Κοσμάς Βίδος: Ένας τουρίστας του κόσμου

«Από τον μπαμπά μου ξεκίνησαν τα ταξίδια, ήταν καπετάνιος, πλοίαρχος του εμπορικού ναυτικού. Του άρεσε πολύ να ταξιδεύει και του άρεσε πολύ η θάλασσα. Εμένα δεν μου άρεσε ποτέ πολύ η θάλασσα αλλά μου άρεσε να ταξιδεύω. Μας έπαιρνε μαζί με την μητέρα μου και την αδελφή μου στο πλοίο. Το πρώτο μου ταξίδι το έκανα μωρό. Οταν γεννήθηκα με πήρε η μάνα μου και πήγαμε στο Γιοχάνεσμπουργκ που ήταν ο πατέρας μου με το πλοίο. Γυρίσαμε στην Αθήνα όταν πια εγώ περπατούσα, μήνες μετά.
Εχω φωτογραφίες: Ενα μωρό σε ένα πλοίο με τις κουλούρες που έγραφαν το όνομα του πλοίου, στο μαγειρείο με τον μάγειρα, διάφορες ιστορίες μετά. Από παιδί ταξίδευα λοιπόν. Στις διακοπές μας μας έπαιρνε μαζί, Πάσχα, Χριστούγεννα, καλοκαίρι. Βέβαια τα περισσότερα που θυμάμαι, όταν είχα πια μεγαλώσει, ήταν κυρίως στην Ευρώπη, τα λιμάνια που πιάναμε, τις βόλτες, τα παιχνίδια που μας αγόραζαν -περνούσαμε καταπληκτικά.

Είχα πάντα τα ταξίδια στο μυαλό μου ως κάτι ωραίο. Μεγαλώνοντας είδα ότι είναι μια διαδικασία που μου αρέσει πολύ, που με βοηθάει να αντιμετωπίσω την ζωή –ό,τι δεν μ΄αρέσει. Ενας στόχος μέσα στην χρονιά, το επόμενο ταξίδι».

«Τα πρώτα μεγάλα, δικά μου ταξίδια ήταν στην Ασία, Ταϊλάνδη, Κίνα –αλλά ήταν και δημοσιογραφικά, γιατί ζήσαμε και μια περίοδο που πηγαίναμε ταξίδια για δουλειά. Επίσης είχα πάει και στο Ουζμπεκιστάν. Στην συνέχεια ξαναγύρισα, μόνος μου πια, και στην Κίνα και στην Ταϊλάνδη γιατί μου άρεσε πολύ. Μετά πήγα Ιαπωνία, Κορέα, Χονγκ-Κονγκ. Εκκρεμούν το Βιετνάμ και η Ινδία. Συνήθως φρόντιζα να κάνω ένα-δυο μεγάλα ταξίδια τον χρόνο και τρία-τέσσερα μικρά, γιατί σε τόσα μπορούσα να ανταπεξέλθω οικονομικά. Γιατί, ως γνωστόν, τα ταξίδια κοστίζουν.

Αμερική, ναι, έχω πάει. Πρώτα Μαϊάμι, καθ΄ οδόν προς Τζαμάικα, κι έπειτα Νέα Υόρκη, Ουάσινγκτον, Βοστόνη, Βαλτιμόρη. Αργότερα Σικάγο -ανέβηκα και προς βορρά. Δεν έχω πάει από την πλευρά του Λος Ανζτελες και του Σαν Φρανσίσκο ούτε στην Λατινική Αμερική. Είναι ταξίδια που σχεδίαζα, που σχεδιάζω. Αφρική έχω επισκεφτεί μόνο την Αίγυπτο. Οσο για την Ευρώπη έχω πάει σχεδόν παντού.

Εχω γυρίσει όλη την Σκανδιναβία, και την Ισλανδία –από τα ωραιότερα ταξίδια της ζωής μου. Δεν ξέρω γιατί αλλά με έλκει ο βορράς, το κρύο, η βροχή, οι γκρίζες θάλασσες, η ομίχλη. Μου αρέσουν τα πολύ τακτοποιημένα χωριά με τα σπιτάκια τους, χωρίς σκουπίδια, όπου είναι όλα τέλεια, Και ο βορράς το έχει αυτό. Οπως μου αρέσει και η διαύγεια του αέρα. Η Ισλανδία έχει όλα αυτά και επιπλέον κάτι σαν μεταφυσικό τοπίο –κάπως έτσι φαντάζομαι το φεγγάρι. Απλώς είναι πάρα πολύ ακριβή –ναι, πιο ακριβή από την Ιαπωνία. Στο κέντρο του Τόκιο βρίσκεις με 200 ευρώ ένα αξιοπρεπές ξενοδοχείο να μείνεις, στην Ισλανδία, όχι… Ο βορράς της Ευρώπης για μένα είναι τα ωραιότερα ταξίδια της ζωής μου –και η Νορβηγία, και η Σουηδία και η Φινλανδία. Και μιλάω πάντα σαν επισκέπτης, δεν ξέρω πως θα ήταν να ζεις εκεί».

