Ελληνική αρχιτεκτονική που εμπνέει: Τα δέκα καλύτερα σπίτια που επισκεφθήκαμε το 2025
Δέκα σπίτια από όλη την Ελλάδα που επισκεφθήκαμε μέσα στο 2025 αποτυπώνουν με διαφορετικούς τρόπους τι σημαίνει σύγχρονη κατοίκηση σήμερα: Από μικρά αστικά διαμερίσματα μέχρι εξοχικά ενταγμένα στο τοπίο, από ανακαινίσεις με ελάχιστα μέσα, έως σπίτια σχεδιασμένα εκ του μηδενός, που αναδεικνύουν τη σκέψη των δημιουργών τους.
Η χρονιά που πέρασε μάς έδωσε την ευκαιρία να μπούμε σε σπίτια πολύ διαφορετικής κλίμακας, γεωγραφίας και φιλοσοφίας. Από το κέντρο της Αθήνας έως τη Σαντορίνη, τη Νάξο, την Κύθνο και την ορεινή Πελοπόννησο, συναντήσαμε σπίτια που επαναπροσδιορίζουν την έννοια της κατοίκησης όχι ως στιλιστική άσκηση, αλλά ως καθημερινή εμπειρία.
Κοινός παρονομαστής δεν ήταν το ύφος, αλλά η πρόθεση: η προσεκτική διαχείριση του υπάρχοντος, η ειλικρίνεια των υλικών, η σημασία του φωτός και η αρχιτεκτονική που υπηρετεί τον τρόπο ζωής. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο Κωνσταντίνος Πανταζής του αρχιτεκτονικού γραφείου Point Supreme, «σκεφτόμαστε τα σπίτια σαν περιβάλλοντα που προωθούν την κοινή ζωή, τις ανθρώπινες σχέσεις, την οικειότητα αλλά και τη σχέση με τη φύση». Αυτή ακριβώς τη στάση συναντήσαμε, με διαφορετικές εκφάνσεις, και στα δέκα σπίτια που ξεχώρισαν.
Τα δέκα σπίτια που ξεχωρίσαμε το 2025
Ακολουθούν τα δέκα σπίτια που ξεχωρίσαμε το 2025, καθένα με τη δική του μοναδική προσέγγιση, αισθητική και φιλοσοφία:
Lumen Residence, Παπάγου -Block722
Το Lumen Residence είναι ένα σπίτι που σχεδιάστηκε από τους ίδιους τους αρχιτέκτονές του ως κατοικία για την οικογένειά τους, και αυτή η συνθήκη γίνεται άμεσα αισθητή. Σε 230 τ.μ., το σπίτι αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα με καθαρές χαράξεις, μεγάλες ανοιχτές επιφάνειες και μια αδιάκοπη σχέση εσωτερικού και εξωτερικού χώρου.
Το φως εισέρχεται βαθιά στο εσωτερικό, οργανώνοντας την καθημερινότητα και αναδεικνύοντας τα φυσικά υλικά, που χρησιμοποιούνται με μέτρο και ακρίβεια. Οι χώροι λειτουργούν ήσυχα, υποστηρίζοντας τη ζωή μιας οικογένειας στην πόλη.
Η πράσινη ταράτσα με την πισίνα λειτουργεί ως βασικός χώρος, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, ενισχύοντας τη βιοφιλική διάσταση του σπιτιού. Κάθε λεπτομέρεια, από τα ενσωματωμένα έπιπλα μέχρι τα έργα τέχνης, έχει σχεδιαστεί ειδικά για το συγκεκριμένο πλαίσιο.
D8 Apartment, Άλιμος -kometka architects
Στον τελευταίο όροφο μιας πολυκατοικίας στον Άλιμο, το D8 Apartment αξιοποιεί στο έπακρο τη θέα προς τον Σαρωνικό, χωρίς να εγκλωβίζεται σε αυτήν. Το σπίτι μοιάζει να αιωρείται πάνω από τη θάλασσα, ενώ τα μεγάλα ανοίγματα λειτουργούν ως φίλτρα φωτός και όχι ως απλές βιτρίνες θέας.
