Manolo à la Marie Antoinette: H νέα capsule συλλογή που μυρίζει παλάτι
Η νέα αφιερωματική έκθεση του Μουσείου Victoria & Albert για την πιο pop φιγούρα της μοναρχίας, τη Μαρία Αντουανέτα, έχει τα δικά της αναμνηστικά, που αρμόζουν στην περίτεχνη ροκοκό αισθητική της. Όμως, πέρα από τις tote bags με το χαρακτηριστικό γαλλικό τύπωμα toile και τα σημειωματάρια με τα πορτρέτα της Elisabeth Vigée Le Brun υπάρχει ένα πραγματικά πολυπόθητο ενθύμιο, το οποίο τη συνοδεύει.
Ο Manolo Blahnik, χορηγός της έκθεσης «Marie Antoinette Style» επιμελήθηκε μια σειρά από έντεκα συλλεκτικά σχέδια, φόρο τιμής στην εποχή της ραφινέ υπερβολής, εμφυσώντας τους μια φρέσκια ανάγνωση.
Άλλωστε στην έκθεση μπορεί να θαυμάσει κανείς έξι από τα σαράντα παραμυθένια σχέδια που είχε εμπνευστεί για την ομώνυμη ταινία του 2006 της Sofia Coppola και τα σκίτσα τους, σε συνεργασία με τη βραβευμένη ενδυματολόγο Milena Canonero.
Τότε, είχε ανατρέξει με ενθουσιασμό στα αρχεία του V&A, του Μουσείου Carnavalet και των παραδοσιακών κλωστοϋφαντουργείων της Λυών, επιστρατεύοντας παστέλ σε αποχρώσεις ζαχαρωτών, κεντημένο μετάξι ή ενθέτοντας κομμάτια από πιστά υφάσματα εποχής στις δημιουργίες του. «Μην γίνεις πολύ ακαδημαϊκός, κάνε ό,τι σου αρέσει» τον είχε προτρέψει τότε η Coppola. Και το ίδιο κάνει και αυτή τη φορά, είκοσι χρόνια μετά. «Ήθελα να προσθέσω βάθος και μια πινελιά δράματος», όπως δήλωσε ο ίδιος στο W Magazine. «Πρόσθεσα πιο πλούσιες αποχρώσεις, όπως το μπλε του μεσονυχτίου και το βαθύ καφέ για να εξερευνήσω μια άλλη πλευρά της Μαρίας Αντουανέτας με μεγαλύτερη ένταση και ακόμη και τη μελαγχολία που βίωσε στην άγρια και συναρπαστική ζωή της». Σε κουτιά, που θυμίζουν λαχταριστά macaron και χρώματα από φιστίκι και σμέουρα έρχονται οι αντιθετικοί τόνοι των πολύτιμων λίθων και το συμβολικά πένθιμο μαύρο για τον βηματισμό της Αντουανέτας προς το ικρίωμα.
Ακολουθώντας τον κανόνα της αριστείας του χειροποίητου και της αρτιότητας της passementerie, σε κάθε διακοσμητικό στοιχείο, ο Blahnik οραματίζεται μια συλλογή που θα μπορούσε να φορεθεί πίσω στον 18ο αιώνα. «Τα σχέδιά μου δεν είναι αυτό που αποκαλείς της μόδας, έχει δηλώσει, δεν έχουν τη σφραγίδα του χρόνου εντυπωμένη πάνω τους». Άχρονα, υπεράνω των εφήμερων τάσεων και διάστικτα με αναφορές, τα παπούτσια του είναι η αποθέωση της εξτραβαγκάντσα και της εξεζητημένης υπερβολής των Βερσαλλιών με τη δική του ματιά.
Κομψά εξώφτερνα mules, σκαμπρόζικα πασούμια, λεπτά μποτίνια και ψηλοτάκουνα σανδάλια φτιαγμένα από ανάγλυφο μετάξι, λινό και βελούδο, γαρνιρισμένα με φιόγκους, βολάν, κουμπιά, κορδέλες εμπνευσμένες από κορσέδες και τόκες, όμοιες με κόσμημα καρφίτσας, ανάγουν κάθε σχέδιο σε έμβλημα του μαξιμαλισμού.