«Οργανώνω μόνος μου τα ταξίδια, με το υπέροχο ίντερνετ. Μπαίνω, ψάχνω, διαβάζω, κλείνω. Δεν κάνω άλλωστε κι αυτά τα extreme ταξίδια που κάνουν άλλοι στην ζούγκλα του Αμαζονίου, για παράδειγμα. Σιγά-σιγά μαθαίνεις, αρχίζεις και αντιλαμβάνεσαι τις κακοτοπιές, κρίνεις καλύτερα τις πληροφορίες. Εύκολο είναι.

Για μένα το ταξίδι ξεκινά από το πρώτο επίπεδο, το τουριστικό, να δεις τα αξιοθέατα και τα μουσεία, αλλά δεν τελειώνει εκεί. Οταν αρχίσεις και προχωράς παραμέσα, τότε αρχίζεις να ανακαλύπτεις τον τόπο. Μου αρέσει να περπατώ και να βλέπω γειτονιές όπου ο τουρίστας δεν πάει. Καμιά φορά σκέφτομαι ότι αν είχα ταξιδιωτικό γραφείο στην Αθήνα θα πήγαινα τον κόσμο όχι μόνο στην Πλάκα ή στο Κολωνάκι, θα τον πήγαινα στο Μετς αλλά και στο Περιστέρι. Και είδα ότι αρέσει και στον κόσμο να κοιτάει παραμέσα, στις γειτονιές, αν του τις δείξεις, κι ας μην έχουν αξιοθέατα. Τα Τουρκοβούνια, για παράδειγμα, είναι μια γειτονιά χωρίς αξιοθέατα, αλλά με μεγάλο ενδιαφέρον να την περπατήσεις.

Συν και πλην; Το Τόκιο δεν μου άρεσε καθόλου, όπως δεν μου άρεσε γενικώς η Ιαπωνία. Από την άλλη, μια πόλη που όσες φορές κι αν την έχω επισκεφτεί, πάντα κάτι ανακαλύπτω είναι το Παρίσι. Νομίζω ότι είναι η ωραιότερη πόλη στον κόσμο, η πιο ενδιαφέρουσα. Χρόνια μπορεί να το περπατάς και να μην το ανακαλύπτεις όλο…».

«Μια πολύ περίεργη πόλη για μένα ήταν το Πόρτο στην Πορτογαλία, όπου άρχισα να μυρίζομαι λίγο αυτό που μπορεί να είναι η Λατινική Αμερική. Πολύ χρώμα, αλλά όχι τα χρώματα που ξέρουμε. Θυμάμαι πέρασα από μια γειτονιά και είδα κάτι χοντρές μαγείρισσες να βγαίνουν έξω στον δρόμο και να χορεύουν. Μια σχεδόν συναισθηματική, συγκινητική φτώχεια… Κι η Σεούλ ήταν μια πόλη που μου άρεσε πάρα πολύ χωρίς να το περιμένω -την βρήκα πολύ ενδιαφέρουσα, όπως και το Χονγκ Κονγκ, η Σιγκαπούρη. Είναι πόλεις που αν δεν πας να τις δεις, δεν τις καταλαβαίνεις, γιατί δεν είναι αυτό που περιμένεις. Οπως το Τόκιο…
Οχι, δεν αναπτύσσω σχέσεις με τους ανθρώπους στους τόπους που πάω, το ίδιο ισχύει και στην ζωή μου, είμαι αρκετά κλειστός άνθρωπος».

