Τι παθαίνει ο εγκέφαλός σας όταν παραπονιέστε -Και πώς να σταματήσετε τον φαύλο κύκλο
Σχεδόν όλοι παραπονιόμαστε κατά μέσο όρο 15 έως 30 φορές την ημέρα. Μικρά ή μεγάλα ζητήματα, ασήμαντα ή σοβαρά. Και κάθε φορά που το κάνουμε, νιώθουμε μια μικρή, σχεδόν στιγμιαία ανακούφιση. Αυτό δεν είναι τυχαίο καθώς ο εγκέφαλος εκκρίνει λίγη ντοπαμίνη, σαν το αίσθημα που παίρνουμε όταν κάνουμε ατελείωτο scroll ή κουτσομπολεύουμε στην καφετιέρα.
Αν μπορούσαμε να δούμε μέσα στο κεφάλι μας, θα παρατηρούσαμε ότι τη στιγμή που εκφράζουμε το παράπονο, η αμυγδαλή (η δομή του εγκεφάλου που συνδέεται με τα συναισθήματα) χαλαρώνει. Ναι, για μια στιγμή, το παράπονο μας κάνει να νιώθουμε καλά. Αλλά εδώ είναι το κρίσιμο ερώτημα: «είναι όντως καλό για εμάς ή απλώς μια μικρή παγίδα;»
Μια συνήθεια που σε παρηγορεί, αλλά σε παγιδεύει
Όπως κάθε ένοχη απόλαυση, το πρόβλημα με το παράπονο είναι το τίμημα που πληρώνεις όταν ενδώσεις. Σου στερεί σημαντικά πράγματα: συγκέντρωση, δημιουργικότητα, την ικανότητα να βρίσκεις λύσεις. Είναι σαν καραμέλα για τον εγκέφαλο: γλυκιά, άμεση, εθιστική, αλλά δεν τρέφει.
Ο εγκέφαλός σου θέλει συνεχώς αυτή την «ανακούφιση», οπότε δεν θα σε σταματά κάθε φορά που παραπονιέσαι.
Η ακολουθία είναι σχεδόν αυτόματη: παραπονιέσαι → στιγμιαία ανακούφιση → ο εγκέφαλος καταγράφει ότι δουλεύει → επαναλαμβάνεις.
Επιπλέον, επειδή το νευρικό μας σύστημα ανιχνεύει απειλές πιο γρήγορα από ευκαιρίες, θεωρεί ότι το παράπονο μας προστατεύει.
Η παγίδα της συνήθειας
Όταν παραπονιέσαι ξανά και ξανά, ο εγκέφαλός σου ενεργοποιεί συγκεκριμένα νευρωνικά κυκλώματα. Κάθε φορά που το κάνεις, αυτά δυναμώνουν λίγο περισσότερο, οδηγώντας σε να εστιάζεις όλο και πιο πολύ σε ό,τι δεν πάει καλά. Χωρίς καν να το αντιληφθείς, αρχίζεις να βλέπεις την πραγματικότητα μέσα από ένα φίλτρο αρνητικότητας.
Όταν το παράπονο δεν οδηγεί σε δράση, γίνεται ένας φαύλος κύκλος. Επαναλαμβάνεις λόγια που δεν φέρνουν αποτέλεσμα και, χωρίς να το αντιληφθείς, εγκλωβίζεσαι σε αυτά. Αντί να διορθώνεις αυτό που σε ενοχλεί, του δίνεις περισσότερη δύναμη.
Όλοι, λίγο-πολύ, πέφτουμε κάποιες φορές στη «λειτουργία παραπόνων». Το σημαντικό είναι να μάθουμε πώς να τη διακόπτουμε και να μην εγκλωβιζόμαστε σε αυτήν.
Ακολουθούν μερικά βήματα που μπορούν να σας βοηθήσουν να το καταφέρετε:
Εντοπίστε τι σας προκαλεί τα παράπονα
Ποιες καταστάσεις, σχόλια ή συμπεριφορές σας πυροδοτούν; Όταν τα αναγνωρίσετε εγκαίρως, μπορείτε να προλάβετε την αντίδραση ή τουλάχιστον να αρχίσετε να αυτορρυθμίζεστε συνειδητά πιο νωρίς.
Δώστε στα παράπονά σας χρονικό όριο
Αφήστε τον εαυτό σας να παραπονεθεί αλλά μόνο για λίγο. Ένα λεπτό είναι αρκετό. Μετά, σταδιακά, μειώστε αυτόν τον χρόνο.
Μετατρέψτε το παράπονο σε ερώτηση
Περιγράψτε τι σας ενοχλεί και πιέστε τον εαυτό σας να σκεφτεί διαφορετικά.
Εξασκηθείτε στη στρατηγική ευγνωμοσύνη.
Δεν πρόκειται για αφελή αισιοδοξία, αλλά για εκπαίδευση συγκέντρωσης. Εστιάστε σε ό,τι λειτουργεί αντί σε αυτό που σας ενοχλεί.
Δείτε το βίντεο:
