Λίγοι έχουν σημάδεψει το καλλιτεχνικό και λαογραφικό γίγνεσθαι της Ελλάδας όσο ο αείμνηστος καλλιτέχνης Φώτης Κόντογλου. Το πολυσχιδές έργο του προικισμένου συγγραφέα έμεινε στην ιστορία ως ένα σύμβολο αντίστασης στην διάβρωση της συλλογικής μνήμης από την καλλιτεχνική ηγεμονία της Δύσης, με τον ίδιο να αναδεικνύεται ως ο πιο αφοσιωμένος υπέρμαχος της παραμερισμένης ελληνικής παράδοσης.
Τα πρώτα χρόνια
Ο Φώτης Κόντογλου γεννήθηκε στις Κυδωνίες (Ἀϊβαλί) της Μικράς Ασίας, ένα από τα σπουδαιότερα οικονομικά και πολιτιστικά κέντρα του υπόδουλου Ελληνισμού, στις 8 Νοεμβρίου 1895. Σε ηλικία μόλις ενός έτους έχασε τον πατέρα του, Νικόλα Αποστολέλη, και την κηδεμονία του ανέλαβε ο θείος του, ο ιερομόναχος π. Στέφανος Κόντογλου. Η τριβή του με την Ορθοδοξία μέσω του θείου του αποτέλεσε ακρογωνιαίο λίθο της πολιτισμικής συνείδησης που καλλιέργησε στην πορεία της ζωής του, και η ευγνωμοσύνη του απέναντι στο πρόσωπό του τον οδήγησε να υιοθετήσει το επώνυμο της οικογένειας της μητέρας του.
Η αγάπη του εμβληματικού καλλιτέχνη για τη συγγραφή προέκυψε από πολύ μικρή ηλικία. Πριν ακόμα τελειώσει το γυμνάσιο εξέδωσε το πολυγραφημένο περιοδικὸ «Μέλισσα» μαζί με δυο συμμαθητές του. Εν συνεχεία, το Σεπτέμβριο του 1913, εγγράφηκε στην Σχολὴ Καλών Τεχνών και παράλληλα άρχισε να εργάζεται σε φωτογραφείο και να φιλοτεχνεί θεατρικά σκηνικά προκειμένου να βιοπορίστεί και να μην επιβαρύνει οικονομικά την οικογένειά του εν καιρώ πολέμου.