Αν βρεθείς ποτέ στην Αίγυπτο, αυτά είναι τα εκθέματα που πρέπει να δεις στο Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο
Το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο, μόλις ένα χιλιόμετρο από τις Πυραμίδες της Γκίζας, άνοιξε επίσημα πριν δύο ημέρες, φιλοξενώντας πάνω από 5.000 αριστουργήματα, συμπεριλαμβανομένων όλων των αντικειμένων του τάφου του Τουταγχαμών.
Το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο, έργο των Heneghan Peng Architects, αποτελεί ορόσημο για την αιγυπτιακή κληρονομιά και ένα εντυπωσιακό αρχιτεκτονικό επίτευγμα που συνδέει το παρελθόν με το παρόν. Βρίσκεται σε απόσταση μόλις ενός χιλιομέτρου από τις Πυραμίδες της Γκίζας και εκτείνεται σε 1,7 εκατομμύρια τ.μ, περίπου όσο 70 ποδοσφαιρικά γήπεδα.
Το κτίριο έχει σχεδιαστεί με ακτινωτή διάταξη που παραπέμπει στο σχήμα των πυραμίδων, ενώ η είσοδός του υποδέχεται τους επισκέπτες με το επιβλητικό άγαλμα του Ραμσή Β΄, ύψους 11 μέτρων και βάρους 83 τόνων.
Πώς είναι το εντυπωσιακό Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο
Η ιδέα του μουσείου ξεκίνησε το 2003 μέσα από έναν διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, τον οποίο κέρδισε η ιρλανδική εταιρεία Heneghan Peng. Η συνεργασία με τις Arup και Buro Happold οδήγησε σε ένα σχέδιο που ήθελε να ενισχύσει τη σύνδεση με την ιστορία και τον τόπο.
Η Róisín Heneghan, ιδρύτρια της εταιρείας, αναφέρει στο περιοδικό Wallpaper*: «Σχεδιάζοντας ένα μουσείο αυτού του επιπέδου, σε τόσο κοντινή απόσταση από ένα μνημείο τόσο συμβολικό όσο οι πυραμίδες, πρόκειται για μια ευκαιρία που συμβαίνει μια φορά στη ζωή. Ο σχεδιασμός μας ενισχύει τη σύνδεση με την ιστορία και φιλοξενεί αντικείμενα που ποτέ δεν είχαν παρουσιαστεί στο κοινό, πάνω στη γη όπου δημιουργήθηκαν».
Η αρχιτεκτονική του μουσείου σέβεται την γεωγραφική του θέση πάνω σε ένα ερημικό οροπέδιο του Νείλου. Οι διαδρομές του κτιρίου οδηγούν το βλέμμα προς τις πυραμίδες, ενώ η διάταξη των τοίχων και της οροφής δημιουργεί έναν χώρο που δεν επισκιάζει τα αρχαία μνημεία αλλά τα αναδεικνύει, ποραπέμποντας ταυτόχρονα και σε πυραμίδα.
Στο κέντρο του μουσείου δεσπόζει η Μεγάλη Σκάλα έξι ορόφων, με αγάλματα φαραώ και σημαντικά εκθέματα όπως οι δέκα μορφές του Σενουσρέτ Α΄, οδηγώντας τους επισκέπτες μέσα από την ιστορία της Αιγύπτου.
Η φυσική φωτεινότητα αξιοποιείται στο μέγιστο, ενώ η χρήση ενισχυμένου σκυροδέματος βοηθά στη διατήρηση σταθερής θερμοκρασίας και περιορίζει την ανάγκη για κλιματισμό, κάτι που είναι κρίσιμο για τη συντήρηση των αρχαιολογικών αντικειμένων.
