Γιατί βλέπουμε ξανά και ξανά σειρές που ξέρουμε ήδη απ’ έξω;
Σχεδόν όλοι έχουν μία comfort σειρά που δεν βαριούνται ποτέ να παρακολουθούν ξανά και ξανά και μάλιστα κάτι τέτοιο αποτελεί ένα φαινόμενο το οποίο δέχεται πολλές ερμηνείες.
Οι σειρές που έχουν συνδεθεί περισσότερο από άλλες με αυτό το φαινόμενο είναι το Κωνσταντίνου και Ελένης, οι Μεν και οι Δε, το Παρά 5, τα Φιλαράκια, το Gossip Girl,το Sex and the City κι άλλες πολλές. Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι σχετικά με αυτές είναι ότι προβάλλονται ακόμα και σήμερα ανελλιπώς στις οθόνες μας, χωρίς να μας κουράζουν. Ίσα ίσα τις αποζητάμε είτε για να χαλαρώσουμε, είτε για να φάμε, είτε για να κοιμηθούμε ή ακόμα και σαν κάποιο ηχοτοπίο την ώρα που είμαστε απασχολημένοι με μία δουλειά και θέλουμε να ακούγεται κάποιος ήχος από πίσω. Με λίγα λόγια είναι η συντροφιά μας.
Όσα κρύβονται πίσω από τις «εμμονές» μας με συγκεκριμένες σειρές
Η ανάγκη για νοσταλγία
Σύμφωνα με ανθρωπολόγους, υπάρχει μία λογική εξήγηση πίσω από αυτό το τόσο συνηθισμένο φαινόμενο. Όπως γνωρίζουμε, πλατφόρμες όπως το Netflix χαρίζουν απεριόριστες επιλογές, όμως οι χρήστες συχνά δεν ξέρουν τι να παρακολουθήσουν και μετά από δέκα ή δεκαπέντε λεπτά αναζήτησης καταλήγουν σε προγράμματα που έχουν ήδη δει. Στην περίπτωση αυτή, οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από νοσταλγία, άνεση και εικόνες που τους θυμίζουν ευχάριστες στιγμές και συνήθως μιλάμε για τις πιο λάιτ σειρές που προσφέρουν συναισθηματική ασφάλεια χωρίς να προκαλούν ταραχή ή ξαφνιασμό.
Πολλοί ψυχολόγοι ισχυρίζονται πως μερικές φορές έχουμε την ανάγκη η ζωή μας να μένει ακριβώς η ίδια για λίγες ώρες, ώστε να φαίνεται ασφαλής και σταθερή, και γι’ αυτό το λόγο βλέπουμε και πάλι το επόμενο επεισόδιο της ίδιας γνωστής comfort σειράς για 100η φορά.
Έλεγχος και συναισθηματική ηρεμία
Η επανάληψη γνωστών σειρών δίνει την αίσθηση πως έχουμε τον έλεγχο, καθώς δεν υπάρχουν συναισθηματικά σκαμπανεβάσματα ή απρόβλεπτες καταστάσεις. Γνωρίζουμε ακριβώς τί γίνεται, με κάθε λεπτομέρεια. Παράλληλα, όσο βρισκόμαστε στο σπίτι εν ώρα τηλεργασίας ή όσο είμαστε απασχολημένοι με τις οικιακές δουλειές, οι σειρές λειτουργούν ως ένα ηχητικό φόντο, ως μία ηχητική παρουσία στον χώρο που όμως δεν μας αποσπά από αυτό που κάνουμε καθώς δεν έχει να μας δώσει κάποια νέα πληροφορία. Αρκετός κόσμος, μάλιστα, προτιμά να κοιμάται βλέποντας κάποια σειρά, καθώς προκαλείται μία ηρεμία που λειτουργεί σαν νανούρισμα και οδηγεί στον ύπνο.
Η παλινδρόμηση
Παράλληλα, μερικοί ψυχαναλυτές θεωρούν πως η επανάληψη μίας σειράς λειτουργεί σαν ένα αντικείμενο παρηγοριάς. Ίσως πρόκειται για ένα ανακουφιστικό, σχεδόν παλινδρομικό φαινόμενο αφού όσο παρακολουθούμε τους ίδιους χαρακτήρες για πολλές σεζόν, τότε δημιουργείται ένα συναισθηματικό δέσιμο, μία οικειότητα που παραπέμπει στην ανάγκη ενός παιδιού να έχει μονίμως μαζί το αγαπημένο του παιχνίδι.
Μέσα για κοινωνική σύνδεση
Όσον αφορά τα οπτικοακουστικά μέσα, να σημειώσουμε ότι τα παιδιά μαθαίνουν να επαναλαμβάνουν κάτι που έχουν ήδη δει. Δηλαδή, αν ένα παιδί παρακολουθεί την ίδια ταινία πολλές φορές με γονείς, αργότερα θα τη βλέπει μόνο του. Έτσι λοιπόν, οι ταινίες της παιδικής ηλικίας γίνονται «κουμπιά μνήμης» που μας μεταφέρουν πίσω σε ασφαλείς, ευτυχισμένες στιγμές και ξυπνούν συναισθήματα νοσταλγίας και άνεσης, κάνοντάς μας να νιώθουμε ξανά συνδεδεμένοι με το παρελθόν μας.
Τέλος, μία ακόμη πιθανή αιτία του εν λόγω φαινομένου είναι η ανάγκη να νιώθουμε ενσωματωμένοι στην παρέα που παρακολουθεί επίσης την σειρά. Συγκεκριμένα, όταν βλέπουμε μια γνωστή σειρά με φίλους, έχουμε περισσότερα θέματα προς συζήτηση και κοινά ενδιαφέροντα, κοινά αστεία μέσα από ατάκες και σκηνές. Ωστόσο, χρειάζεται να αποδεχτούμε και την κουλτούρα της μαζικής ψυχολογίας (ή ψυχαγωγίας) που αναφέρεται σε όσα διαμορφώνονται συλλογικά στα πλαίσια μίας μεγάλης ομάδας, κυρίως από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Με λίγα λόγια είναι όλα όσα υιοθετούμε επειδή βλέπουμε πως τα κάνουν και οι άλλοι, είτε πρόκειται για τάσεις στην μόδα, είτε για μουσική, σειρές αλλά και ολόκληρο λάιφσταιλ.
