«Η Μορφή του Νερού»: Μια απόκοσμη ιστορία αγάπης φλερτάρει με τα Όσκαρ
To υπέροχο παραμύθι του Γκιγιέρμο ντελ Τόρο είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα πρωταγωνιστήσει στα φετινά Όσκαρ αλλά και στην καρδιά σας, ενώ δυο εντελώς διαφορετικοί υπερήρωες από όσους έχουμε συνηθίσει, ο ένας από τη Συρία κι ο άλλος από την Αφρική, συμβάλλουν με τον δικό τους τρόπο στον αγώνα κατά του ρατσισμού.
Εγκλωβισμένη σε μια μοναχική, μονότονη ζωή, η Ελάιζα εργάζεται ως καθαρίστρια σε ένα κυβερνητικό εργαστήριο υψηλής ασφαλείας. Η ζωή της, όμως, αλλάζει, όταν μαζί με τη συνάδελφό της, τη Ζέλντα, ανακαλύπτουν μία αυστηρά απόρρητη υπόθεση: ένα αμφίβιο πλάσμα που είναι καταδικασμένο να μείνει φυλακισμένο στις εγκαταστάσεις και να γίνει πειραματόζωο.
Η Ελάιζα θα νιώσει έναν ισχυρό δεσμό για το αλλόκοτο πλάσμα και θα αποφασίσει να το σώσει, ενάντια στις προσπάθειες του αδίστακτου πράκτορα Στρίκλαν. Ο κορυφαίος παραμυθάς του σινεμά, Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο, επιστρέφει με μία απόκοσμη ιστορία αγάπης, αποσπώντας τον Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ της Βενετίας, δύο Χρυσές Σφαίρες και δεκατρείς υποψηφιότητες για Όσκαρ (μεταξύ των οποίων αυτό της Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας και Α΄ Γυναικείου Ρόλου).
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, μια νεαρή και άλαλη εκ γενετής γυναίκα, η Ελάιζα, που εργάζεται σ' ένα κυβερνητικό εργαστήριο υψηλής ασφάλειας θα έρθει σε επαφή με ένα αλλόκοτο αμφίβιο, που κρατείται στην υπηρεσία προς μελέτη. Ενώ οι Αμερικανοί θέλουν να το υποβάλλουν σε φριχτά βασανιστήρια και Ρώσοι πράκτορες προσπαθούν να αποκτήσουν πρόσβαση στο περίεργο πλάσμα, εκείνη θα κάνει τα πάντα για να το σώσει από όλους, υπερασπιζόμενη μέχρι τέλους το δικαίωμα να αγαπάς και να αγαπιέσαι.
Ο Ντελ Τόρο με συμμάχους του την ατμοσφαιρική φωτογραφία του Νταν Λόστσεν και την ευαισθητή μουσική του Αλεξάντρ Ντεσπλά, έχοντας σαφείς αναφορές στον μύθο της «Πεντάμορφης και του Τέρατος» αφηγείται μια αλλόκοτη ιστορία αγάπης, που θα σας συνεπάρει εικαστικά και θα σας συγκινήσει βαθιά. Ταυτόχρονα, όμως, δημιουργώντας ένα ασφυκτικό κοινωνικό περιβάλλον για τους ήρωές του, όπου επικρατεί ο ρατσισμός και το μίσος- γι’ αυτό άλλωστε τοποθετεί χρονικά την ιστορία κατά τη διάρκεια του Ψυχρού πολέμου- κάνει τον θεατή να αναρωτιέται για το ποιος τελικά είναι το τέρας στην όλη υπόθεση, στέλνοντας με τον δικό του μοναδικό και απόλυτα ποιητικό τρόπο ένα μήνυμα για τη διαφορετικότητα.
Με κυρίαρχο στοιχείο το νερό που λειτουργεί εξαγνιστικά, χρησιμοποιεί όλα τα κλισέ ενός παραμυθιού με εντελώς απρόβλεπτο τρόπο: ο Ντελ Τόρο σκοτεινός και αθεράπευτα ρομαντικός ταυτόχρονα, αποθεώνει τη μαγεία του έρωτα αλλά και της ίδιας της τέχνης, αφού το «τέρας» πάντα ηρεμεί με την μουσική, μια ωραία ταινία και την αγάπη της Ελάιζα.
Σημαντικό είναι, επίσης, ότι αν και έχει στα χέρια του μια καθαρά ερωτική ιστορία με ξεκάθαρους πρωταγωνιστές, φτιάχνει τελικά μια ταινία συνόλου, δίνοντας χώρο και στους υπόλοιπους χαρακτήρες όχι απλώς να εξελιχθούν, αλλά να κουβαλήσουν τον δικό τους κόσμο.
H Σάλι Χόκινς («Happy Go Lucky», «Θλιμμένη Τζάσμιν») χωρίς μελοδραματισμούς και εκφραστικές υπερβολές εκμεταλλεύεται την απουσία λόγου για να προσδώσει στην Ελάιζα μια γλυκιά μελαγχολία τονίζοντας τη μοναξιά της. Ο Νταγκ Τζόουνς δίνει έναν απόηχο ανθρωπιάς στο αλλόκοτο πλάσμα, ενώ ο Μάικλ Σάνον είναι ένας από τους καλύτερους κακούς που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, αποδίδοντας εξαιρετικά την παράνοια της μισαλλοδοξίας, σε σημείο που μοιάζει και ο ίδιος θλιβερός ως γρανάζι ενός συστήματος. Το καστ συμπληρώνουν εξαιρετικά ο Ρίτσαρντ Τζένκινς και η Οκτάβια Σπένσερ, δημιουργώντας μαζί με την Χόκινς μια ομάδα που λόγω της διαφορετικότητάς της βρέθηκε στο περιθώριο της κοινωνίας, αλλά με αξιοπρέπεια διεκδικεί το δικαίωμά της να υπάρξει.
Ένας νεαρός Σύριος μετανάστης πυροβολείται από την αστυνομία, καθώς προσπαθεί να διασχίσει τα σύνορα της Ουγγαρίας. Τρομοκρατημένος και σοκαρισμένος, ο τραυματισμένος Άριαν ανακαλύπτει - προς μεγάλη του έκπληξη - ότι έχει πλέον την ικανότητα να αιωρείται.
Στο στρατόπεδο όπου κρατείται, οι υπερδυνάμεις του τραβούν την προσοχή ενός διεφθαρμένου γιατρού, που τον στέλνει στο νοσοκομείο κι από εκεί τον φυγαδεύει. Στο κατόπι τους, ένας οργισμένος συνοριακός αστυνομικός έχει εξαπολύσει ανθρωποκυνηγητό για να τους συλλάβει. Μετά το «Λευκό Θεό», ο Κορνέλ Μουντρούτσο επιστρέφει με μια αλληγορική ταινία δράσης που είναι η απάντηση της Ευρώπης στα αμερικανικά blockbuster.
O Ούγγρος δημιουργός, υπογράφοντας το σενάριο μαζί με την ηθοποιό Κάτα Γουέμπερ, δημιουργεί έναν πρόσφυγα υπερήρωα, τον Αριάν, που μετά από μια συμπλοκή με την αστυνομία αποκτάει την ικανότητα να πετάει. Ένας διεφθαρμένος γιατρός βλέπει στο πρόσωπό του την ευκαιρία να βγάλει πολλά λεφτά, εκμεταλλευόμενος τις μαγικές του δυνάμεις και τον φυγαδεύει, ενώ ένας συνοριακός αστυνομικός τους καταδιώκει, προσπαθώντας να τους συλλάβει, αλλά και να καταλάβει πώς τελικά αυτός ο νεαρός Σύριος μπορεί και αιωρείται.
Αναμειγνύοντας πολλά κινηματογραφικά είδη, ο Μουντρούτσο παντρεύει την επιστημονική φαντασία με την περιπέτεια, επιχειρώντας παράλληλα πολιτικούς συσχετισμούς, εμφανώς ευαισθητοποιημένος από το προσφυγικό ζήτημα, αλλά και θεολογικές αλληγορίες, μιας και ο υπερήρωάς του έχει τα χαρακτηριστικά του Ιησού.
