shutterstock
shutterstock
ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕΣΕΙΣ

10 σημάδια ότι κάποιος παίζει συνέχεια το ρόλο του θύματος


«Θύμα». Μια λέξη που αρχικά θα οδηγήσει το νου σας σε κάποια εγκληματική ή καταστροφική πράξη, όμως, μεταφορικά μιλώντας, ως θύμα μπορεί να χαρακτηρισθεί κι ένα άτομο που είναι δεκτικό στην εκμετάλλευση.

Τι συμβαίνει όμως όταν αυτό δεν είναι μια κατάσταση πραγματική, αλλά πρόκειται για ρόλο;

Η κατανομή των ρόλων στις σχέσεις γίνεται ανεπαίσθητα, ενώ οι άνθρωποι εύκολα παρασύρονται και επιλέγουν μόνοι τους συχνά να μπουν σε ένα ρόλο, που τους βολεύει, δημιουργώντας μέσα τους μια συγκεκριμένη πεποίθηση, γύρω από την οποία θα «χτίσουν» και την πραγματικότητα τους.

Οι άνθρωποι που θέλουν να λειτουργούν ως «θύματα» πιέζουν διαρκώς τον περίγυρο τους με τρόπο, ώστε να καθεμία πράξη να μοιάζει κατακριτέα και παντού να υπάρχουν θύτες, που δεχόμενοι την πίεση, ασυνείδητα ασπάζονται τον ρόλο αυτό.

Πως άραγε θα αναγνωρίσετε όλους αυτούς που υποδύονται με επιτυχία το ρόλο του «θύματος»;

  • Ανευθυνότητα

Μια γραμμή που ακολουθούν πάντοτε όσοι απολαμβάνουν να επιρρίπτουν ευθύνες στον περίγυρο τους, ώστε να μην νιώθουν ποτέ ενοχές και να αποφεύγουν ως εκ τούτου τα προβλήματα. Αντί της ανάληψης ευθυνών, τα «θύματα» συνηθίζουν να στοχοποιούν άλλους ή να τονίζουν πως δεν έχουν καμία ανάμειξη με το πρόβλημα. Εμμεσα προωθούν την εντύπωση ότι εκείνοι υπήρξαν μάρτυρες στο συμβάν και δεν ενήργησαν ποτέ. Αν θέλετε να τους βοηθήσετε, πρέπει να τους ρωτήσετε για το βαθμό με τον οποίο συνέβαλαν σε ένα γεγονός. Αυτό τους ωριμάζει, τους καθιστά πιο υπεύθυνους και συνεργάσιμους.

  • Στασιμότητα

Οι άνθρωποι που αισθάνονται «θύματα» είτε ασυνείδητα είτε επειδή το επιλέγουν, συνήθως δεν εμφανίζουν κάποια πρόοδο στον επαγγελματικό τομέα, αλλά και γενικότερα, καθώς θεωρούν πως δεν διαθέτουν τις κατάλληλες δυνατότητες και δυνάμεις. Αν μάλιστα τους ρωτήσετε γιατί παραμένουν στάσιμοι, η πιο πιθανή απάντηση αποτελείται από μια τεράστια λίστα παραγόντων, ενώ δεν αποκαλύπτουν ποτέ τα σχέδια που ετοιμάζουν για να αλλάξουν τη ζωή τους. Για να τους βοηθήσετε, πρέπει να τους δείξετε ότι μικρά και σταθερά βήματα στην καθημερινότητα τους, φέρνουν την επιτυχία. Σημειώσετε μαζί τους μικρούς πραγματοποιήσιμους στόχους, για τους οποίους πρέπει να λάβουν δράση.

  • Ελλιπής αποφασιστικότητα

Τα «θύματα» πιστεύουν πως δεν είναι ικανά να ελέγξουν με κανέναν τρόπο τη ζωή τους, επομένως, παλεύουν να ορίσουν όσα χρειάζονται ή επιθυμούν. Η ζωή τους περιλαμβάνει επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές με παθητική στάση, κάτι που αποδεικνύεται πραγματικά βλαβερό για την αυτοεκτίμηση τους. Ετσι συχνά πάσχουν από διαταραχές άγχους και κατάθλιψη. Τη λύση μπορεί να δώσει αρχικά ένας ειδικός ψυχολόγος ή life coach. Διαφορετικά μπορείτε να τους χαρίσετε ένα σχετικό βιβλίο που θα τονώσει το δυναμισμό τους, αλλά αυτή η στροφή προς το καλύτερο θέλει υπομονή, χρόνο και εξάσκηση ακόμα και αποτυχίες.

