«Οιδίπους», σύζυγος και εραστής

Συνεχίζοντας στον δρόμο που άνοιξε προ τριετίας με την «Μήδεια» του Ευριπίδη, φέρνει επί σκηνής μια (και) ψυχολογική προσέγγιση του μύθου.

Στην διασκευή που υπογράφει η Θεοδώρα Καπράλου έχουν ενταχθεί αποσπάσματα από το σενάριο της ομότιτλης ταινίας του Παζολίνι (1967), κυρίως σε ό,τι αφορά στην ερωτική-συζυγική σχέση Οιδίποδα-Ιοκάστης.

Με τους τρεις ηθοποιούς, τον Μιχάλη Σαράντη, την Μαρία Κεχαγιόγλου και τον Κωνσταντίνο Αβαρικιώτη να μοιράζονται τους ρόλους –με τον πρώτο να αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου την ερμηνεία του βασιλιά Οιδίποδα, ο Καραντζάς επιστρέφει στο μικρό (τριγωνικό) υποκριτικό σχήμα, ένα θέατρο δωματίου που λειτουργεί όμως και στον ανοιχτό χώρο –η παράσταση περιοδεύει αυτό το καλοκαίρι.

Οι είκοσι επτά πάσσαλοι – κρεμάστρες με τα άσπρα μπλουζάκια που κρέμονται ανάποδα αποτελούν το σκηνικό της τραγωδίας, έτσι όπως θα το διαμορφώσουν οι ίδιοι οι ηθοποιοί, τοποθετώντας τους πάνω στην σκηνή. Κάπου ανάμεσα στην παιδική αθωότητα που έχει πια χαθεί και στα άδεια ρούχα-σύμβολα των θυμάτων από τον θανατηφόρο λοιμό στην Θήβα, εισέρχονται στην σκηνή οι ηθοποιοί. Με τους φωτισμούς και τους ήχους να συμβάλουν στην εξέλιξη της ιστορίας, θα αποκαλυφθεί με τρόπο εσωτερικό, βαθύ και σκληρό η αλήθεια.

«Τι άγριο δώρο η γνώση όταν δεν βοηθά αυτόν που την έχει», ακούγεται δια στόματος Τειρεσία (Μαρία Κεχαγιόγλου) και απευθύνεται στον Οιδίποδα.

Ο μίτος αρχίζει να ξεμπλέκεται... Τα σημάδια γίνονται όλο και πιο ορατά, η στιγμή της αναγνώρισης, η στιγμή της κορύφωσης δεν αργεί.

Ο Καραντζάς διαχειρίστηκε με μέτρο και σεβασμό το υλικό του και χωρίς να προδώσει τον Σοφοκλή, έστησε μια δυνατή σκηνή, σαν κοντινό πλάνο στην κόψη του ξυραφιού: Είναι όταν ο Οιδίποδας και η Ιοκάστη, σύζυγοι ως εκείνη την στιγμή, ισορροπούν σε τεντωμένο σκοινί και αργά ή γρήγορα θα πέσουν.

Η ερωτική έλξη εναλλάσσεται με την αναζήτηση της αλήθειας και οι ερωτήσεις που ψάχνουν για απαντήσεις πέφτουν -απειλές, μαχαιριές, με δύναμη. Σαν σε «ανάκριση» ο Οιδίποδας, βήμα-βήμα, απομακρύνεται από την Ιοκάστη-σύζυγο για να βυθιστεί στο σκοτάδι της Ιοκάστης-μάνας. Οι προβολείς συμμετέχουν ενεργά, το φως παίζει με το σκοτάδι, οι ψίθυροι με τις κραυγές.

Ο Μιχάλης Σαράντης, ηθοποιός λεπτών αποχρώσεων με εξαιρετική διαχείριση του σώματός του, ακολουθεί την πορεία του ήρωά του ως την συντριβή, την οποία και βιώνει ενώπιον του κοινού. Ερμηνεύει τον Οιδίποδα μέσα από ένα παιχνίδι εσωτερικής πάλης των δύο ταυτοτήτων –συζύγου και γιου, και φθάνει ως το τέλος.

Η Μαρία Κεχαγιόγλου στον διπλό ρόλο Τειρεσία και Ιοκάστης, ξεδιπλώνει την πολυδιάστατη υποκριτική της δεινότητα. Ο τρόπος που μεταμορφώνεται από σύζυγο σε μάνα, ο τρόπος που «γερνάει» με την στάση του σώματός της και τις εκφράσεις, αποτελούν κορυφαία στιγμή της παράστασης.

Κρέων, Αγγελιαφόρος και Χορός, ο Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης εναλλάσσεται με ακρίβεια και καθαρότητα, προσθέτοντας με την παρουσία και την ερμηνεία του την απαραίτητη τρίτη ματιά πάνω στην εξέλιξη του μύθου.

Σκηνοθεσία – Διαμόρφωση σκηνικού χώρου: Δημήτρης Καραντζάς. Μετάφραση: Μίνως Βολανάκης («Οιδίπους Τύραννος» του Σοφοκλή). Μετάφραση: Δημήτρης Αρβανιτάκης («Βασιλιάς Οιδίπους» του Παζολίνι). Διασκευή: Θεοδώρα Καπράλου. Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη. Μουσική: Γιώργος Πούλιος. Παίζουν: Μιχάλης Σαράντης, Μαρία Κεχαγιόγλου, Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης. Παραστάσεις: Νέα Μάκρη (10/8), Χαλκίδα (11/8), Σαλαμίνα (12/8), Δίον (23/8), Καβάλα (24/8), Θεσσαλονίκη (25-26/8), 3/9 Αιγάλεω