Γιατί όλο και περισσότεροι γονείς κρατούν μυστικά τα ονόματα των παιδιών τους
Η επιλογή του ονόματος ενός παιδιού μπορεί να μοιάζει με μια λεπτομέρεια στη μεγάλη εικόνα της γονεϊκότητας.
Κι όμως, σε όλο και περισσότερες περιπτώσεις, το όνομα μετατρέπεται σε μυστικό, ένα μικρό κομμάτι ιδιωτικότητας που οι μέλλοντες γονείς επιλέγουν να κρατήσουν αποκλειστικά για τους ίδιους, μακριά από σχόλια, γνώμες και «καλοπροαίρετες» παρεμβάσεις.
Συζητήστε με ένα ζευγάρι που περιμένει παιδί και θα σας μιλήσει πρόθυμα για τα πάντα: το πώς σχεδιάζει το παιδικό δωμάτιο, τη μέθοδο ύπνου που σκοπεύει να ακολουθήσει, ακόμη και το ακριβό καρότσι που βρίσκεται ήδη στη wish list. Κι όμως, μόλις η κουβέντα φτάσει στο όνομα, η αμεσότητα εξαφανίζεται. Ένα νεύμα, ένα χαμόγελο, μια κοφτή απάντηση: «Έχουμε κάτι στο μυαλό μας, αλλά θα το αποκαλύψουμε μετά τη γέννηση».
Δεν πρόκειται για σπάνιο φαινόμενο. Από βασιλικά podcast μέχρι ομαδικές συνομιλίες μεταξύ εγκύων, ολοένα και περισσότεροι γονείς επιλέγουν να κρατούν αυτή την φαινομενικά αθώα πληροφορία μακριά από τα φώτα. Όχι από ιδιοτροπία, αλλά από ανάγκη. Ανάγκη προστασίας, ανάγκη διατήρησης ενός κομματιού τρυφερότητας, ανάγκη να αποφευχθούν τα αναπόφευκτα: οι επικριτικές συγκρίσεις, τα πρόσωπα που «μας θυμίζουν κάτι» και οι μικρές ή μεγάλες παρανοήσεις που μπορούν να ξεθωριάσουν τη μαγεία μιας επιλογής.
«Ένα όνομα δεν είναι απλώς μια λέξη», εξηγεί η ψυχοθεραπεύτρια Naomi Magnus στο Independent. «Είναι ταυτότητα, συναίσθημα, πολιτισμικό υπόβαθρο. Είναι η πρώτη πληροφορία που μαθαίνει κανείς για εμάς – και συχνά κουβαλά μια ολόκληρη αφήγηση». Όταν οι γονείς διαλέγουν όνομα, δίνουν μορφή στο πώς θα αντιληφθεί ο κόσμος το παιδί τους. Όχι για ένα απόγευμα, αλλά για μια ζωή.
Στο όνομα εγγράφονται εμπειρίες και μνήμες, δικές μας και των άλλων. Ένας δάσκαλος ίσως αποκλείει μια επιλογή λόγω ενός δύσκολου μαθητή του παρελθόντος. Ένας φίλος μπορεί να ξινίσει με ένα όνομα που του θυμίζει έναν παλιό ανταγωνισμό. Μια οικογένεια ενδέχεται να πιέσει για να τιμηθεί κάποιο πρόσωπο με όνομα που ο γονιός δεν αγαπά. Αυτή η πίεση και η βαρύτητα της γνώμης μπορεί να μετατρέψουν την όμορφη διαδικασία της ονοματοδοσίας σε πεδίο σύγκρουσης.
Υπάρχει και μια άλλη, λιγότερο συζητημένη πτυχή: η κλοπή ονόματος. Ναι, όσο και αν ακούγεται υπερβολικό, είναι κάτι που συμβαίνει. Μια φίλη, μια εξαδέλφη, ακόμη και μια γνωστή που βρίσκεται σε παρόμοια φάση, μπορεί εν γνώσει ή εν αγνοία της να υιοθετήσει το όνομα που κάποιος σκεφτόταν και μοιράστηκε. Για ορισμένους, πρόκειται για μια πράξη προδοσίας· για άλλους, για λόγο αρκετό ώστε να διατηρήσουν πλήρη σιγή ιχθύος.
Η Emiliana Hall, ιδρύτρια της ομάδας The Mindful Birth Group, το εξηγεί εύστοχα: «Όταν κάποιος συνδέεται συναισθηματικά με ένα όνομα και εισπράττει επικριτικά βλέμματα ή ανεπιθύμητα σχόλια, η λάμψη εκείνης της επιλογής σβήνει. Το να το κρατάς για σένα, είναι ένας τρόπος να διαφυλάξεις αυτό που αγάπησες».
Σε αρκετές περιπτώσεις, η σιωπή γύρω από το όνομα προκύπτει από μια ανάγκη διακριτικότητας, από δεισιδαιμονία ή ακόμη και από πένθος προηγούμενων εμπειριών (όπως αποβολές). Για άλλους, είναι απλώς μια μικρή άσκηση ελέγχου σε μια περίοδο όπου όλοι νιώθουν ελεύθεροι να ρωτούν για το βάρος, την κοιλιά, το φύλο, τα πάντα. Το όνομα γίνεται έτσι ένα καταφύγιο: κάτι που ανήκει αποκλειστικά στους δύο.
«Σε μια εποχή που τα προσωπικά όρια δοκιμάζονται συνεχώς», λέει η Magnus, «η απόφαση να κρατηθεί ένα και μόνο πράγμα μακριά από τα φώτα, μπορεί να λειτουργήσει θεραπευτικά. Είναι λιγότερο μια πράξη μυστικοπάθειας και περισσότερο μια σιωπηλή δήλωση: “Αυτό είναι δικό μας”».
Φυσικά, δεν ισχύει το ίδιο για όλους. Κάποιοι νιώθουν πως η πρόωρη αποκάλυψη του ονόματος ενισχύει το συναισθηματικό δέσιμο. Άλλοι επιθυμούν να το μοιραστούν για να τιμήσουν κάποιον δικό τους άνθρωπο. Υπάρχουν και οι πιο προνοητικοί. Γονείς που «δοκιμάζουν» την απήχηση των επιλογών τους ρωτώντας γνωστούς για πιθανές παρερμηνείες ή... πειράγματα στην παιδική χαρά.
Όποια κι αν είναι η επιλογή, η ουσία παραμένει: όπως και σε κάθε απόφαση που αφορά το μεγάλωμα ενός παιδιού, δεν υπάρχει σωστό ή λάθος. Μόνο εκείνο που είναι σωστό για εσένα. Κι αν κάποιος αρνηθεί να αποκαλύψει το όνομα του παιδιού του, ίσως το κάνει όχι για να κρατήσει μυστικά αλλά για να προστατεύσει κάτι βαθιά προσωπικό, δικό του και εύθραυστο, ακόμη και σε αυτή τη χαρά του μοιράσματος.
