Οι 5 must-see εκθέσεις του 2025 που πρέπει να δείτε πριν κλείσει η χρονιά
Ως το τέλος της χρονιάς, η Αθήνα φιλοξενεί πέντε εκθέσεις που ανοίγουν νέους δρόμους στην κατανόηση της τέχνης, της ιστορίας και της πόλης, προσφέροντας εμπειρίες που δύσκολα επαναλαμβάνονται.
Στην πολιτιστική σκηνή της Αθήνας, ο τελευταίος μήνας του 2025 φέρνει ένα εκρηκτικό μίγμα από σύγχρονες αναθέσεις, αρχειακές αποκαλύψεις, ιστορικούς διαλόγους και εμβληματικά αριστουργήματα. Από υπαίθρια γλυπτική μέσα στο φυσικό τοπίο ως αφηγήσεις που ξετυλίγονται από τα βάθη μουσείων, κάθε έκθεση προτείνει έναν διαφορετικό τρόπο να συναντήσουμε το παρελθόν και να δοκιμάσουμε τη θέση μας στο παρόν.
Άλλοτε μέσα από σιωπηλούς χώρους, άλλοτε μέσα από ογκώδεις συλλογές ή από άγνωστο αρχειακό υλικό, οι εκθέσεις του φετινού χειμώνα αποδεικνύουν ότι η πόλη παραμένει ένας ζωντανός οργανισμός που τροφοδοτείται από εικόνες, αφηγήσεις και αναθεωρήσεις.
Οι 5 εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσετε ως το τέλος του 2025
Παρακάτω παρουσιάζονται αναλυτικά πέντε στάσεις που αξίζει να κάνετε πριν φύγει το 2025:
Athens Dies In Dreams At Sunrise -Αλέξανδρος Τζάννης
Παλιό Λατομείο, Λόφος Φιλοπάππου , Είσοδος από Παναιτωλίου & Ορλώφ (Τηλ.:ΝΕΟΝ -210 9244404)
Έως 21 Δεκεμβρίου 2025
Στη νότια πλευρά του λόφου Φιλοπάππου, εκεί όπου το φυσικό τοπίο συναντά παλιά ανθρώπινη παρέμβαση, ο Αλέξανδρος Τζάννης παρουσιάζει ένα νέο γλυπτικό έργο ενταγμένο στο πρόγραμμα «Έργο στην Πόλη 2025» του ΝΕΟΝ. Αξιοποιώντας την αχρησιμοποίητη μεταλλική κατασκευή που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 2000 για υπαίθριες εκθέσεις, ο καλλιτέχνης χτίζει πάνω της μια σύνθετη δομή από μέταλλα και μαγνητικά στοιχεία, που θυμίζει οργανισμό κολλημένο στον «ξενιστή» χώρο.
Το έργο επεκτείνεται μέσα στο βραχώδες περιβάλλον, συνομιλεί με τα φυτά της περιοχής που πέφτει σε χειμερία νάρκη και επανέρχεται, ενώ συμπεριλαμβάνει αντικείμενα εμπνευσμένα από την rave κουλτούρα της δεκαετίας του ’90, που σημάδεψε την ιστορία του λόφου. Η επίσκεψη απαιτεί περπάτημα στο μονοπάτι, αλλά η εμπειρία του υπαίθριου γλυπτού μέσα στο τοπίο είναι μοναδική. Ο χώρος παραμένει ανοιχτός καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και η είσοδος είναι ελεύθερη.
Από τον Monet στον Warhol
Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, Ερατοσθένους 13 (τηλ. 2107252895)
6 Δεκεμβρίου 2025 -11 Απριλίου 2026
Το Ίδρυμα Γουλανδρή παρουσιάζει μία από τις πιο εντυπωσιακές περιοδικές εκθέσεις της ιστορίας του, παρουσιάζοντας 83 έργα από μια ελβετική ιδιωτική συλλογή που διαμορφώθηκε μέσα σε τρεις γενιές συλλεκτών. Ο επισκέπτης ακολουθεί μια πορεία που ξεκινά από τον ιμπρεσιονισμό και καταλήγει στην pop art, μέσα από δημιουργούς όπως Monet, Matisse, Kandinsky, Degas, Lichtenstein, Magritte, Chagall, Picasso και Warhol.
Το εκθεσιακό αφήγημα φωτίζει τις μεταμορφώσεις της μοντέρνας τέχνης, δείχνοντας πώς η προσωπική ματιά των συλλεκτών συνέβαλε στη συγκρότηση ενός συνόλου με διεθνή ακτινοβολία. Η έκθεση πλαισιώνεται από ειδική σειρά podcast και πλούσιο κατάλογο, ενώ αναπτύσσει έναν άτυπο διάλογο με τη μόνιμη συλλογή του Ιδρύματος.
