» παρατηρείται μεγάλη αύξηση στις πωλήσεις των παζλ διαδικτυακά…

«Λογικό το βρίσκω. Προσωπικά δε το συστήνω ανεπιφύλακτα, όχι μόνον τώρα με τον ιό αλλά και γενικώς -όχι για μια ώρα την ημέρα, αλλά για 15΄. Τόσο χρειάζεται για να φύγει το μυαλό, να ψάξει ένα κομμάτι, να καθαρίσει λίγο.
Είναι ένα σπορ που δεν του είχε δώσει κανείς ιδιαίτερη σημασία ως τώρα –είμαστε πολύ λίγοι. Εγώ το δίνω και ως δώρο. Προκαλεί μια ηρεμία. Αν βάλεις και μια ριλάξ μουσική, σε επιστρέφει σε χρόνους που έχουμε ξεχάσει. Αρκεί να το κρεμάσεις στον τοίχο μετά, για να πάρεις τα εύσημά σου».

Τα φτιάχνετε μόνος ή με παρέα;

«Συνήθως το κάνω μόνος μου. Πού και πού μπορεί να έχω παρέα. Συνήθως οι άλλοι βιάζονται για το αποτέλεσμα, κάτι απολύτως φυσιολογικό. Απλώς εγώ το έχω περάσει αυτό το στάδιο. Καλύτερα μόνος, πιστεύω, εκτός αν καταφέρεις και βρεις πράγματι έναν καλό συνοδοιπόρο.
Ηξερα μια παρέα παιδιών, τέσσερα κορίτσια και ένα αγόρι, που έπεφταν όλοι μαζί πάνω από ένα παζλ και το τέλειωναν σε δύο μέρες. Δούλευαν με παραγγελίες –το ήθελαν οι πελάτες τελειωμένο».

Ποιο είναι το συναίσθημα στο τελευταίο κομμάτι;

«Δεν μπορώ να το περιγράψω. Αυτό το κλατς όταν κουμπώσει το τελευταίο κομμάτι, δεν περιγράφεται. Ξέρεις πια ποιο είναι αυτό το κομμάτι αλλά το αφήνεις για το τέλος. Για να ακουστεί αυτό το κλατς… Μπορώ να πω ότι είναι better than sex, better than food. Φέρνει μια ικανοποίηση και μια ησυχία.
Και φυσικά μόλις ολοκληρωθεί δεν θέλει παρορμητικές κινήσεις, γιατί έχω δει μπροστά μου να διαλύεται παζλ. Θέλει ησυχία. Να το σκουπίσεις ελαφρά με ένα βετέξ, να γυαλίσει και μετά να το αφήσεις εκεί. Να το απολαύσεις».

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δράση, περιπέτεια, νοσταλγία -5 ιδέες για online επιτραπέζια και παιχνίδια

TASTE

19 Apr 2020