Η αφήγησή του έχει ενδιαφέρον, όπως και η αισθητική που ακολουθεί- ειδικά οι σκηνές της αιώρησης έχουν μια ξεχωριστή εικαστικότητα- όμως θέτοντας πολλά θέματα επί τάπητος, ο Μουντρούτσο αρχίζει να χάνει τον άξονά του και να χάνεται μέσα σε συμβολισμούς που μάλλον έχουν περισσότερες από μία αναγνώσεις για τον ίδιο, γεγονός που τελικά αποδιοργανώνει τον θεατή.
Σίγουρα πάντως η ταινία του είναι μια κινηματογραφική πρόταση που στον αντίποδα των Χολιγουντιανών παραγωγών επιχειρεί να συνδυάσει το θέαμα με ένα πολυεπίπεδο αφήγημα.
Ο T' Τσάλα, μετά από τον θάνατο του πατέρα του, του βασιλιά της Ουακάντα -ενός τεχνολογικά αναπτυγμένου μα απομονωμένου Αφρικανικού κράτους- επιστρέφει στην πατρίδα του για να πάρει τη θέση του στον θρόνο. Όταν ένας παλιός και ισχυρός εχθρός επανεμφανίζεται, το θάρρος του T’ Τσάλα δοκιμάζεται σε μια τρομερή σύγκρουση που απειλεί την Ουακάντα, αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη. Αντιμέτωπος με την προδοσία, ο νέος βασιλιάς πρέπει να συγκεντρώσει τους συμμάχους του και να απελευθερώσει όλη τη δύναμη του Μαύρου Πάνθηρα, για να εξολοθρεύσει τους εχθρούς του και να διασφαλίσει την ασφάλεια του λαού του.
Ένας διαφορετικός υπερήρωας της Marvel που είδαμε για πρώτη φορά στο «Captain America: Εμφύλιος Πόλεμος», αποκτάει τη δική του αυτόνομη ταινία, που έστω και με απλοϊκό τρόπο προτείνει την αδελφοποίηση και την αλληλεγγύη των λαών. Μετά την φεμινιστική «Wonder Woman», είναι βέβαιο ότι τα διάσημα στούντιο φαίνεται ότι θέλουν να στείλουν το δικό τους μήνυμα κατά των διακρίσεων και του ρατσισμού.
Πρωταγωνιστής είναι ο Αφρικανός φύλαρχος Τ’τσάλα, λοιπόν, ή αλλιώς Μαύρος Πάνθηρας, που εγκατέλειψε τον δυτικό κόσμο, όπου σπούδασε, για να αφοσιωθεί στην πατρίδα του, την Ουακάντα, μια τριτοκοσμική για τον υπόλοιπο πλανήτη χώρα, που, όμως, έχει τρομερά τεχνολογικά μυστικά. Όταν παλιοί εχθροί θα επιτεθούν στο βασίλειό του, ο Τ’ Τσάλα πρέπει να δώσει τη δική του μάχη και να φανεί αντάξιος συνεχιστής του πατέρα του.
Αν και όλες οι ταινίες της Μarvel από ένα σημείο και μετά μοιάζουν μεταξύ τους, εδώ πρέπει να ομολογήσουμε πως υπάρχουν κάποιες διαφοροποιήσεις. Το γεγονός ότι έχουμε μια αφρικανική φυλή τεχνολογικά εξελιγμένη που πολεμάει και με ακόντια και με hitech όπλα κι έναν δημοκρατικό κι ανθρωπιστή βασιλιά που δεν προσπαθεί να διαφυλάξει μόνο το δικό του κράτος αλλά να βοηθήσει όλη την ανθρωπότητα, που αυτή την φορά απειλείται μαζικά, θα σας τραβήξουν το ενδιαφέρον.
Ο Ράιαν Κούγκλερ, όμως, σκηνοθετικά ακολουθεί τη γνωστή και εντελώς αναμενόμενη συνταγή ανάλογων ταινιών, συνδυάζοντας εντυπωσιακά εφέ, δράση και λαϊκό χιούμορ που είναι πολύ της μόδας τελευταία, φροντίζοντας να παραμένει με κάθε τίμημα δίκαιος ακόμα και με τους «κακούς» της υπόθεσης. Ενώ, όμως, προσπαθεί να μας πείσει ότι σε έναν κόσμο παγκοσμιοποίησης, μπορεί να υπάρξει μια πρωτοπόρα φυλή, που ηγείται της εξέλιξης, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί τα ξεχωριστά της χαρακτηριστικά και τιμάει την παράδοσή της, οι ιθαγενείς της Ουακάντα, αν έχουν τη δική τους διάλεκτο, μιλούν σπαστά αγγλικά μεταξύ τους, γεγονός που αποδεικνύει περίτρανα ότι εμφανώς παίζει με τους κανόνες και τις απαιτήσεις της αγοράς.