Αναλύοντας κάθε σχέδιο ξεχωριστά και διαβάζοντας τις ονομασίες τους, διακρίνεται το πόσο έντεχνα εναρμονίζεται η αισθητική με τη γοητεία της αφήγησης και την ακρίβεια των ιστορικών στοιχείων.
Το Valoisette (από τον οίκο των Βαλουά), με ανάγλυφο μετάξι, έναν φιόγκο γκρο, λεπτές πτυχωτές πιέτες και μια λαμπερή απλικέ καρφίτσα, αναδεικνύει την αγάπη της Αντουανέτας για την υψηλή κοσμηματοποιία. Η σιλουέτα του Rohan (από το όνομα του ευγενούς Louis de Rohan που συνδέθηκε με το σκάνδαλο για το διαμαντένιο περιδέραιο-αφορμή της Γαλλικής Επανάστασης) ανακαλεί εκείνη ενός βραδινού ποτηριού σαμπάνιας, που παρουσιάστηκε στην έκθεση και ανήκε στην ίδια τη βασίλισσα. Η απόχρωση του σαν τον ρόδινο αχνό της πούδρας, παραπέμπει στην αγάπη της Αντουανέτας για το μακιγιάζ, θυμίζοντας παράλληλα το ησυχαστήριό της, τον κήπο με τα τριαντάφυλλα του Πετίτ Τριανόν. Το Fontanblas, με αφορμή το πορτρέτο που φιλοτέχνησε ο Σουηδός καλλιτέχνης Adolf Wertmüller, απεικονίζοντας τη βασίλισσα με οθωμανικών επιρροών περιβολή à la turque, αναπαράγει το ίδιο ριγέ σχέδιο, με λεπτές υφασμάτινες λωρίδες.
Το Montmédy ονομάστηκε έτσι από το φρούριο στο οποίο ο Λουδοβίκος ΙΣΤ’ και η Μαρία Αντουανέτα είχαν σκοπό να καταφύγουν καθώς εγκατέλειπαν το Παρίσι. Το στιλ του, με το λεπτό ρέλι και τις χειροποίητες ροζέτες φέρει το διάσημο φλοράλ μοτίβο «lampas» σε ροδακινί και κυπαρισσί τόνους, τιμώντας το εξαιρετικό γούστο της Μαρίας Αντουανέτας στην επίπλωση.
Η φανταστική εικόνα αυτού του πρώιμου ινδάλματος της μόδας, είναι διάχυτη σε όλο το αρχείο του Blahnik, αποτελώντας σταθερό σημείο έμπνευσης. Η σύνδεση του σχεδιαστή με τη Μαρία Αντουανέτα ξεκινά από τα παιδικά του χρόνια. Τότε, που στις Κανάριες Νήσους, όπου μεγάλωσε, κάθε βράδυ η μητέρα του εξιστορούσε κομμάτια από τη ζωή της θρυλικής βασίλισσας από τη βιογραφία του Στέφαν Τσβάιχ, ταξιδεύοντας νοερά σε έναν άλλο κόσμο γεμάτο καλέσματα στην Όπερα, πριβέ δείπνα και ανέμελα πικνίκ.
Αργότερα, στην ενήλικη ζωή του συνέχισε να τροφοδοτείται με έμπνευση και άγνωστες λεπτομέρειες για τη ζωή της, εντρυφώντας σε κάθε δυνατή έκθεση, ταινία και εξιστόρηση για εκείνη, μοιράζοντας αυτό το πάθος με μακροσκελείς συζητήσεις με έναν άλλο connoisseur της εποχής, τον Karl Lagerfeld.
Οι επικρίσεις για τη χωρίς μέτρο τρυφή θα σκιάζουν πάντα το όνομά της Μαρίας Αντουανέτας, όμως, δεν παύουν να αποτελούν μια γενεσιουργό δύναμη που θέτει σε κίνηση την ύψιστη καλλιτεχνική έκφραση στο πεδίο της μόδας.
