Ενοχλητική για τις γυναίκες, σαγηνευτική για τους άντρες: Η Μπριζίτ Μπαρντό, μια γυναίκα απελευθερωμένη
Η Μπριζίτ Μπαρντό έφυγε από τη ζωή στις 28 Δεκεμβρίου, σε ηλικία 91 ετών. Ωστόσο, στη μεταπολεμική Γαλλία, ενσάρκωσε, πολύ πριν από την εποχή της, την σεξουαλική επανάσταση και την απελευθέρωση των γυναικών.
Το 1956, η Μπριζίτ Μπαρντό, ένα σύμβολο ομορφιάς που σαγήνευε στο πέρασμά του, χόρευε ξυπόλητη έναν καυτό και τολμηρό μάμπο, γεμάτο πάθος. Άπλωνε τα χέρια της στα μακριά ξανθά μαλλιά της και κινείτο αισθησιακά με ένα μαύρο κορμάκι και μια μπλε φούστα που ανέβαζε μέχρι τη μέση της, αναδεικνύοντάς τη. «Ξέρετε κάποια χώρα όπου οι άνθρωποι σκέφτονται μόνο να χορεύουν και να γελούν;», έλεγε σε έναν επιχειρηματία που την κοίταζε στα μάτια. Έπαιξε τον ρόλο της Juliette στην ταινία «Και ο Θεός...έπλασε τη γυναίκα», σε σκηνοθεσία του τότε συζύγου της, Ροζέ Βαντίμ, σε ένα μικρό λιμάνι της Σεν Τροπέ. Και τότε, ένας μύθος γεννήθηκε.
Η Μπαρντό μόλις 22 χρονών, χωρίς ντροπή ή δεύτερες σκέψεις, αψήφησε τα ήθη της μεταπολεμικής Γαλλίας. Περισσότερα από δέκα χρόνια πριν το Μάη του 1968, ενσαρκώνει την επερχόμενη σεξουαλική επανάσταση, την απελευθέρωση της γυναίκας, την ελευθερία του σώματος και του πνεύματος που πολλές γυναίκες θα διεκδικήσουν στα χρόνια του 1970. Είναι μία μορφή που χορεύει ξυπόλητη, μόνη ή με όποιον θέλει, «ενοχλητική για τις γυναίκες, σαγηνευτική για τους άντρες», όπως αναφέρει δημοσίευμα του Le Figaro.
Σκάνδαλο!
Το 1984, ο Ροζέ Βαντίμ θυμάται σε συνέντευξή του στο Paris Match ότι μετά από ένα συνέδριο στο τμήμα Κινηματογράφου του USC, φοιτητές που είδαν την ταινία εξέφρασαν έκπληξη για τη μοντέρνα Juliette της Μπαρντό, αλλά και για το γεγονός ότι οι ηθικολόγοι πέντε ηπείρων είχαν φωνάξει πως πρόκειται για σκάνδαλο και πορνογραφία. «Τότε, εξηγεί ο Βαντίμ, δεν είχαμε συνηθίσει την τόλμη και το χιούμορ που συνοδεύει τον ερωτισμό. Αν μια γυναίκα γοήτευε, ή έπρεπε να παντρευτεί ή να στιγματιστεί. Η σεξουαλική ελευθερία γινόταν δεκτή στα άρθρα του L’Express ή στα βιβλία της Simone de Beauvoir, ενώ οι μπουρζουάδες και οι διανοούμενοι εξέφραζαν αγανάκτηση για τη χαρούμενη γυμνότητα της Μπριζίτ Μπαρντό που ξέσπαγε στην οθόνη».
Μια σκηνή μπορεί να φαίνεται σήμερα απλή, αλλά τα λέει όλα: η νύχτα του γάμου μεταξύ Μπριζίτ Μπαρντό και Ζαν Λουί Τρεντινιάν που εκτυλίσσεται... ώρα μεσημεριανού γεύματος. Η ηθοποιός φτάνει με ρόμπα, ξυπόλητη, στο οικογενειακό τραπέζι και αρπάζει το δίσκο με τα φαγητά. Η ηθοποιός Μιλέν Ντεμονζό συμπρωταγωνίστρια της Μπαρντό στην ταινία «Κορίτσια με Μέλλον»(1955), θυμάται: «Τότε, να εμφανίζεσαι έτσι στο τραπέζι της οικογένειας ήταν αδιανόητο. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το σοκ που ένιωσα στην προβολή». Ο Ροζέ Βαντίμ συμπληρώνει: «Το “Και ο Θεός...έπλασε τη γυναίκα” είναι η ταινία όπου η διαχωριστική γραμμή μεταξύ χαρακτήρα και προσωπικότητας της Μπριζίτ Μπαρντό ήταν η λεπτότερη».