  • Ελλειψη δυναμισμού

Ο αδύναμος χαρακτήρας δεν γίνεται απαραίτητα φανερός στον κοινωνικό περίγυρο, αλλά αισθάνεται συχνά ανασφαλής, είναι καχύποπτος και περιστασιακά ζητά να μαθαίνει οτιδήποτε συμβαίνει γύρω του. Για να το αντιμετωπίσετε, πολύ απλά μην δεχτείτε να μπείτε στο παιχνίδι τους, δηλαδή μην απαντάτε στις ερωτήσεις τύπου κουτσομπολιό και μην ακούτε τις ιστορίες ανασφάλειας που ξέρουν να χειρίζονται πολύ πειστικά. Δείξτε τους ότι είστε πρόθυμοι να τους βοηθήσετε όχι όμως να ενισχύσετε το αίσθημα ανασφάλειας που έχουν.

  • Καμία εμπιστοσύνη
    Εδώ δεν τίθεται θέμα εμπιστοσύνης μόνο προς τους άλλους, αλλά τα ίδια τα «θύματα» πιστεύουν ότι δεν είναι αξιόπιστα. Και οι άνθρωποι αυτοί υποθέτουν ότι και οι υπόλοιποι είναι εξίσου αναξιόπιστοι, όπως οι ίδιοι. Φυσικά, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να ισχύει στην πραγματικότητα.
  • Συχνές διαφωνίες

    Κάτι που αισθάνονται έντονα όσοι πάσχουν από το σύνδρομο του «θύματος» είναι πως βρίσκονται διαρκώς στο στόχαστρο, για το λόγο αυτό και οι διαφωνίες με τον περίγυρο είναι έντονες, ενώ παίρνουν το χαρακτήρα μάχης. Αυτό που οφείλουν να κατανοήσουν είναι, ότι οποιαδήποτε διαφορετική εκφρασμένη άποψη ή κριτική δεν κινείται απαραίτητα σε βάρος τους. 

  • Συμπόνοια

    Ο ρόλος του «θύματος» απαιτεί τη συμπόνοια. Οχι προς τους άλλους, αλλά προς τον ίδιο τους τον εαυτό. Στέκονται μπροστά στον καθρέφτη και αντικρίζουν ένα ανυπεράσπιστο μικρό παιδί, που δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνο του και αυτό τους παγιδεύει. Ενας τέτοιος άνθρωπος πρέπει να κατανοήσει ότι δεν είναι το μόνο πλάσμα στη γη που περνάει δύσκολες, λυπηρές ή άδικες προσωπικές στιγμές.

  • Σύγκριση

    Μια τάση του «θύματος» είναι να συγκρίνει τον εαυτό του – πάντα αρνητικά και μειονεκτικά – με τους άλλους. Η πεσιμιστική αυτή οπτική πρέπει να αλλάξει και ο άνθρωπος που αισθάνεται έτσι, να συνειδητοποιήσει τα θετικά που έχουν έρθει στη ζωή του, καθώς και το γεγονός ότι και ο ίδιος έχει προσόντα που λειτουργούν υπέρ του.

  • Κριτική

    Ολο το σύμπαν είναι γεμάτο σφάλματα. Αυτή είναι η πεποίθηση ενός ανθρώπου που αισθάνεται «θύμα». Ασκώντας κριτική αυξάνουν το αίσθημα της υπεροχής για τον ίδιο τους τον εαυτό.

  • Τελειότητα

    Κατά έναν ειρωνικό τρόπο, όταν τα «θύματα» βρίσκονται σε δύσκολη θέση, μια θέση που ορίζει ότι σφάλουν, τότε παρουσιάζουν μια αλαζονεία και ένα ναρκισσισμό που τους απομακρύνει από σχέσεις. Αυτό που πρέπει να κάνουν είναι να απαλλάξουν το λεξιλόγιο τους από τη λέξη «τέλειος» και να κατανοήσουν ότι κανείς δεν είναι αψεγάδιαστος από τη στιγμή που είναι άνθρωπος.