Azzedine Alaïa - Thierry Mugler: Δύο άσπονδοι καλλιτέχνες της μόδας «συμφιλιώνονται» σε μια αφιερωματική έκθεση στο Παρίσι
Thierry Mugler και Azzedine Alaïa… Με τον θεατρικό κρότο που φέρει το δικό του ωστικό κύμα ή με τον διαχρονικό αντίκτυπο της αθόρυβης τελειομανίας, οι δύο δημιουργοί με τη διαμετρικά αντίθετη ιδιοσυγκρασία, παρέσυραν ή διαμόρφωσαν με το αδιαμφισβήτητο ταλέντο τους τον ρου της μόδας.
O αντισυμβατικός πρώην χορευτής μπαλέτου Thierry Mugler και ο χαμηλών τόνων, χαρισματικός Azzedine Alaïa με κοινή την αγάπη για την αρχιτεκτονική της σιλουέτας και την προώθηση των ορίων της φόρμας συμπορεύονται ιδεατά στην έκθεση “Azzedine Alaïa - Thierry Mugler: 1980-1990 Two Decades of Artistic Affinities” στο Ίδρυμα Azzedine Alaïa, στο Παρίσι.
Ιθύνων νους της έκθεσης, ο επιμελητής και ιστορικός του ενδύματος Olivier Saillard, διευθυντής του Fondation Alaïa από το 2018. Με γνώμονα την επιθυμία του να επιστρέψουμε στην καρδιά των πραγμάτων, ο Saillard εστιάζει στη σημασία των ίδιων των ρούχων.
Η έκθεσή του στο Ίδρυμα Azzedine Alaïa στο Παρίσι, όπου είναι διευθυντής από το 2018, επικεντρώνεται στις εκλεκτικές συγγένειες μεταξύ δύο εκ των πιο δυνατών ταλέντων του 20ου αιώνα. Και αυτό γίνεται συνειδητά μέσα από την έκθεση των δημιουργιών, χωρίς να αποσπάται η προσοχή με συνοδευτικές φωτογραφίες. Άλλωστε, ο Alaïa δεν έκανε ποτέ photoshootings για τις καμπάνιες του, αν και μερικοί από τους πιο επιδραστικούς φωτογράφους, όπως οι Peter Lindbergh, Paolo Roversi και William Klein επέλεγαν συστηματικά τα ρούχα του για editorials.
Το σκεπτικό της έκθεσης αφορά επίσης την ιδέα του να καταπιάνονται δύο φίλοι με την ίδια αγάπη με το ίδιο αντικείμενο, τη συνεργατικότητα που φέρνει κάτι ενιαίο και αδιαίρετο, “μια μόδα με τέσσερα χέρια”, όπως αναφέρει ο Saillard χαρακτηριστικά στο Wallpaper*. Στο εκρηκτικό μείγμα ενός fashion forward σχεδιασμού, με όραμα, ο Mugler έφερνε την ανατροπή και ο Alaïa την αγάπη και την τέχνη στη λεπτομέρεια. Η “εικονογραφία τους για τη γυναίκα” ήταν παραδόξως κοινή.
Το αρχειακό υλικό απροσμέτρητο…Αποκόμματα περιοδικών, φωτογραφίες περασμένων επιδείξεων και σημειώσεις, μαζί με 300 πολύτιμες δημιουργίες του Thierry Mugler ανιχνεύθηκαν για τις ανάγκες της έκθεσης. Ανάμεσά τους ένα παλιό πρόγραμμα επίδειξης για την κολεξιόν “Futures Spirales” για το φθινόπωρο/χειμώνα του 1979-80. Στη σελίδα 3 εμφανίζεται ανορθόγραφα η πρώτη επίσημη αναφορά στον “Asdin Alaïa”, τότε που ακόμα εργαζόταν ως βοηθός του Mugler και χωρίς αυτόν τα Smoking κοστούμια του “ποτέ δεν θα ήταν τόσο όμορφα”, όπως αναγνώρισε δημόσια ο Mugler. Η σελίδα αυτή στέκει καδραρισμένο στην είσοδο της έκθεσης, με τα πραγματικά μαύρα Smoking από απαλό ύφασμα barathea να αντιπαραβάλλονται.
Αυτό το ίχνος λειτουργεί σαν απόδειξη μιας φιλίας που διακόπηκε απότομα. Όταν το 1985 στα τότε πρώτα και τελευταία γαλλικά “Όσκαρ της μόδας” από τη Γαλλική Ομοσπονδία της Μόδας (La Fédération Française de la Couture) o κοινωνικά αδέξιος Alaïa παρέλειψε να ευχαριστήσει τον Mugler αφού διακρίθηκε με το βραβείο του σχεδιαστή της χρονιάς αλλά και της κριτικής επιτροπής, αυτό σήμανε το τέλος της σχέσης τους. Ο Mugler αποχώρησε εμφατικά με τον κύκλο του, ενώ δεν ξαναμίλησαν για τις επόμενες τρεις δεκαετίες.
