Οι γυναίκες που έρχονται στη Διοτίμα γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν. Γνωρίζουν ότι υπάρχουν τρόποι να ξεφύγουν; «Οι καμπάνιες ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης είναι απαραίτητες, γι’ αυτό και εμείς τις προωθούμε συστηματικά ώστε τόσο τα ίδια τα θύματα όσο και ο περίγυρός τους, ακόμη και κάποιος γείτονας που παρατηρεί μια κακοποιητική συμπεριφορά, να γνωρίζουν πού μπορούν να απευθυνθούν και πώς θα μπορούσαν να βοηθήσουν. Πάντα υπάρχουν γυναίκες και κορίτσια που δεν έχουν πλήρη ή σαφή εικόνα για την υποστήριξη που μπορούν να λάβουν.
Ωστόσο, δεν αρκεί απλώς να γνωρίζει μια γυναίκα τα δικαιώματά της, σημαντικό ρόλο παίζουν και οι υπηρεσίες που παρέχονται και οι δομές που υπάρχουν και αν αυτές ανταποκρίνονται στις ανάγκες που φαίνονται ιδιαίτερα αυξημένες. Χρειάζονται, δηλαδή, άμεσες κρατικές πρωτοβουλίες για την πρόληψη, τη διαχείριση και την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας. Δεν είναι μόνο ατομικό το ζήτημα.
Το πλάνο φυγής 11 βημάτων της «Διοτίμας»
Τι μπορεί να κάνει μία γυναίκα που επιθυμεί να φύγει από μία κακοποιητική σχέση.
Βήμα 1
Απευθύνσου σε φορείς και υπηρεσίες που υποστηρίζουν θύματα έμφυλης βίας για να λάβεις την απαραίτητη ενημέρωση, πληροφόρηση και στήριξη.
Κάλεσε την Τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900 (αστική χρέωση) ή στείλε e-mail στο sos15900@isotita.gr. Η γραμμή είναι εθνικής εµβέλειας και μπορείς να μιλήσει 24ώρες το 24ωρο, καθημερινές και Σαββατοκύριακα, με ψυχολόγους και κοινωνιολόγους λειτουργούς που θα σε ενημερώσουν για όλες τις επιλογές που έχεις.
Κάλεσε ή επισκέψου κάποιο από τα 15 Συμβουλευτικά Κέντρα της Γενικής Γραμματείας Ισότητας και Οικογενειακής Πολιτικής ή τα 26 Συμβουλευτικά Κέντρα των Δήμων. Τα Κέντρα παρέχουν δωρεάν κοινωνική, ψυχολογική υποστήριξη και νομική συμβουλευτική. Οι υπηρεσίες απευθύνονται τόσο σε Ελληνίδες όσο και σε μετανάστριες/προσφύγισσες, επιζώσες όλων των μορφών έμφυλης βίας.
Μην ξεχάσεις να σβήσεις τα αντίστοιχα ίχνη των κλήσεων ή πιθανόν διαδικτυακών αναζητήσεων.
Βήμα 2
Αν υπάρχει κάποιος/α γείτονας/ισσα που εμπιστεύεσαι εξήγησέ του την κατάσταση και ζήτησέ του/της να καλέσει την αστυνομία εάν αντιληφθεί ότι βρίσκεσαι σε κίνδυνο.
Βήμα 3
Μάθε τα παιδιά σου να μην μπαίνουν στη μέση όταν υπάρχει ξέσπασμα βίας. Εξήγησέ τους πως να καλούν το 100 σε περίπτωση ανάγκης και τι ακριβώς να αναφέρουν: πλήρες όνομα, διεύθυνση και αριθμό τηλεφώνου.
Βήμα 4
Κατάγραψε σε ένα τετράδιο, καλά φυλαγμένο, όσες περισσότερες λεπτομέρειες μπορείς από τα περιστατικά κακοποίησης: ημερομηνία και ώρα, τοποθεσία, λόγια και πράξεις του δράστη, αυτόπτες μάρτυρες ή άτομα στα οποία μίλησες μετά κ.ά.
Βήμα 5
Άρχισε να μαζεύεις έγγραφα που «τεκμηριώνουν» τα περιστατικά κακοποίησης. Συγκεκριμένα: βεβαιώσεις ή αντίγραφα καταγγελίας σε αστυνομία/εισαγγελία, γνωμάτευση γιατρού, ιατροδικαστική έκθεση κ.ά.
Για παράδειγμα, σε περίπτωση τραυματισμού –ακόμη και αν δεν κάνεις καταγγελία, ακόμη και αν σου φαίνεται επιπόλαιο το τραύμα – πήγαινε σε κάποιο εφημερεύον νοσοκομείο. Μετά την εξέταση σου, ζήτησε την καταγραφή του περιστατικού στο βιβλίο συμβάντων του νοσοκομείου ως «κακοποίηση» και πάρε αντίγραφο.
Φωτογράφισε τις πληγές και τους μώλωπές στο σώμα σου.
Να θυμάσαι ότι η καταγραφή του περιστατικού αποτελεί σημαντικό αποδεικτικό στοιχείο και είναι πολύτιμη στις διαδικασίες που θα ακολουθήσουν (π.χ. διαζυγίου).