Στο εσωτερικό, η αρχιτεκτονική απομακρύνεται από την ένταση του εξωτερικού φωτός, δημιουργώντας μια πιο εσωστρεφή, ήρεμη ατμόσφαιρα. Τα υλικά, οι σκιές και η γεωμετρία συνεργάζονται για να παραχθεί ένα περιβάλλον σχεδόν στοχαστικό.
Olivier, κέντρο Αθήνας -AKA Architects
Το Olivier είναι ένα αθηναϊκό σπίτι που γεννήθηκε μέσα από τη ριζική ανακαίνιση ενός αυστηρού μπρουταλιστικού διαμερίσματος 200 τ.μ. Στόχος των αρχιτεκτόνων ήταν να μετατρέψουν έναν σχεδόν μονοχρωματικό, άκαμπτο χώρο σε ένα φωτεινό και λειτουργικό σπίτι για μια τετραμελή οικογένεια. Το φυσικό φως αξιοποιείται στρατηγικά, ενώ το χρώμα εισάγεται για να οργανώσει τις χρήσεις και να προσδώσει ανθρώπινη κλίμακα.
Οι χώροι παραμένουν καθαροί και σύγχρονοι, αλλά αποκτούν ζεστασιά μέσα από υλικά, υφές και χειροποίητες λεπτομέρειες. «Χρησιμοποιήσαμε το χρώμα για να σπάσουμε τη σκληρότητα του υπάρχοντος κελύφους και να δημιουργήσουμε οικείους χώρους καθημερινής ζωής», εξηγούν οι αρχιτεκτόνισσες Κατερίνα Αποστόλου και Μίννα Κολάκη. Το αποτέλεσμα είναι ένα σπίτι που διατηρεί τη δομική του αυστηρότητα, αλλά λειτουργεί με άνεση και ευελιξία για μια σύγχρονη οικογένεια.
Σπίτι στον Κεραμεικό -Studio Syn
Στον Κεραμεικό, ένα σύμπλεγμα τριών παλιών κτισμάτων μετατράπηκε σε δύο σύγχρονα σπίτια γύρω από μια κοινή αυλή, επαναφέροντας τη συλλογική διάσταση της κατοίκησης στο αστικό περιβάλλον. Το έργο αντλεί στοιχεία από τη λαϊκή αρχιτεκτονική της περιοχής, όχι με μιμητικό τρόπο, αλλά μέσα από τη χωρική λογική και τη σημασία του ενδιάμεσου χώρου.
Η αυλή λειτουργεί ως κοινωνικός πυρήνας, φέρνοντας φως και αέρα στους εσωτερικούς χώρους και ενισχύοντας την αίσθηση κοινότητας. «Το έργο πραγματεύεται τις άυλες αξίες της φροντίδας, του μοιράσματος και της καθημερινής συνύπαρξης», σημειώνει η αρχιτεκτόνισσα Ούρσουλα Δημητρίου. Το σπίτι δεν προσπαθεί να ξεχωρίσει μορφολογικά, αλλά να ενταχθεί οργανικά στον ιστό της γειτονιάς.
Magma White, Σαντορίνη -KKMK Architects
Το Magma White είναι ένα σπίτι που επαναπροσδιορίστηκε εκ των έσω, με απόλυτο σεβασμό στο ηφαιστειογενές τοπίο της Σαντορίνης. Διατηρώντας τον αρχικό σκελετό, οι αρχιτεκτόνισσες αναδιοργάνωσαν τους εσωτερικούς χώρους ως μια ακολουθία εμπειριών φωτός, σκιάς και μετάβασης, όπου το σπίτι μοιάζει να ξεπροβάλλει από το έδαφος.
Οι υπόσκαφοι ξενώνες, οι αυλές και οι υπαίθριες ζώνες συνθέτουν ένα σπίτι χαμηλών τόνων, με υλικά γήινα και απλά. «Η αρχιτεκτονική έπρεπε να λειτουργεί διακριτικά, αφήνοντας το τοπίο να πρωταγωνιστεί», τονίζουν οι Κατερίνα Καραγιάννη και η Μαρίνα Καραμαλή, περιγράφοντας ένα σπίτι που σέβεται τη δύναμη του τόπου και την ενσωματώνει στη χωρική εμπειρία.