Τα Μέσα και η Παγκόσμια Πόλη -Κωνσταντίνος Δοξιάδης & Marshall McLuhan
Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου (Τηλ. 2103453111)
Έως 18 Ιανουαρίου 2026
Πενήντα χρόνια μετά τον θάνατο του αρχιτέκτονα Κωνσταντίνου Δοξιάδη, το Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει μια έκθεση αφιερωμένη στον διάλογό του με τον σημαντικό θεωρητικό των μέσων, Marshall McLuhan. Μέσα από αρχειακό υλικό -επιστολές, φωτογραφίες, σχέδια, αποσπάσματα φιλμ και πρακτικά συναντήσεων -αναδεικνύεται η κοινή τους έρευνα πάνω στην εξέλιξη των πόλεων και τον ρόλο των τηλεπικοινωνιών.
Το υλικό φωτίζει το πώς οι δυο τους προέβλεψαν ότι οι μελλοντικοί αστικοί σχηματισμοί θα εξαρτηθούν από τα δίκτυα επικοινωνίας, κάτι που σήμερα θεωρείται αυτονόητο. Παρουσιάζονται επίσης σχεδιάσματα του Γραφείου Δοξιάδη για πύργους τηλεπικοινωνιών και τεκμήρια από πρώιμες συζητήσεις σχετικά με την ελληνική τηλεόραση. Η έκθεση αποτυπώνει τη διασταύρωση αρχιτεκτονικής, τεχνολογίας και θεωρίας σε μια εποχή που διαμόρφωσε το σήμερα.
Changing Grounds -Νατάσα Μπιζά
Εθνική Πινακοθήκη, Ενδιάμεσος Χώρος, Μιχαλακοπούλου 1, (Τηλ.: 2144086200)
Έως 30/9/2026
Η Εθνική Πινακοθήκη ανοίγει το αρχείο της σε μια έκθεση διαφορετική από τις συνηθισμένες, με την εικαστικό Νατάσα Μπιζά να δημιουργεί ένα ερευνητικό πρότζεκτ βασισμένο σε τεκμήρια που συχνά μένουν στην άκρη της επίσημης αφήγησης. Μετά από πολυετή μελέτη, η καλλιτέχνις παρουσιάζει βίντεο, εκτυπώσεις, εγκαταστάσεις, ορειχάλκινες χαράξεις και ένα ιδιαίτερο καλλιτεχνικό βιβλίο εμπνευσμένο από τη φθορά του έργου «Εαρινή Συμφωνία» του Γύζη.
Η έκθεση εξετάζει πώς το αρχείο μετατρέπεται από μηχανισμός καταγραφής σε πεδίο κριτικής και επανανοηματοδότησης, φωτίζοντας σχέσεις εξουσίας, ιστορικά κενά και τις αθέατες πλευρές των συλλογών. Πρόκειται για μια βαθιά στοχαστική πρόσκληση να επαναδιατυπώσουμε τι σημαίνει να θυμόμαστε.
Valentina Bartolini -CYCLADIC CAFE ART PROJECT
Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Cycladic Café, Νεοφύτου Δούκα 4 (τηλ.:210722 8321)
Έως 12 Ιανουαρίου 2026
Το Cycladic Café συνεχίζει το πρόγραμμα σύγχρονης τέχνης του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης με την ποιητική παρουσία της Valentina Bartolini, της Ιταλίδας καλλιτέχνιδας που ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Το έργο της ριζώνει βαθιά στις υφές της παιδικής μνήμης και στα σταθερά ερωτήματα του ανήκειν, του τόπου και της ταυτότητας. Με υλικά εύθραυστα αλλά φορτισμένα νοηματικά -κυρίως το χειροποίητο χαρτί που λειτουργεί ως ενεργός φορέας μνήμης και χρόνου -η Bartolini δημιουργεί λεπταίσθητες συνθέσεις που θυμίζουν εσωτερικά τοπία σε συνεχή μεταμόρφωση.
Κεντρικό σημείο της έκθεσης αποτελεί το Mountain’s Tail, το πρώτο έργο της σε μεγάλες διαστάσεις. Με χρώματα και παστέλ λαδιού πάνω σε ιαπωνικό χαρτί Sekishu, η καλλιτέχνις χτίζει έναν υβριδικό, ονειρικό κόσμο όπου η υλικότητα γίνεται αφηγητής: διαφάνειες, ίχνη αφής και χειρονομίες ενεργοποιούν μια ποιητική γεωγραφία μνήμης. Στη σύνθεση συναντάμε ένα βουνό που μοιάζει να ξετυλίγει πίσω του μια ουρά από σύννεφα -μια φαντασιακή μορφή εμπνευσμένη από τον Υμηττό, όπως τον αντικρίζει καθημερινά η ίδια.
