«Forecasting» : Η ζωγραφική επιφάνεια γίνεται ανιχνευτής μιας άλλης πραγματικότητας στη νέα έκθεση του Ζήση Μπλιάτκα
Στη δεύτερη ατομική του έκθεση, ο Ζήσης Μπλιάτκας μάς προσκαλεί σε έναν κόσμο μεταμορφώσεων, όπου το φως και η ατμόσφαιρα διαμορφώνουν μια νέα, δυναμική πραγματικότητα.
Αν τα δέντρα λειτουργούν ως μάρτυρες αιώνων, καταγράφοντας στους δακτυλίους τους εξωτερικές ζυμώσεις χρόνων, έτσι και το ξύλινο τελάρο ενός πίνακα κρατά στην επιφάνειά του κάτι από αυτή την οργανική εξέλιξη μέσα στην οποία εκτυλίσσεται η ζωή.
Στη δεύτερη ατομική έκθεση του Ζήση Μπλιάτκα, βρισκόμαστε μπροστά σε έργα, όπου οι επιφάνειές τους μοιάζουν να λειτουργούν ως σένσορες μεταβολών της ατμόσφαιρας, αντανακλώντας και ανασυνθέτοντας το φως, είτε αυτό είναι το φυσικό φως, είτε το ψηφιακό φως μιας οθόνης αλλά και ευρύτερα μπροστά σε μια αναδιάρθρωση της πραγματικότητας, όπου όλα δεν μπορούν παρά να μεταλλάσσονται.
Οι μορφές και τα σημεία αμφίσημα… Ένα διαγαλαξιακό ταχυδρομείο, μια κονσόλα παιχνιδιού που ξετυλίγεται σαν χάρτης ή σαν σχεδία σωτηρίας σε απόκρημνο πολικό τοπίο ή μια αυτοσχέδια ηλιακή συσκευή, όμοια με υβριδικό πλεούμενο υποβρύχιο μας συστήνουν σε μια διάσταση μεταιχμιακή…
Η συνάντηση τεχνολογίας και φυσικής ύλης είναι κάτι στο οποίο επανέρχεται ο δημιουργός, ο οποίος πέρα από τα ψηφιακά μέσα που έχει στη διάθεσή του, βρίσκει την καλλιτεχνική του συγκρότηση κοντά στην ύπαιθρο, στη Νάουσα της Ημαθίας. Μέσα από την έκθεση στα στοιχεία της φύσης, στη μέρα, στη νύχτα, στα χρώματα και στα απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα, όπου όλα προσμετρώνται και μεταβολίζονται ως ερεθίσματα…
Εξέχοντα ρόλο στο έργο του έχει ο πειραματισμός με το πεπερασμένο λογισμικό ζωγραφικής MsPaint, επιχειρώντας ψηφιακές εκτυπώσεις σε custom στρώματα ύπνου, που ενισχύουν την εντύπωση ενατένισης του έργου μέσα από μια οθόνη. Πάντα, όμως, σε συνάρτηση και με τον παραδοσιακό τρόπο της αναλογικής ζωγραφικής .
Το ζωγραφικό τελάρο, ως ένας ξενιστής, κομίζει και ιχνηλατεί αυτή τη διάδραση αποτυπώνοντας τη μεταξύ τους συνδιαλλαγή. Η ζωγραφική επιφάνεια εδώ παρουσιάζει μια κατάσταση συνύπαρξης, μια συμφιλίωση μεταξύ του ψηφιακού και του φυσικού.
Στην έκθεση, η μυθοπλασία των εικόνων οδηγεί σε μια αισθητηριακή εμπειρία, ιδωμένη αλλιώς, υπό το πρίσμα του φευγαλέου. Στη στατική αφήγηση ενός πίνακα τρεμοπαίζουν και παγιώνονται σκηνές που φέρουν κάτι από τα γραφικά ενός videogame αλλά και μορφολογικά στοιχεία ανεξερεύνητων τοπίων του πραγματικού κόσμου. Με τις «ζωές» ή τα tokens, που εντοπίζεις ως σταθερό μοτίβο να σε καλούν να εκκινήσεις προς τη δική σου περιπέτεια ξανά και ξανά σε αυτή την ιδιότυπη προσομοίωση. Το Forecasting εκφράζει το πολύτροπο και αέναο παιχνίδι που «λαμβάνει χώρα» στη ζωγραφική επιφάνεια.
Ο Ζήσης Μπλιάτκας, στη ζωγραφική του στρέφεται προς μια ρευστή αντίληψη του κόσμου, μια διαφορετική συνειδητότητα, που δεν κωδικοποιεί και δεν κατατάσσει τα πάντα ωφελιμιστικά. Κάθε έργο αποκτά την ιδιότητα ενός προμηνύματος αναφορικά με αυτό το νέο και άγνωστο. Με αφορμή τη νέα του έκθεση, ο ίδιος μοιράζεται κάποιες σκέψεις για τη ζωγραφική, τις αξίες της και τη μέθοδο που έχει επιλέξει να δημιουργεί.
Ποια είναι η έννοια της πρόβλεψης, του “Forecasting” στη νέα σας έκθεση;
Ζ. ΜΠ:Έχει να κάνει με μια από τις ιδιότητες που βρίσκω στη ζωγραφική, Είναι ο επαναπροσδιορισμός του τωρινού γίγνεσθαι που φέρει την ευθύνη μιας εκ των έσω αναδιάρθρωσης του κόσμου. Στη ζωγραφική είναι η ατομική ιδιαίτερη πρόβλεψη αυτή που μετέπειτα θα πάρει καθολικές διαστάσεις και θα παρέχει ένα “how to” στον κόσμο. Είναι θα έλεγα το αντίθετο από τις προβλέψεις που έχουμε συνηθίσει, αυτές μιας ορθολογικότητας που εποπτεύει και αναλύει με στόχο την αποτελεσματικότητα και τον σκοπό.