Ελευθερία σώματος
Κι άλλες γυναίκες πριν από αυτήν είχαν γδυθεί μπροστά στην κάμερα, αλλά η Μπριζίτ Μπαρντό έφερε στην αρχή της καριέρας της μια τολμηρή απλότητα και φυσικότητα, μια αμεσότητα γεμάτη χαρά, απερισκεψία και αισιοδοξία, ευπρόσδεκτη στις μεταπολεμικές δεκαετίες. Γεννημένη σε μια αστική οικογένεια του Παρισιού, η Μπαρντό ζούσε όπως ήθελε. Έτρωγε όταν πεινούσε, έκανε έρωτα όταν ήθελε, γύριζε ταινίες αν της άρεσε, έλεγε τη γνώμη της χωρίς φίλτρο. Φεμινίστρια χωρίς να υπολογίζει τίποτα, απελευθερωμένη όπως ένα αγοροκόριτσο, έγινε κινητήρια δύναμη σε μια κοινωνία που το περίμενε.
Γρήγορα και άθελά της, έγινε και μία από τις πιο ελκυστικές γυναίκες, προκαλώντας φαντασιώσεις σε εκατομμύρια άντρες και ζήλια σε αντίστοιχο αριθμό γυναικών. Οι τελευταίες δεν της συγχωρούσαν τους συνεχόμενους γάμους της (Roger Vadim, Jacques Charrier, Gunter Sachs, Bernard d’Ormale) και τους εραστές της (Jean-Louis Trintignant, Gilbert Bécaud, Sacha Distel, Sami Frey, Serge Gainsbourg...) που η ίδια αγαπούσε και απέρριπτε με πάθος.
Για τη Μπαρντό, το σεξ δεν ήταν αμαρτία. Θυμόταν: «Μια μέρα, ο Βαντίμ είπε μπροστά μου: “Στη Γαλλία, ένας άνδρας με ερωμένες λέγεται Δον Ζουάν. Μια γυναίκα με εραστές θεωρείται χαμηλών ηθών”. Ήταν σαν να άκουσα φωνές. Σκέφτηκα ότι πρέπει να θάψουμε για πάντα τέτοιες ιδέες. Ήμουν η πρώτη που έδειξε ότι μια γυναίκα μπορεί να ζήσει όπως ένας άνδρας χωρίς να είναι δημόσια πόρνη...Έγινα, χωρίς πρόθεση, σύμβολο της ελευθερίας της γυναίκας. Είμαι γυναίκα ελεύθερη».
Ελευθερία λόγου
Το 1996, η θρυλική ηθοποιός που αποσύρθηκε από τον κινηματογράφο το 1975 για να αφιερωθεί στην προστασία των ζώων, δημοσίευσε τις αναμνήσεις της Initiales B.B., όπου τα λέει όλα χωρίς φίλτρα. Συγκεκριμένα, μιλά για αποτυχίες, νευρικές κρίσεις, ταπεινώσεις, απόπειρες αυτοκτονίας, την εχθρότητα του Τύπου. Περιγράφει με ονομαστική ειλικρίνεια πρώην συζύγους και εραστές, αλλά κυρίως σπάει ταμπού σχετικά με τη μητρότητα.
Σχετικά με τη γέννηση του γιου της, Νικολά, το 1960, γράφει: «Το παιδί μου ήταν σαν όγκος στο σώμα μου... Όταν ξύπνησα, νόμιζα ότι είχα μια λαστιχένια θερμοφόρα στην κοιλιά μου. Ήταν το παιδί μου. Ούρλιαξα: “Βγάλτε το από πάνω μου.” Δεν είχα ποτέ μητρικό ένστικτο». Αντιμετώπισε νομικές διεκδικήσεις από τον πρώην σύζυγό της και τον γιο της για παραβίαση προσωπικών δεδομένων, δυσφήμιση και ύβρη, και καταδικάστηκε να καταβάλει αποζημίωση.
Σε συνέντευξή της στο γαλλικό Figaro, όταν τη ρώτησαν αν ήταν καλύτερη γιαγιά από μητέρα, απάντησε: «Δεν είμαι καθόλου γιαγιά!».
Υπήρξε σαρωτική, ασταμάτητη και με ριζοσπαστικές θέσεις, όπως η υπεράσπιση των ζώων, που ενίσχυσαν τη φήμη της και προκάλεσαν περαιτέρω νομικές ενέργειες εναντίον της. «Δεν μετανιώνω για τίποτα», έλεγε μέχρι το τέλος της ζωής της. «Αναλαμβάνω μόνη μου, για το καλύτερο και το χειρότερο. Ήμουν πάντα ελεύθερη».
