Ο «Λελούδας» θεωρείται σήμερα μία από τις πιο παλιές ταβέρνες στην Αθήνα, αφού σερβίρει εκλεκτούς μεζέδες στον Βοτανικό εδώ και σχεδόν έναν αιώνα.
Ο Δημήτρης Λελούδας από την Κύθνο έφτασε ως εσωτερικός μετανάστης στην πρωτεύουσα, όπως και εκατοντάδες άλλοι εκείνη την εποχή, για να βρει την τύχη του. Στην αρχή, εργαζόταν στα kαμίνια στην περιοχή του Βοτανικού. Το 1928 όμως αγόρασε αυτό το μικρό μαγαζί από την αδερφή του τη Μαρία και τον άντρα της. Η ιστορία του οικοδομήματος βέβαια ξεκινά από το 1910, όταν ένας εύπορος της περιοχής μετά από ένα επεισόδιο σε μια ταβέρνα, αποφάσισε να χτίσει αυτό το κτίριο για να στεγάσει το δικό του μαγαζί.
Η επιχείρησή του Λελούδα άρχισε να λειτουργεί καταρχάς ως μπακάλικο και κρεοπωλείο, όμως ο παππούς Δημήτρης έφτιαχνε κάνα μεζέ για τους εργαζόμενους, που ήθελαν να κολατσίσουν, ενώ παράλληλα πουλούσε το δικό του κρασί. Επειδή είχε κουμπάρους στα Μεσόγεια και στα Καλύβια, που φημίζονται για τα αμπέλια τους, πάντα προμηθευόταν τα καλύτερα σταφύλια και έφτιαχνε μοναδική ρετσίνα, που γινόταν ανάρπαστη.
Σταδιακά, οι πελάτες άρχισαν να ζητάνε περισσότερα πιάτα και έτσι ο κατάλογος εμπλουτίστηκε με μπακαλιάρο τηγανητό, όσπρια και καμιά φορά κρέας κοκκινιστό. Ο γιος τώρα του παππού Δημήτρη, ο Βασίλης που γεννήθηκε στο πίσω δωματιάκι της ταβέρνας κάτω από τα κρασοβάρελα, μετέτρεψε το 1970 το μαγαζί σε οινομαγειρείο.
Σήμερα, η επιχείρηση έχει πια περάσει στα χέρια της τρίτης γενίας, δηλαδή στον εγγονό Δημήτρη, που είναι απόφοιτος ΤΕΙ οινολογίας και συνεχίζει την παράδοση του παππού. Με την καθοδήγηση της οινολόγου Μαρίας Τζίτζη φτιάχνει Σαββατιανό, Ροδίτηςκαι Cabernet, που θα συνοδεύσει το γεύμα σας. Μάλιστα τον Σεπτέμβριο, που μπαίνει το νέο κρασί στα ξύλινα βαρέλια, γίνονται και εκδηλώσεις, κρασοκατάνυξεις, αλλά και ομιλίες γύρω από το θέμα του οίνου.
Ο Δημήτρης αποφάσισε να μην αλλάξει τη ρετρό ατμόσφαιρα της θρυλικής ταβέρνας, όπου έτρωγαν αρχοντορεμπέτες, όπως ο Ρούκουνας, λάτρευε ο Καζαντζίδης, έγινε στέκι ποιητών και κινηματογραφιστών- από τους σταθερούς θαμώνες της ήταν ο Νίκος Κούνδουρος- και την επισκέφτηκε μέχρι ο Ηλίας Μαμαλάκης.
Έτσι στο εσωτερικό της θα δείτε τα βαρέλια, που θα σας ταξιδέψουν στον χρόνο, όπως και τις παλιές φωτογραφίες που κρέμονται στους τοίχους, ενώ αν προσέξετε την ξύλινη πόρτα θα παρατηρήσετε τα σημάδια από δύο σφαίρες, που έπεσαν μετά από έναν βομβαρδισμό κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Το μαγαζί έμεινε ανοιχτό ακόμα και την περίοδο της Κατοχής, όμως επειδή ο παππούς Δημήτρης είχε φύγει από το μέτωπο, την επιχείρηση είχε αναλάβει εξ ολοκλήρου η γυναίκα του η οποία δεν δίστασε να τα βάλει και με τη Γκεστάπο. Συγκεκριμένα, ένας Γερμανός αξιωματικός την παρενόχλησε και επειδή εκείνη δεν ενέδωσε, την κατηγόρησε ως γυναίκα ελευθέρων ηθών, αναγκάζοντας τον αρχηγό της Γκεστάπο, να πάει επιτόπου στο μαγαζί για να εξετάσει το ποιον της. Εκείνος για καλή της τύχη αναγνώρισε πως ήταν μια τίμια μητέρα, που πάλευε να επιβιώσει και να θρέψει τα παιδιά της, γι’ αυτό την άφησε στην ησυχία της.
Τι θα φάμε στον Λελούδα, στην ταβέρνα του Βοτανικού με τη μεγάλη ιστορία
Με σύνθημα το «Ταΐζουμε το λαό της Αττικής», ο Λελούδας επιμένει παραδοσιακά σε ελληνικά πιάτα, όπως αυτά που φτιάχνουν οι γιαγιάδες μας. Σήμα κατατεθέν φυσικά ο μπακαλιάρος σκορδαλιά με το χρυσαφένιο χρώμα και την τραγανή κρούστα, ενώ δεν λείπουν και ψαρικά, πάντα φρέσκα, όπως γαύρος, γλώσσες και μαριδάκι.
Δοκιμάστε επίσης κεφτεδάκια με φρεσκοαλεσμένο κιμά, ζυγούρι κοκκινιστό που σερβίρεται και με μακαρούνες, ρεβίθια κοκκινιστά με ρέγκα στο φούρνο, φασολάδα λεμονάτη που είναι εξαιρετική ακόμη και όταν έχει καύσωνα, βιολογική φάβα και φασόλια Φενεού, μαυρομάτικα με σπανάκι, γίγαντες, μπριάμ και λοιπά λαδερά.
Εάν και παλιότερα το μαγαζί δεν σέρβιρε με πατάτες τηγανιτές, ο Δημήτρης αποφάσισε να τις προσθέσει στο μενού κατόπιν μεγάλης ζήτησης. Αν θέλετε, έρχονται με κιμά και ξερή μυζήθρα Καλαβρύτων, σαν μία ελληνική εκδοχή των tacos και θα σας μείνουν αξέχαστες.
Tέλος, ακολουθώντας την ιδεολογία του παππού του, ο Λελούδας έχει ακόμη στον κατάλογο το πιάτο του φτωχού σε εξαιρετικά χαμηλή τιμή, Για επιδόρπιο τώρα το καλοκαίρι θα σας κεράσουν κρέμα καραμελέ.
Όσο αφορά στη μουσική υπόκρουση, δεν υπάρχει πρόγραμμα. Συχνά όμως σκάνε παρέες με όργανα και στήνονται γλέντια, ειδικά τώρα το καλοκαίρι που βγάζουν και τραπεζάκια στον πεζόδρομο της Σαλαμίνος, που διατηρεί ακόμη την αίσθηση μιας κλασικής γειτονιάς.
Λελούδας, Σαλαμινίας 8-10, Αθήνα, 210-3464167
