Αυτά τα σανδάλια 6.000 ετών που βρέθηκαν σε μια σπηλιά στην Ισπανία είναι τα παλαιότερα παπούτσια της Ευρώπης

Το 1857, ανθρακωρύχοι που εργάζονταν στο Cueva de los Murciélagos ("σπήλαιο των νυχτερίδων") της Ισπανίας έπεσαν πάνω σε έναν ξεχασμένο θάλαμο γεμάτο με μουμιοποιημένα πτώματα, καλάθια, ξύλινα εργαλεία και υφαντά αντικείμενα. Τώρα, οι ερευνητές λένε ότι 22 ζευγάρια υφαντά σανδάλια που ανακαλύφθηκαν στη σπηλιά είναι ηλικίας περίπου 6.200 ετών - και επομένως τα παλαιότερα παπούτσια που έχουν βρεθεί ποτέ στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science Advances, τα παπούτσια αποτελούν «το αρχαιότερο και ευρύτερο σύνολο προϊστορικών υποδημάτων, τόσο στην Ιβηρική Χερσόνησο όσο και στην Ευρώπη, που δεν έχει προηγούμενο σε άλλα γεωγραφικά πλάτη».

Το CNN αναφέρει ότι τα σανδάλια συλλέχθηκαν για πρώτη φορά από τον Ισπανό αρχαιολόγο Manuel de Góngora y Martínez το 1867, 10 χρόνια αφότου μεταλλωρύχοι ανακάλυψαν και λεηλάτησαν τον τόπο ταφής. Συγκέντρωσε τα αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων των παπουτσιών, και τα έδωσε σε μουσεία. Εξετάστηκαν τη δεκαετία του 1970, αλλά αυτή η τελευταία μελέτη διαπίστωσε ότι τα σανδάλια ήταν πολύ παλαιότερα από ό,τι αρχικά είχε θεωρηθεί.

Πώς είναι τα παλαιότερα παπούτσια της Ευρώπης

Φτιαγμένα από χόρτα και άλλες φυσικές ίνες, τα σανδάλια διατηρήθηκαν για χιλιάδες χρόνια από τον ξηρό, δροσερό αέρα του σπηλαίου. Το CBS αναφέρει ότι ανακαλύφθηκαν δύο διαφορετικά είδη παπουτσιών, ένα με «υφαντή σόλα» και ένα με σκληρό «κεντρικό πυρήνα». Το δεύτερο είδος παπουτσιού φάνηκε να έχει ένα σύνολο υποτυπώδους κορδονιού από ίνες που «μπορεί να είχε τοποθετηθεί μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου δακτύλου» και το οποίο «συνδεόταν με μια πλεξούδα στερεωμένη στο κέντρο του σανδαλιού, η οποία θα μπορούσε να δεθεί γύρω από τον αστράγαλο».

Με βάση τις σημειώσεις του Góngora σχετικά με την ανακάλυψη, οι ερευνητές πιστεύουν επίσης ότι τα πτώματα που βρέθηκαν στο σπήλαιο ενταφιάστηκαν εκεί ενώ φορούσαν τα παπούτσια. Επειδή ορισμένα από τα σανδάλια παρουσιάζουν πολύ μικρή φθορά, είναι επιπλέον πιθανό ότι κατασκευάστηκαν ειδικά για ταφικούς σκοπούς.

Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης μια σειρά από άλλα αντικείμενα που ανακαλύφθηκαν στην Cueva de los Murciélagos, όπως πλεγμένα καλάθια, τα οποία, όπως λένε, προσφέρουν μια νέα προοπτική για τις αγροτικές κοινωνίες στην Ευρώπη.

Βρέθηκαν, επίσης, καλάθια./Φωτογραφία: Science Advances

«Η ποιότητα και η τεχνολογική πολυπλοκότητα της καλαθοπλεκτικής μας κάνει να αμφισβητούμε τις απλοϊκές υποθέσεις που έχουμε για τις ανθρώπινες κοινότητες πριν από την άφιξη της γεωργίας στη νότια Ευρώπη», εξήγησε ο Francisco Martínez Sevilla, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.

Σύμφωνα με το CNN, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι περισσότερες έρευνες για τις προ-αγροτικές κοινωνίες βασίζονται σε ανθεκτικά αντικείμενα αντί για φθαρτά, όπως τα υφαντά παπούτσια.

Η María Herrero Otal, μια άλλη από τις συγγραφείς της μελέτης, εξήγησε στο CBS ότι τα παπούτσια αποτελούν έτσι ένα σπάνιο εύρημα για τους αρχαιολόγους και προσφέρουν «μια μοναδική ευκαιρία να μελετηθούν οι κοινωνικές πτυχές των πρώιμων ανθρώπινων ομάδων».

Τα σανδάλια και άλλα αντικείμενα που ανακαλύφθηκαν στην Cueva de los Murciélagos προσφέρουν επίσης μια ματιά στη μακρά ιστορία των υφαντών ειδών στην Ευρώπη. Σήμερα, οι άνθρωποι στην Ισπανία και την Πορτογαλία συνεχίζουν να υφαίνουν αντικείμενα από χόρτο.

«Αυτό σημαίνει ότι η χρήση του χόρτου esparto έχει ξεκινήσει τουλάχιστον 9.500 χρόνια πριν, και είναι μια παράδοση που εξακολουθεί να είναι ζωντανή στην Ιβηρική [Ισπανία και Πορτογαλία]», εξήγησε ο Otal στο CBS. Και πρόσθεσε: «Είναι εντυπωσιακό το πώς οι τεχνικές, η πρώτη ύλη και η προετοιμασία της χρησιμοποιούνται εδώ και χιλιάδες χρόνια και υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που εργάζονται με τον ίδιο τρόπο».