Madame de Pompadour/Portrait by François Boucher
Madame de Pompadour/Portrait by François Boucher
POMPADOUR

Μαντάμ ντε Πομπαντούρ -Πώς η «δαιμόνια» ερωμένη του Λουδοβίκου του 15ου τον έκανε πειθήνιο όργανό της


Η ιστορία έχει αναδείξει πολλές γυναίκες που ξεχώρισαν για τον δυναμισμό τους, την ομορφιά τους και τις πράξεις τους που επηρέασαν ολόκληρα βασίλεια και χώρες.

Μία από αυτές ήταν η Μαντάμ ντε Πομπαντούρ. Γεννήθηκε το 1721 στο Παρίσι. 

Το όνομά της ήταν Ζαν Αντουανέτ Πουασόν και ήταν η ερωμένη του βασιλιά της Γαλλίας, Λουδοβίκου του 15ου. 

Το επώνυμό της σημαίνει «ψάρι» στα γαλλικά ενώ κατάφερε να γίνει μέλος της γαλλικής αυλής.

Οργάνωνε λογοτεχνικές βραδιές στο σαλόνι της με φιλοσόφους του Διαφωτισμού, μεταξύ των οποίων και ο Βολταίρος, πριν ακόμη γνωρίσει τον μονάρχη.

Γνώρισε τον βασιλιά ενώ ήταν ακόμη παντρεμένη με δύο παιδιά ενώ ο Λουδοβίκος είχε χάσει την προηγούμενη ερωμένη του. Ζήτησε να πάει στις Βερσαλλίες για να την γνωρίσει.

Η Ζαν Αντουανέτ πήρε τον τίτλο της «Μαρκησίας του Πομπαντούρ» μαζί με τεράστιες εδαφικές εκτάσεις και επαύλεις.

François Boucher
François Boucher

Όμως, η Μαντάμ ντε Πομπαντούρ, όπως έμεινε στην ιστορία, δεν ήταν απλώς άλλη μια ερωμένη του βασιλιά αλλά ικανή να κυβερνήσει ολόκληρο το βασίλειο πιο αποτελεσματικά από τον ίδιο.

Τα πέντε πρώτα χρόνια είχαν ερωτική σχέση, αργότερα όμως, όταν πλέον αυτή δεν την απολάμβανε, δημιούργησε στο παλάτι έναν άτυπο «οίκο ανοχής» για τις σαρκικές απολαύσεις του βασιλιά. Από το 1750, η σχέση τους ήταν πλατωνική και καθαρά πνευματική

Με την εξυπνάδα της κατάφερε να γίνει ανεπίσημη «Πρωθυπουργός» της Γαλλίας. Οι επιστολές περνούσαν πρώτα από την ίδια και στη συνέχεια από τον βασιλιά, ενώ όσοι ήθελαν να ζητήσουν χάρη, διπλωμάτες και βασιλικοί σύμβουλοι, απευθύνονταν σε εκείνη. 

President and Fellows of Harvard College /François Boucher
President and Fellows of Harvard College /François Boucher

Έκανε εμπορικές συναλλαγές ενώ ανακαίνιζε επαύλεις και τις πουλούσε σε νεόπλουτους. Ήταν, μάλιστα, επικεφαλής των εργασιών για την κατασκευή της γνωστής «Place de la Concorde» του Παρισιού και ίδρυσε το εργοστάσιο με πορσελάνες στις Σέβρες, που λειτουργεί έως και σήμερα.

Όμως, είχε και εχθρούς. Ο μεγαλύτερος ήταν ο Αυτοκράτορας της Πρωσίας, Φρειδερίκος. Μάλιστα, λέγεται ότι ο Αυτοκράτορας είχε ονομάσει και τα τρία θηλυκά σκυλιά του, Μαντάμ ντε Πομπαντούρ.

Αυτό είχε και ολέθριες συνέπειες. Το 1756 η Ζαν Αντουανέτ έπεισε το Λουδοβίκο να συμμαχήσει με την Αυστρία κατά της Πρωσίας. Ο πόλεμος κράτησε επτά χρόνια, κόστισε τη ζωή σε 200.000 Γάλλους στρατιώτες ενώ κατέστρεψε την οικονομία της χώρας. 

François Boucher
François Boucher

Υπεύθυνη θεωρήθηκε η ίδια και όχι ο βασιλιάς, καθώς αυτή οργάνωσε τον πόλεμο. Ο λαός στράφηκε εναντίον της, έτσι, αυτή πούλησε τα κοσμήματά της για να πληρώσει τους επιζώντες στρατιώτες. 

Η υγεία της κλονίστηκε καθώς υπέφερε από φυματίωση. Ωστόσο, πάντα εμφανιζόταν γαλήνια και στολισμένη μπροστά στον βασιλιά.

Πέθανε σε ηλικία 42 ετών ενώ μετά τον θάνατό της σχεδόν «αγιοποιήθηκε» και το όνομά της έγινε συνώνυμο της καλαισθησίας, των τεχνών και της προόδου του γαλλικού βασιλείου. 

François Boucher
François Boucher