Η δεκαεπτάχρονη Βαλέρια είναι έγκυος από τον, επίσης, νεαρό φίλο της, αλλά δεν έχει ακόμα ενημερώσει τη μητέρα της, Απρίλ, για την κατάστασή της. Όταν η αδελφή της, την καλεί κρυφά από την Βαλέρια, η Απρίλ καταφτάνει με γνήσιο ενδιαφέρον και διάθεση να τη στηρίξει. Μετά, όμως, από τη γέννηση του παιδιού θα γίνει σαφές γιατί η Βαλέρια ήθελε να κρατήσει τη μητέρα της όσο το δυνατόν πιο μακριά.
Ο Μισέλ Φράνκο («Μετά τη Λουτσία», «Το Χρονικό Μιας Αθωότητας») με μια παρατραβηγμένη από τα μαλλιά ιστορία αλλά μια σφιχτή κινηματογράφηση, μελετάει την ανταγωνιστική σχέση μητέρας και κόρης.
Μια έφηβη κι άνεργη κοπέλα μένει έγκυος και συγκατοικεί με την αδερφή της την Κλάρα. Η μητέρα της, η γοητευτική και καταπιεστική Aπρίλ ενημερώνεται από την τελευταία για τα γεγονότα και καταφτάνει ήρεμη και ψύχραιμη να βοηθήσει.
Όμως το νεογέννητο μωρό θα της θυμίσει τα νεανικά της χρόνια και τότε η Απρίλ θα απαγάγει την εγγονή της, θα συνάψει δεσμό με τον σύντροφο της κόρης της και θα εξαφανιστεί. Ο Μισέλ Φράνκο με μια ιστορία που θυμίζει σαπουνόπερα- τουλάχιστον για τον μέσο Ευρωπαίο θεατή-, αλλά με στιβαρή σκηνοθεσία και χωρίς μελοδραματισμούς επιχειρεί να καταδείξει την παθογένεια των οικογενειακών δεσμών. Συχνά, όμως, δεν γίνονται ξεκάθαρα τα κίνητρα των ηρώων του, ενώ οι διαρκείς σεναριακές τρίπλες που αποσκοπούν στη δημιουργία σασπένς, δεν επιτρέπουν σε ένα καθαρά ψυχολογικό δράμα να αναπτυχθεί και να εμβαθύνει στο κεντρικό του θέμα. Παράλληλα, αν και φροντίζει να δημιουργεί ένα κλίμα βίας, το παρακάνει με το σπαρακτικό κλάμα του μωρού, το οποίο μοιάζει να καταταλαιπωρείται στο γύρισμα.
Η κατοικία Γουίντσεστερ, η οποία βρίσκεται στο Σαν Χοσέ της Καλιφόρνια, θεωρείται ίσως το πιο στοιχειωμένο σπίτι του κόσμου, καθώς έχουν καταγραφεί αμέτρητες μαρτυρίες για εμφανίσεις φαντασμάτων, δαιμόνων και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε.
Χτισμένη το 1884, στο στυλ αρχιτεκτονικής της Βασίλισσας Άννας της Αγγλίας, η γοτθική αυτή έπαυλη, γεμάτη από μυστικά δωμάτια, πόρτες που δεν οδηγούν πουθενά, και διαδρόμους σκέτους λαβύρινθους, ήταν η κατοικία της Σάρα Γουίντσεστερ, κληρονόμου του εργοστασίου όπλων Γουίντσεστερ, η οποία ζούσε μέσα σε αυτήν 24 ώρες το εικοσιτετράωρο και δεν έβγαινε πότε έξω. Φαντάσματα και δαίμονες στοιχειώνουν την Οσκαρική Έλεν Μίρεν σε μια βασανιστικά αργή και παιδαριώδη ταινία μυστηρίου, που προσπαθεί να μας πείσει ότι οι θρύλοι σχετικά με την οικογένεια και την κατοικία των Γουίντσεστερ έχουν μια δόση πραγματικότητας.