Ο ίδιος ο Mugler, δέκα χρόνια νεότερος του Alaïa γεύτηκε τη δόξα νωρίτερα, ενώ ο σεμνός και φιλήσυχος Alaïa δούλευε ακόμα ιδιωτικά για ορισμένους πελάτες, μακριά από το στοίχημα της πασαρέλας.
Κι όμως, ο Mugler ήταν ο πιο ένθερμος υποστηρικτής του ανασφαλούς και ταπεινόφρονα Alaïa. Πίεζε τον Τυνήσιο σχεδιαστή να καλλιεργήσει ένα δημόσιο πρόσωπο. Όταν το πολυκατάστημα Bergdorf Goodman επικοινώνησε μαζί του, εκείνος έκλεισε το τηλέφωνο, πιστεύοντας ότι πρόκειται για φάρσα. Χρειάστηκε ένα κυνηγητό μέσω τηλεγραφημάτων για να πειστεί. Και ήταν ο ενθουσιώδης Mugler που, επίσης, ενορχήστρωσε την εναρκτήρια συλλογή του συνεργάτη του στις 10 Σεπτεμβρίου του 1982 στη Νέα Υόρκη, μια συλλογή γεμάτη εφαρμοστό δέρμα, ζέρσεϊ και σιφόν, ενώ ανέλαβε και χρέη εκπρόσωπου Τύπου για τον Alaïa, τιθασεύοντας το πλήθος των δημοσιογράφων με την έμφυτη άνεσή του. Ήταν εκείνος που συνέβαλλε καθοριστικά στο να τεθεί σε τροχιά αναγνώρισης ο σχεδιαστής που έμελλε να τον επισκιάσει.
Η έκθεση κατά έναν τρόπο λειτουργεί επανορθωτικά, ως μια αποκατάσταση αυτής της σχέσης, αναδεικνύοντας απρόσμενες ομοιότητες και μια δημιουργική σύμπνοια μεταξύ δύο φημισμένων couturiers, φαινομενικά στα δύο αντιθετικά άκρα του δημιουργικού φάσματος. Και δεν στηρίζεται στο θέαμα και στην εντύπωση του φαντασμαγορικού αλλά στις αντιστοιχίες. Γι’ αυτό και παρουσιάζει μια σειρά από δείγματα της ανώτερης ραπτικής τέχνης, όπως κοστούμια, πανωφόρια και βραδινές δημιουργίες, χωρίς να βλέπεις ποιος σχεδίασε τι, καλλιεργώντας έναν γρίφο και φωτίζοντας τις ομοιότητες.
Ο φαινομενικά ήσυχος Alaïa, με την χωρίς εκπτώσεις, υψηλή τεχνική του παραδοσιακού ράπτη, έκοβε και μεταμόρφωνε το ύφασμα, σαν ένας μάγος με τη φυσική περιέργεια και τον πηγαίο αυθορμητισμό ενός μικρού παιδιού. Στη μετέπειτα πορεία του ακολούθησε τον μινιμαλισμό και τη λεπτότητα του Μεγάλου Δασκάλου Balenciaga… Από την άλλη, η αυστηρότητα και η καθαρότητα ήταν αρχές, που δεν απασχολούσαν το ίδιο τον Mugler.
Για παράδειγμα, οι πιέτες σε ένα πρωινό σύνολο του Mugler από τη συλλογή ‘Eté africain’ για την άνοιξη/καλοκαίρι του 1988 προσθέτουν με μια statement λογική, όγκο στο σώμα, ενώ το μεταξωτό φόρεμα του Alaïa από την ίδια εποχή μετατρέπει τις πτυχώσεις, με έναν υπόγειο διακριτικό τρόπο σε κάτι πιο ραφιναρισμένο. Το κληροδότημα του Mugler στηρίζεται σε μια over the top φουτουριστική, σχεδόν εξωγήινη γοητεία.
Όμως ο διάλογος υπάρχει… Στη συλλογή “Les infernales” για το φθινόπωρο/χειμώνα του 1998 το στρίφωμα σε ένα μαύρο, μάλλινο σακάκι σουρώνει και ανασηκώνεται στους γοφούς. Σαν μια απάντηση σε αυτή την πρόταση, τρία χρόνια αργότερα τα στριφώματα στα μαύρα κοστούμια από μάλλινο τουιλ του Alaïa ξεδιπλώνονται με το ίδιο στιλ και κόβονται πιο ψηλά, ακολουθώντας το παράδειγμα του Mugler.
Ο Mugler και ο Alaïa ήταν δύο σχεδιαστές “που θαύμαζαν τα ίδια πράγματα”. Και αυτό αξίζει να παραμείνει από τη μεταξύ τους σχέση και στην καλλιτεχνική συνεισφορά τους ιστορία της μόδας.
Η έκθεση θα διαρκέσει έως και τις 29 Ιουνίου 2025