«Το φαγητό; Εχω την περιέργεια, αλλά επειδή είναι πολλά πράγματα που δεν τρώω δεν τα δοκιμάζω και όλα. Δεν τρώω ψάρι, κι αυτό στην Ιαπωνία σε βγάζει έξω από το παιχνίδι. Βέβαια είναι και τόσο ακριβό το φαγητό εκεί. Ασε που όλα μυρίζουν ψάρι. Μου αρέσει να δοκιμάζω αλλά δεν είμαι σαν κι αυτούς που τα δοκιμάζουν όλα –τους ζηλεύω.
Νομίζω ότι το πιο ακραίο που έχω δοκιμάσει ήταν στην Ταϊλάνδη, όταν έφαγα, κατά λάθος, αυτά τα μικρά κατσαριδάκια που τα κάνουν σαν τσιπς… Δεν θα το ξαναβάλω ποτέ στο στόμα μου, αλλά δεν ήταν άσχημο. Και κατάλαβα ότι τελικά, ό,τι μαθαίνεις τρως. Το φαγητό είναι ένα άλλου είδους ταξίδι».

«Μου αρέσει και το road trip, γιατί έτσι βλέπεις τους τόπους, αλλά μου αρέσει πολύ και να περπατώ. Δεν είμαι από αυτούς που μπαίνουν στο αυτοκίνητο και τα βλέπουν όλα μέσα από το τζάμι. Εγώ θέλω να βγαίνω και να περπατώ. Εχω φίλους που οδηγούν, γιατί εγώ δεν οδηγώ, που τα πάμε πολύ καλά μαζί –πρέπει με την παρέα σου να έχεις κοινά γούστα για να μην τιναχτεί το ταξίδι στον αέρα.
Ούτε στην νυχτερινή ζωή συμμετέχω, γιατί δεν με ενδιαφέρει. Κοιμάμαι νωρίς, ξυπνάω νωρίς, δεν πίνω. Βέβαια σε κάτι πόλεις σαν την Μπανγκόγκ που το βράδυ συμβαίνουν πολλά, βγήκα να τα δω, αλλά δεν είμαι από αυτούς που πάνε κάθε βράδυ και σε ένα μπαρ».

«Λόγω του κορωνοϊού, άρχισα να γυρίζω την Ελλάδα, με αυτοκίνητο κυρίως. Πάντα έλεγα ότι έχω καιρό να δω την Ελλάδα, και φαίνεται πως ήρθε τώρα ο καιρός της. Εύκολα οργανώνεται αλλά λίγο απογοητεύεσαι αν έχεις ταξιδέψει στο εξωτερικό. Είναι λιγότερο καλά τα ξενοδοχεία αλλά πιο ακριβά. Στεναχωριέσαι όταν έχεις βρει στο Οσλο τετράστερο ξενοδοχείο με 170 ευρώ και πρωινό και αυτό το ποσό δεν σου φτάνει για να μείνεις σε ένα αξιοπρεπές ξενοδοχείο σε ένα χωριό της ορεινής Αρκαδίας, για παράδειγμα. Γιατί εγώ δεν είμαι του ταξιδιού με τα hostels και τον σάκο στην πλάτη. Μου αρέσουν τα ωραία ξενοδοχεία, το ωραίο πρωινό και όχι τα δωμάτια στην Ελλάδα που σφουγγαρίζεις μόνος σου και για να μπεις στο ντους κουτουλάς στους τοίχους… Στην Ελλάδα έχει πολλά τέτοια, αλλά έχει πια και πολλά καλά.

Οσο την ταξιδεύεις πάντως την Ελλάδα, τόσο νοιώθεις περήφανος και λες, “δίκιο έχουν που λένε ότι τα έχει όλα…”. Φέτος πήγα στην Θράκη, που δεν είχα πάει ποτέ, και μου άρεσε πολύ. Το Διδυμότειχο, τα τοπία στα Πομακοχώρια, άλλος τόπος. Πανέμορφη είναι η Καστοριά. Επιστρέφω δε όλο και συχνότερα στην Θεσσαλονίκη όπου ανακαλύπτω καινούργια πράγματα. Πρόσφατα πήγα στην ορεινή Αρκαδία και την βρήκα καταπληκτική. Α, και συμπαθώ πόλεις, που δεν πολυαρέσουν, όπως το Αγρίνιο, τον Πύργο Ηλείας… Οταν περπατάς, τα βλέπεις όλα αλλιώς. Στα νησιά δεν έχω πάει πολύ και θέλω να τα βάλω στο πρόγραμμα».