Σε μια απομονωμένη περιοχή πενήντα μίλια έξω από το Σαν Φρανσίσκο βρίσκεται το πιο στοιχειωμένο σπίτι στον κόσμο, όπως θεωρείται, που κατασκευαζόταν με μανιώδεις ρυθμούς για δεκαετίες, υπό τις οδηγίες της Σάρα Γουίντσεστερ, βασικής κληρονόμου της μεγαλύτερης οπλοβιομηχανίας της Αμερικής μετά τον θάνατο του άνδρα της. Όταν το συμβούλιο της εταιρείας αποφασίσει πως η κυρία Γουίντσεστερ, είναι μάλλον ακατάλληλη να διοικεί έναν οικονομικό κολοσσό, μιας και υποστηρίζει πως το σπίτι της κατοικείται από τις ψυχές όσων σκότωσαν τα όπλα της επιχείρησης, θα στείλει έναν ειδικό ψυχίατρο για να αποφανθεί σχετικά με τη διανοητική της κατάσταση. Εκείνος, εθισμένος σε ναρκωτικές ουσίες και βυθισμένος στους δικούς του εφιάλτες, θα έρθει σε επαφή με τον κόσμο της κυρίας Γουίντσεστερ , την νεαρή της ανιψιά και τον γιο της, που επίσης εμφανίζει σημάδια διαταραχής και θα μάθει για ένα τρομερό πνεύμα που δεν θέλει να εγκαταλείψει το σπίτι. Βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα , όπως ισχυρίζονται οι υπεύθυνοι της παραγωγής, οι σκηνοθέτες Πίτερ και ο Μάικλ Σπίεριγκ, (««Jigsaw» και «Predestination») θεωρούν δεδομένο ότι η ιστορία της αλλόκοτης έπαυλης έχει ρεαλιστική βάση, οπότε δεν ασχολούνται καθόλου με την άλλη όψη των γεγονότων, όπως ας πούμε ότι όλα τα απερίγραπτα συμβάντα που μάρτυρες καταθέτουν μπορεί να οφείλονται στις παραισθήσεις ενός μυαλού, ή σε μια μαζική παράκρουση που προκύπτει από ιδεοληψίες, πράγμα που θα είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον , κι έτσι αναλώνονται σε μια άνευρη και χωρίς ουσία ιστορία με φαντάσματα.
Με μια ομιχλώδη ατμοσφαιρική διεύθυνση φωτογραφίας και εξαιρετική σκηνογραφία, οι δυο σκηνοθέτες παλεύουν να καλύψουν τα τεράστια σεναριακά κενά, να ξεπεράσουν τους αφελέστατους διαλόγους που φέρνουν ακόμα και την Έλεν Μίρεν σε αμηχανία, ενώ η προσπάθεια τους προσθέσουν ένα μήνυμα σχετικά με την αιματοβαμμένη ιστορία της οικογένειας Ουίντσεστερ που στην ουσία είναι η ιστορία όλης της Αμερικής, δυστυχώς δεν καταφέρνει να σώσει το πλοίο, που τελικά βυθίζεται αύτανδρο.
Γατοξόρκι (Lino)
Σκηνοθεσία: Ραφαέλ Ρίμπας
Περίληψη:
Βραζιλιάνικο animation, που θα βγει μόνο μεταγλωττισμένο στα ελληνικά. Ο Λίνο είναι ένας διασκεδαστής σε παιδικά πάρτι που δεν αντέχει άλλο τη ρουτίνα του και το γάτο-κοστούμι του. Αποφασίζει να ζητήσει βοήθεια από έναν όχι και τόσο ταλαντούχο μάγο, ο οποίος τον μεταμορφώνει σε αυτό που μισεί περισσότερο: το γατοκοστούμι του.
Ο τετράποδος πλέον Λίνο πρέπει να λύσει τα μάγια και να ξανακερδίσει τη ζωή του, αλλά και τον παιδικό του έρωτα, την Τζανίν.
