«Catwalk: The Art of the Fashion Show»: Η εντυπωσιακή έκθεση που εξετάζει τη διαχρονική τέχνη της πασαρέλας
Για πρώτη φορά στην ιστορία του, το Vitra Design Museum στη Βασιλεία αφιερώνει μια ολόκληρη έκθεση στον κόσμο της μόδας.
Η έκθεση «Catwalk: The Art of the Fashion Show» παρουσιάζει την εξέλιξη των fashion shows από τις πρώτες εκδηλώσεις των αρχών του 20ού αιώνα μέχρι τα εντυπωσιακά, ψηφιακά και πολυαισθητηριακά shows της σύγχρονης εποχής. Η έκθεση συνδυάζει φωτογραφίες, ταινίες, αντικείμενα, έντυπο υλικό και διαδραστικά στοιχεία, προσφέροντας μια πλήρη εικόνα της διαχρονικότητας της πασαρέλας.
Η ιστορική αναδρομή ξεκινά γύρω στο 1900, όταν οι πρώτες επίδειξεις μόδας λάμβαναν χώρα σε ήσυχες παρισινές μπουτίκ. Οι σχεδιαστές παρουσίαζαν τις συλλογές τους σε πελάτες που καθόντουσαν σε πολυτελή σαλόνια, παρατηρώντας τα μοντέλα να περπατούν αργά ανάμεσα σε πόρτες και διαδρόμους. Το φιλμ Pathé του 1928 -το οποίο κανείς μπορεί να παρακολουθήσει στην έκθεση- δίνει μια σπάνια ματιά στην επίδειξη του House of Worth, διάσημου οίκου της εποχής, όπου τα μοντέλα ανοίγουν τα παλτό τους για να δείξουν τις λεπτομέρειες των ενδυμάτων σε καθισμένους πελάτες.

Κατά τη δεκαετία του 1960, οι πασαρέλες μετατρέπονται σε καλλιτεχνικά happenings, αντικατοπτρίζοντας το πνεύμα της εποχής. Η σχεδιάστρια Mary Quant παρουσίασε τα σχέδιά της σε μια γκαλερί του Αμβούργου, ενώ το 1966 ο William Klein δημιούργησε μια σουρεαλιστική πασαρέλα που παρωδούσε τις παραδοσιακές Παρισινές επιδείξεις, τοποθετώντας τα μοντέλα μέσα σε ένα κτίριο-γλυπτό του αρχιτέκτονα André Bloc. Η ίδια η αρχιτεκτονική γινόταν μέρος της παράστασης, συνδέοντας τη μόδα με την τέχνη και το θέατρο.
Τι θα δούμε στην έκθεση «Catwalk: The Art of the Fashion Show»
Η έκθεση αναδεικνύει τα fashion shows ως «μηχανές εικόνας». Ο συν-επικεφαλής επιμελητής Jochen Eisenbrand τονίζει ότι η σημασία ενός show βρίσκεται στις εικόνες και την αφήγηση που δημιουργεί γύρω από τις συλλογές. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το A/W 2014 show της Chanel, όπου η σκηνή μεταμορφώθηκε σε γιγάντιο σούπερ μάρκετ γεμάτο προϊόντα Chanel και τα μοντέλα περπατούσαν ανάμεσα στα ράφια γεμίζοντας τα καλάθια τους. Μάλιστα, ένα πιστό αντίγραφο-μινιατούρα της πασαρέλας εκτίθεται για πρώτη φορά στην έκθεση, κατευθείαν από το αρχείου ιστορικού οίκου.
Η παρουσίαση δεν περιορίζεται μόνο στα ρούχα ή στις εικόνες. Εξετάζονται επίσης οι προσκλήσεις, τα φυλλάδια, τα περιοδικά και άλλα έντυπα που συνοδεύουν τα shows, προσφέροντας μια πλήρη εικόνα του κόσμου της μόδας. Από τα πρώτα σόου της δεκαετίας του ’90 μέχρι τα ψηφιακά streams της πανδημίας, όπως το A/W 2021 της Prada, οι πασαρέλες συνεχίζουν να αποτελούν πολυαισθητηριακές εμπειρίες που συνδέουν αρχιτεκτονική, σκηνογραφία και θέατρο.
Στη σύγχρονη εποχή, νέες συνεργασίες, όπως αυτή της Balenciaga με το αρχιτεκτονικό γραφείο Sub, δημιουργούν εντυπωσιακά σκηνικά που μετατρέπουν τις επιδείξεις σε καλλιτεχνικά γεγονότα γεμάτα εικόνες και κινηματογραφικά στιγμιότυπα. Παρά τις ψηφιακές μεταδόσεις και τις τεχνολογικές αλλαγές, η πασαρέλα παραμένει τελετουργικό θέαμα, προσφέροντας μια ακόμη διάσταση στην ιστορία των ρούχων.

Όπως τονίζει η επιμελήτρια Katharina Krawczyk, «ένα σακάκι δεν χρειάζεται σόου για να υπάρξει, αλλά το σόου προσφέρει ένα ακόμη επίπεδο στην αφήγηση». Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να δουν iconic στιγμές, όπως η S/S 1999 επίδειξη του Alexander McQueen, όπου η Shalom Harlow ψεκάζεται από δύο μηχανές χρώματος, προκαλώντας έντονα συναισθήματα σε κάθε fashion lover.
Η έκθεση Catwalk: The Art of the Fashion Show θα φιλοξενηθεί στο Vitra Design Museum έως τις 15 Φεβρουαρίου 2026 και θα ανοίξει στο V&A Dundee από τις 3 Απριλίου έως τις 17 Ιανουαρίου 2027, προσφέροντας μια μοναδική ευκαιρία να δει κανείς την πασαρέλα όχι μόνο ως επίδειξη μόδας, αλλά και ως σύγχρονη μορφή τέχνης και θεάτρου.