«Τις φωτογραφίες από τα ταξίδια μου άρχισα να τις μοιράζομαι στο facebook και αργότερα στο Instagram χωρίς να το καταλαβαίνω. Εβγαζα και βγάζω φωτογραφίες με το κινητό, ερασιτεχνικά. Είναι πολύ εύκολο. Οχι, μετά δεν τις αρχειοθετώ, τις βάζω απλώς σε φακέλους. Ούτε σημειώσεις κρατάω. Δεν είμαι οργανωμένος.
Μου αρέσει αυτή η επικοινωνία μέσω των φωτογραφιών, με τα σχόλια -προέκυψε από μόνη της. Ξέρω όμως τι θα πει καλή φωτογραφία, έχω φίλους φωτογράφους και μέσα στο facebook οπότε δεν έχω ψευδαισθήσεις. Πιστεύω απλώς ότι έχω ένα καλό μάτι και βγάζω συμπαθητικές φωτογραφίες, ως εκεί. Βρήκα έναν τρόπο επικοινωνίας λοιπόν χωρίς να πολυεκτίθεμαι. Με τα κείμενα είναι διαφορετικό γιατί, μια κουβέντα που ξεκινάει οδηγεί στο τέλος σε καβγά. Η φωτογραφία είναι ασφαλής. Ναι, απαντώ στους ανθρώπους που μου τις σχολιάζουν. Γενικά αγαπώ πολύ τις φωτογραφίες, και των άλλων, είναι ένας τρόπος να μυρίζεσαι την ζωή.

Το ίδιο κάνω και όταν πηγαίνω βόλτα στην Αθήνα. Φωτογραφία δεν βγάζεις μόνο το ωραίο. Και μάλιστα, καμιά φορά, μου γράφουν από κάτω ότι είναι “χάλια”. Μα και το χάλια έχει ενδιαφέρον τους απαντώ. Ακόμα και στην χειρότερη γειτονιά να πας θα βρεις ένα παλιό σπίτι, μια παλιά πόρτα, μια γάτα, κάτι που θα΄ ναι ωραίο, ένα φως… Είναι ωραίο να παρατηρείς δίπλα σου τα πάντα. Αυτός είναι ο ρόλος της φωτογραφίας για μένα, σε μεταφέρει σε έναν άλλο κόσμο κι εγώ με την σειρά μου μεταφέρω αυτόν τον κόσμο στους άλλους. Ενα αλισβερίσι…».

«Ομολογώ ότι προβληματίζομαι καμιά φορά όταν τις ανεβάζω, σκεπτόμενος ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να πάνε ούτε ως την Τρίπολη. Αλλά επειδή δεν θέλω να σκέφτομαι έτσι και θέλω να χαίρομαι με την χαρά του άλλου, ακόμα κι αν αυτό που του την προκαλεί, εμένα δεν με συγκινεί, όπως ένα πολύ ακριβό ρούχο. Δεν θέλω να μπω σ΄αυτή την πικρόχολη λογική –δεν σκέφτομαι έτσι, κι ας σκέφτονται κάποιοι άλλοι.
Εχω πια συνειδητοποιήσει ότι χωρίς να το επιδιώκω ή να το χρησιμοποιώ, το γεγονός ότι είμαι τριάντα χρόνια δημοσιογράφος παίζει ρόλο. Οσο κι αν χαίρομαι καμιά φορά όταν με αναγνωρίζουν από την δουλειά μου –γιατί είμαι υπερήφανος για κάποια πράγματα, δεν θεωρώ ότι λειτουργώ με την στάμπα του δημοσιογράφου. Από την άλλη, αυτός είμαι και μου αρέσει να επικοινωνώ με τον κόσμο….

Και κάτι τελευταίο. Φοβάμαι πάρα πολύ τα αεροπλάνα, αλλά μπαίνω πάντα… Και τώρα με έχει πιάσει ένας πανικός ότι όσο αργώ να μπω σε ένα αεροπλάνο τόσο θα επιδεινωθεί αυτός ο φόβος μου. Αλλά και πάλι θα μπω για να ταξιδέψω, ό,τι κι αν φοβάμαι. Ταξιδεύω με όλα τα μέσα, εκτός από ελικόπτερο. Αλλωστε δεν κυνηγάω κόμπρες μέσα στην ζούγκλα, δεν πηδάω από καταρράκτες, δεν κάνω καταδύσεις. Ενας τουρίστας είμαι, κι όλο αυτό είναι μια περιπέτεια. Ολα της στιγμής είναι».