Η συλλογή του μουσείου περιλαμβάνει περισσότερα από 100.000 αντικείμενα σε 12 εκθεσιακές αίθουσες, καλύπτοντας πάνω από 7.000 χρόνια ιστορίας- σε έκθεση βρίσκονται τα 50.000. Πολλά από αυτά εκτίθενται για πρώτη φορά στο κοινό, ενώ τα 4.500 ταφικά αντικείμενα του Τουταγχαμών, που πριν ήταν διάσπαρτα σε διάφορα μουσεία της χώρας, συγκεντρώθηκαν για πρώτη φορά στο GEM.
Ο δρ. Tarek Tawfik, πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Αιγυπτιολόγων και πρώην διευθυντής του μουσείου, εξηγεί: «Η ιδέα ήταν να παρουσιάσουμε ολόκληρο τον τάφο, ώστε τίποτα να μην παραμένει σε αποθήκη ή σε άλλα μουσεία. Ο επισκέπτης έχει την πλήρη εμπειρία όπως την είχε ο Howard Carter όταν ανακάλυψε τον τάφο πριν από πάνω από εκατό χρόνια».
Μια από τις πιο εντυπωσιακές πτέρυγες φιλοξενεί τα ταφικά πλοία του Χουφού ηλικίας 4.500 ετών, τα οποία μεταφέρθηκαν για πρώτη φορά μαζί στο GEM. Αυτά τα πλοία θεωρούνται κατασκευές που βοηθούσαν την ψυχή του βασιλιά να φτάσει στον ουρανό σύμφωνα με την αιγυπτιακή θρησκευτική αντίληψη.
Πλούσιοι κήποι, 17 εργαστήρια συντήρησης εκθεμάτων
Το GEM λειτουργεί επίσης ως πολιτιστικό και εκπαιδευτικό κέντρο για το Κάιρο. Οι κήποι του, σχεδιασμένοι από τους West 8, αναπαριστούν την πλούσια φύση της κοιλάδας του Νείλου. Στον υπόγειο χώρο, 17 εργαστήρια συνδέονται με το κύριο κτίριο μέσω τούνελ, προστατεύοντας ευαίσθητα αντικείμενα όπως πάπυροι, υφάσματα, αγάλματα και ανθρώπινα οστά.
Η ξενάγηση από ειδικούς όπως η αιγυπτιολόγος Εμάν Σάουκι Μαχμούντ καθιστά την επίσκεψη ακόμα πιο ζωντανή. Η ίδια, με πάνω από 20 χρόνια εμπειρίας, εξηγεί στο αμερικανικό Forbes: «Από τον πιο μικρό σκαραβαίο μέχρι το μεγαλύτερο άγαλμα, κάθε κομμάτι έχει σημασία. Μου αρέσει ιδιαίτερα η κοσμηματοθήκη και η κεραμική, η λεπτομέρεια και η τέχνη τους χιλιάδες χρόνια πριν είναι εκπληκτική».
Στην ολοκληρωμένη πτέρυγα του Τουταγχαμών, οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν τη χρυσή μάσκα, τον θρόνο, τα άρματα και τα κοσμήματα του νεαρού φαραώ, όπως ακριβώς βρέθηκαν το 1922, προσφέροντας μια μοναδική εμπειρία σύνδεσης με την αρχαία Αίγυπτο. Άλλα αξιοσημείωτα εκθέματα περιλαμβάνουν την 4.500 ετών λίθινη μορφή του γραφέα Νέφερ με τα δραματικά μαύρα μάτια και την επιβλητική μορφή της Χατσεψούτ που προσφέρει αγγεία στον θεό Άμμων-Ρα.
Το GEM προσφέρει μια μοναδική εμπειρία όπου η ιστορία της Αιγύπτου ζωντανεύει και η αρχαία κληρονομιά συνυπάρχει με τον σύγχρονο μουσειακό σχεδιασμό. Η ολοκλήρωσή του σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο στην πολιτιστική κληρονομιά της χώρας και στη διεθνή αναγνώριση της Αιγύπτου ως θεματοφύλακα του παγκόσμιου πολιτισμού.