Βήμα 6
Συγκέντρωσε όλα τα απαραίτητα έγγραφα, τόσο τα δικά σου όσο και των παιδιών σου: ταυτότητα, βιβλιάριο υγείας, διαβατήριο, κάρτες και βιβλιάρια τραπεζικών λογαριασμών, δίπλωμα οδήγησης και άδεια αυτοκινήτου, πιστοποιητικά π.χ. γέννησης, οικογενειακής κατάστασης, εκκαθαριστικό εφορίας, σημαντικές ιατρικές εξετάσεις, έγγραφα που σχετίζονται με την εργασία, σχολικά έγγραφα, άδεια παραμονής και εργασίας. Βγάλε αντικλείδι του σπιτιού και του αυτοκινήτου. Φύλαξέ τα σε σημείο που είναι αδύνατον να τα βρει εκείνος και μπορείς να τα πάρεις άμεσα σε περίπτωση φυγής.
Βήμα 7
Απομνημόνευσε τα τηλέφωνα που μπορεί να σου χρειαστούν σε περίπτωση ανάγκης: π.χ. Αστυνομία (100 ή 112), ΕΚΑΒ (166), Πυροσβεστική (199), Γραμμή SOS 15900 ή τηλέφωνα φορέων και ξενώνων, έμπιστων φίλων και συγγενών, δικηγόρου.
Παράλληλα, κατάγραψε τα χρήσιμα τηλέφωνο σε ένα τετράδιο.
Μετά τη φυγή, είναι αναγκαίο να αποκτήσεις νέο και απόρρητο νούμερο. Μην ξεχάσεις να απενεργοποιήσεις στην συσκευή του κινητού τις «υπηρεσίες τοποθεσίας» ή ό,τι άλλο σχετικό θα μπορούσε να «φανερώσει» την τοποθεσία της στον δράστη.
Βήμα 8
Απευθύνσου σε κάποια/ον έμπιστο συγγενή ή φίλο/η, που είσαι σίγουρη ότι θα σε βοηθήσει σε περίπτωση ανάγκης. Δώσε της/του να φυλάξει μια βαλίτσα με όλα τα είδη πρώτης ανάγκης που έχεις μαζέψει (λίγα ρούχα, απαραίτητα έγγραφα και αντικλείδια, χρήματα, ένα-δύο αγαπημένα πράγματα δικά σου και των παιδιών).
Βήμα 9
Προσπάθησε να εκπαιδεύσεις τον εαυτό σου στην ασφαλή διαφυγή. Εντόπισε την οδό που θα σε απομακρύνει από το σπίτι με ταχύτητα και ασφάλεια. Κάνε ένα πρόχειρο σχεδιάγραμμα του σπιτιού σου, όπου θα λάβεις υπόψη τα παράθυρα, τις πόρτες, τις εξόδους. Σκέψου σε ποιό δωμάτιο θα μπορούσες να έχεις πρόσβαση σε τηλέφωνο και ταυτόχρονα σε έξοδο διαφυγής. Μπορείς αυτό το δωμάτιο να το κλειδώσεις εσωτερικά;
Βήμα 10
Προσπάθησε να ανακαλείς στη μνήμη σου το προσωπικό σου σχέδιο ασφάλειας όσο πιο συχνά μπορείς.
Βήμα 11
Μετά τη φυγή, απόφυγε να μείνεις στο σπίτι κάποιου ατόμου που γνωρίζει ο κακοποιητής. Αν δεν έχεις σπίτι ή χρήματα απευθύνσου σε κάποιον από τους 21 Ξενώνες της Γενικής Γραμματείας Ισότητας και Οικογενειακής Πολιτικής και του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), που έχουν απόρρητη διεύθυνση.
Για να παραπεμφθείς σε ξενώνα, χρειάζεται να καλέσεις στο 15900 ή σε κάποιο συμβουλευτικό κέντρο. Επειδή η διαμονή σε ξενώνα απαιτεί τη διεξαγωγή ιατρικών εξετάσεων και ψυχιατρική εκτίμηση από δημόσιο νοσοκομείο, διαδικασίες που κρατούν κάποιες μέρες – αν είσαι σε έκτακτη ανάγκη απευθύνσου στον Ξενώνα Φιλοξενία Κακοποιημένων Γυναικών του Δήμου Αθηναίων, που λειτουργεί σε 24ωρη βάση.
Στους ξενώνες μπορείς να διαμείνεις –είτε είσαι Ελληνίδα ή αλλοδαπή– μαζί με τα παιδιά σου (σε περίπτωση αγοριών μέχρι 12 ετών). Εκεί θα λάβεις δωρεάν συμβουλευτική, ψυχολογική και υλική στήριξη (π.χ. τρόφιμα, ρούχα).
Είναι σημαντικό να γνωρίζεις ότι οι ξενώνες αποτελούν προσωρινή λύση, μέχρι να αποκτήσεις δική σου στέγη και οικονομική αυτονομία. Έτσι, η φιλοξενία διαρκεί μέχρι τρεις μήνες, με δυνατότητα παράτασης μόνο αν συντρέχουν σοβαροί λόγοι.
Βρείτε τις καμπάνιες αλλά και περισσότερες χρήσιμες πληροφορίες στο site του Κέντρου Διοτίμα.