A_24, Παγκράτι -archiKVlture_
Σε ένα τυπικό διαμέρισμα της δεκαετίας του ’60, μόλις 54 τ.μ., δημιουργήθηκε ένα σύγχρονο σπίτι με σαφή χωρική λογική και αξιοσημείωτη λειτουργικότητα. Η αφαίρεση περιττών τοίχων και η χρήση συρόμενων επιφανειών επιτρέπουν στον χώρο να μεταβάλλεται ανάλογα με τις ανάγκες της καθημερινότητας.
Με περιορισμένο κόστος, το σπίτι αποδεικνύει ότι η αρχιτεκτονική ποιότητα δεν εξαρτάται από το μέγεθος ή το budget. «Η ανακαίνιση μικρών σπιτιών είναι μια άσκηση ευθύνης και ακρίβειας», σημειώνει ο Κωνσταντίνος Βαρβιτσιώτης, περιγράφοντας ένα σπίτι που επανανοηματοδοτεί τον μικρό αστικό χώρο.
Πετρόχτιστο σπίτι στην ορεινή Πελοπόννησο -Point Supreme
Ένα αιωνόβιο πέτρινο σπίτι στην ορεινή Πελοπόννησο μετατράπηκε σε σύγχρονο καταφύγιο συλλογικής ζωής. Το υπάρχον κέλυφος διατηρείται, ενώ το χρώμα και το φως εισάγονται δυναμικά, δημιουργώντας έναν διάλογο παλιού και νέου.
«Το χρώμα δεν είναι διακοσμητικό στοιχείο, αλλά μέρος της αρχιτεκτονικής μας παράδοσης», σημειώνουν οι αρχιτέκτονες Μαριάννα Ρέντζου και Κωνσταντίνος Πανταζής . Το σπίτι λειτουργεί ως τόπος συνάντησης και επανασύνδεσης με το τοπίο, αποδεικνύοντας τη δυναμική της επανάχρησης.
Σπίτι των 70s, Εκάλη -Techniques Architecture
Το εμβληματικό σπίτι που είχαν σχεδιάσει ο Δημήτρης και η Σουζάνα Αντωνακάκη ανακαινίστηκε με στόχο τη συνέχιση της ζωής του και όχι την απλή αποκατάσταση. Η επέμβαση δημιούργησε δύο διακριτές κατοικίες, διατηρώντας τον χαρακτήρα της αρχικής σύνθεσης.
Οι νέες προσθήκες ενσωματώνονται διακριτικά, υποστηρίζοντας τις σύγχρονες ανάγκες άνεσης. «Στόχος μας ήταν να επιτρέψουμε στο σπίτι να συνεχίσει να κατοικείται ουσιαστικά», αναφέρουν οι αρχιτέκτονες Γιώργος Τριποτσέρης και Ντένια Σταθάτου, σε έναν ουσιαστικό διάλογο με την αρχιτεκτονική κληρονομιά του ’70.
Stone House, Νάξος -Res Innovation
Σε μόλις 21 τ.μ., ένα παλιό μιτάτο του 1920 μετατράπηκε σε πλήρως λειτουργικό εξοχικό σπίτι. Η επέμβαση σέβεται απόλυτα την κλίμακα και τα υλικά, διατηρώντας την αυθεντικότητα του κελύφους.
«Δεν το μεγαλώσαμε, το κατανοήσαμε», σημειώνει η ομάδα, περιγράφοντας ένα σπίτι που αποδεικνύει πώς η αρχιτεκτονική ακρίβεια μπορεί να υπερβεί τους περιορισμούς της μικρής κλίμακας.
The Cave House, Κύθνος -Polisgram Architects
Το Cave House οργανώνεται γύρω από το σπήλαιο Καταφύκι, με το πέτρινο σπίτι των 80 τ.μ. και την αυλή των 130 τ.μ. να συνθέτουν έναν ενιαίο χώρο ζωής. Η αρχιτεκτονική ισορροπεί ανάμεσα στη λιτότητα της κυκλαδίτικης παράδοσης και τις σύγχρονες ανάγκες κατοίκησης.
«Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν να σεβαστούμε το σπήλαιο ως ζωντανό στοιχείο του σπιτιού», σημειώνουν οι αρχιτέκτονισσες Στέλλα Παπάζογλου και Λουίζα Βαρελίδη, περιγράφοντας ένα σπίτι που δεν επιβάλλεται στο τοπίο, αλλά συνυπάρχει μαζί του.