Η συνδιαλλαγή ή και αντιπαράθεση της ψηφιακής πραγματικότητας, με τους όποιους περιορισμούς της με πιο παραδοσιακές μορφές της ζωγραφικής τέχνης είναι κάτι που απασχολεί το έργο σας Τι βρίσκουμε από αυτή τη μεταιχμιακή διάσταση στα νέα σας έργα; Αναφέρετε χαρακτηριστικά πως τώρα υπάρχει η αντιπαραβολή του ψηφιακού με το φυσικό φως…
Ζ. ΜΠ:Η καθημερινότητα μας απαρτίζεται από πολλά είδη φωτός τόσο φυσικών όσο και συμβολικών. Το φως των Χριστουγέννων, το φως της οθόνης το βράδυ, το ηλιακό φως κάθε περιοχής. Νομίζω ότι η ζωγραφική είναι η ιστορία αυτών των φώτων. Τα συμφιλιώνει και τα φέρει στο εσωτερικό της. Δεν είναι κάτι θεωρητικό, είναι η εμπειρία σε μεταφορά. Με τα έργα ζωγραφικής παίρνουμε μαζί και την ιστορία της ακτινοβολίας.
Στα έργα σας αξιοποιείτε το παλιό λογισμικό ζωγραφικής MsPaint, ζωγραφίζοντας και δημιουργώντας ψηφιακές εκτυπώσεις πάνω σε στρώματα ύπνου. Πώς προέκυψε αυτή η ιδιαίτερη τεχνοτροπία;
Ζ. ΜΠ:Η ζωγραφική στο MsPaint μου επιτρέπει να κάνω μια “απόσταξη” του φωτός της οθόνης που αναφέραμε παραπάνω. Αν και είναι ένα απλοϊκό πρωτόλειο πρόγραμμα με οδηγεί στο να κατασκευάσω μια εικόνα η οποία αψηφά τόσο τις παραδοξότητες του υλικού, όσο και τις επιταγές για αρτιότητα της ψηφιακής βιομηχανίας. Συνεχώς προκύπτει η ανάγκη να εφεύρω τρόπους για να υπερκεράσω αυτή την απλοϊκότητα του. Είναι μια διαδικασία απελευθέρωσης μέσα από τους περιορισμούς που αποκαλύπτει και κάτι που ονομάζουμε το «φάντασμα μέσα στο λογισμικό», την εσώτερη δομή του. Τα εκτυπωμένα στρώματα προέκυψαν στην πορεία ως μια υλοποιημένη υποστήριξη αυτών των εικόνων στον χώρο.
Πέρα από τις σπουδές σας στις Σχολές Καλών Τεχνών της Φλώρινας και της Αθήνας έχετε επιλέξει να συνεχίσετε τις σπουδές σας και να στραφείτε στο πεδίο της φιλοσοφίας, μελετώντας “Συστηματική Φιλοσοφία” στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ποιες είναι οι σταθερές στο έργο σας που αφορμώνται από έννοιες ή ερωτήματα της φιλοσοφίας;
Ζ. ΜΠ:Είναι παράξενο διότι η ζωγραφική δεν μπορεί να υποταχθεί στις θεωρητικές μας ιδέες! Θα έλεγα ότι έχει έναν δικό της θεωρησιακό κόσμο ο οποίος μας δίνεται μόνο δουλεύοντας.
Ο Γιάννης Τσαρούχης είχε πει πώς «οι άνθρωποι αγαπούν τα έργα των δύο διαστάσεων, μα είναι πολύ λίγοι εκείνοι που εισέρχονται στον δαίδαλο των προβλημάτων, που συνεπάγεται η έκφραση της εμπειρίας μας σε δύο διαστάσεις». Εσείς προσωπικά πώς αντιμετωπίζετε αυτό το όριο των δύο διαστάσεων;
Ζ. ΜΠ:Πράγματι, ενώ έχουμε στενή επαφή με τις εικόνες, δεν αναλαμβάνουμε εύκολα την ευθύνη κατασκευής μιας τέτοιας. Η διασδιάστατη επιφάνεια αποτελεί την πιο λεπτή και διαφανή κρούστα ανάμεσα στον υλικό κόσμο και τον ανθρώπινο πολιτισμό αλλά και την πιθανότητα επαφής τους. Έτσι αντιμετωπίζω τη ζωγραφική επιφάνεια, ως κάτι που αναμένει να μάθει και να εμποτιστεί από το πως είναι η οργανική ζωή. Πρόκειται για ένα αντικείμενο που ανελίσσεται από την κατάστασή του και δύναται να αντιληφθεί μερικώς, την ανθρώπινη κατάσταση και τους τρόπους που διαλεγόμαστε με τα πράγματα. Είναι οπωσδήποτε μια περιπέτεια τόσο απολαυστική όσο και απελπιστική. Μοιάζει πολύ με το ψάρεμα μόνο που είσαι και ο ψαράς και το ψάρι.
Η έκθεση θα διαρκέσει έως και το Σάββατο 24 Μαΐου
Πού: Αίθουσα τέχνης Ρεβέκκα Καμχή, Λεωνίδου 9, Μεταξουργείο, Ώρες λειτουργίας: Τρίτη έως Παρασκευή 12-6 μ.μ. Σάββατο 12-4 μ.μ.
