Ταινίες της εβδομάδας: Η Μαρία Σνάιντερ και το σκοτεινό παρασκήνιο του «Τελευταίου Τανγκό»

Αυτή την εβδομάδα, η τραυματική εμπειρία της Μαρίας Σνάιντερ μεταφέρεται στη μεγάλη οθόνη με τον Ματ Ντίλον στον ρόλο του Μάρλον Μπράντο, o Φρανσουά Οζόν αφηγείται τι συμβαίνει «Όταν έρθει το φθινόπωρο», ενώ το  Έβα Βίκτορ ανιχνεύει το τραύμα με το «Sorry, Baby».

Την Έλεγαν Μαρία (Maria /Being Maria)

Σκηνοθεσία: Τζέσικα Παλίντ

Παίζουν: Αναμαρία Βαρτολομέι, Σελέστ Μπρουνκέλ, Τζουζέπε Μάτζιο, Ιβάν Ατάλ, Μαρί Ζιγιάν, Ζονάταν Κουζινιέ, Ματ Ντίλον

Περίληψη: Η σκοτεινή ιστορία πίσω από το «Τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι» του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι.

 Η Τζέσικα Πάλιντ, η οποία υπήρξε συνεργάτης του Μπερτολούτσι στα νιάτα της,  μεταφέρει το σκοτεινό παρασκήνιο πίσω από την ταινία «Το Τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι».

Η Μαρία Σνάιντερ στα δεκαεννέα της χρόνια ήταν μια φιλόδοξη ηθοποιός, που ήθελε να ακολουθήσει τα βήματα του διάσημου πατέρα της, ο οποίος ποτέ δεν την αναγνώρισε. Όταν ένας γνωστός Ιταλός σκηνοθέτης, ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, την επιλέγει για να πρωταγωνιστήσει σε μια νέα ταινία δίπλα στον απόλυτο σούπερ σταρ Μάρλον Μπράντο, νιώθει ότι επιτέλους τα όνειρά της γίνονται πραγματικότητα. Όμως, αυτό που μοιάζει με  ευλογία αποδεικνύεται ότι είναι η αρχή ενός εφιάλτη. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, η Σνάιντερ έπεσε θύμα κακοποίησης, αφού η περιβόητη σκηνή με το βούτυρο έγινε παρά τη θέλησή της και χωρίς να είναι ενήμερη. Στη συνέχεια, η ίδια προσπάθησε να μιλήσει για όσα της συνέβησαν, αλλά τη δεκαετία του ’70 μια νεαρή ηθοποιός ήταν παντελώς ανίσχυρη μπροστά σε μεγαθήρια, όπως ο Μπράντο και ο Μπερτολούτσι. Βαθιά τραυματισμένη από εκείνη την εμπειρία, έπαιξε σε μερικές ακόμα ταινίες, αλλά η ψυχολογική της κατάσταση την οδήγησε σε μια σειρά από εξαρτήσεις, που κατέστρεψαν εντελώς την καριέρα της. Πολλά χρονιά αργότερα, ο Μπερτολούτσι θα παραδεχόταν ότι δεν είχε καταλάβει πόσο τρομαχτικό ήταν αυτό που της είχε κάνει, λέγοντας πως το μόνο που ήθελε ήταν τα δάκρυα μιας αληθινής ταπείνωσης.

Την αλήθεια που χρόνια παλεύει η Σνάιντερ να φέρει στο φως κατέγραψε με τρυφερότητα η  ξαδέρφη της Βανέσα στο βιβλίο «Η ξαδέλφη μου Μαρία Σνάιντερ», πάνω στο οποίο βασίστηκε η Πάλιντ για την ταινία της, αποκαθιστώντας τη φήμη της αδικοχαμένης ηθοποιού, αλλά και αναρωτώμενη σχετικά με τα όρια της τέχνης.

Επιλέγοντας συνειδητά να μην σκηνοθετήσει καμία γυμνή σκηνή, ούτε φυσικά την επίμαχη με το βούτυρο κατά την οποία βλέπουμε κατά βάση τις αντιδράσεις των τεχνικών και του συνεργείου που αμήχανοι και αποσβολωμένοι παρακολουθούν όσα διαδραματίζονται μπροστά τους, χωρίς να αντιδρούν, η Παλίντ («Revenir») περιγράφει ουσιαστικά το χρονικό μιας γυναίκας που καταστράφηκε από ένα πατριαρχικό σύστημα. Όπως έλεγε και η Σνάιντερ «οι ταινίες  φτιάχνονται από άνδρες για άνδρες» και σε αυτόν ακριβώς τον άξονα στηρίζεται και η σκηνοθέτιδα, δίνοντας φωνή όχι μόνο στη νεαρή Μαρία, αλλά σε όλες τις γυναίκες που έχουν υπάρξει θύματα. Επίσης, μέσα από μια στερεή αφήγηση περιγράφει πώς η ηρωίδα της μετά από εκείνο το συμβάν προσπάθησε να  διεκδικήσει τη θέση της στη δουλειά, αρνούμενη να κάνει γυμνές σκηνές, ενώ ταυτόχρονα πάλευε με τους δικούς της δαίμονες.

Χωρίς μελοδραματισμούς,με φεμινιστική διάθεση, αλλά αποφεύγοντας την εύκολη καταγγελία, η Παλίντ σκιαγραφεί ένα ολόκληρο σύστημα, όπου όλοι γίνονται εν αγνοία τους πιόνια του, ακόμα και οι άντρες, αλλά ένα μοναχικό πλάσμα, που τολμάει να υψώσει το ανάστημαάτου, συντρίβεται για την τόλμη του. Και με αυτό τον τρόπο καταφέρνει να ξεπεράσει τα όρια μιας τυπικής  βιογραφίας και να κάνει τη Σνάιντερ ένα σύμβολο, που σήμερα στην εποχή του #Μetoo μπορεί να είχε βρει το δίκιο της.

Η εκπληκτική Αναμαρία Βαρτολομέι, πέρα από την εμφανή ομοιότητά της με τη Σνάιντερ, δίνει μια εσωτερική ερμηνεία, μεταφέροντας το τραύμα και την οργή μιας κακοποιημένης γυναίκας, που δεν μπορεί να ορθοποδήσει και κυρίως να δικαιωθεί.

Όταν Έρθει το Φθινόπωρο (Quand Vient l'Automne /When Fall Is Coming)

Σκηνοθεσία: Φρανσουά Οζόν

Παίζουν: Ελέν Βινσάν, Ζοζιάν Μπαλασκό, Λουντιβίν Σανιέ

Περίληψη: Η ηλικιωμένη Μισέλ απολαμβάνει μια ήσυχη συνταξιοδότηση σ’ ένα χωριό της Βουργουνδίας, κοντά στην επί πολλά χρόνια φίλη της, Μαρί-Κλοντ. Όταν η κόρη της, η Βαλερί, αφήνει τον γιο της να περάσει τις σχολικές του διακοπές μαζί της, τα πράγματα παίρνουν μια αναπάντεχη, δυσάρεστη τροπή.

Η νέα ταινία του Φρανσουά Οζόν («Το Καλοκαίρι του ‘85», «Το Εγκλημά μου») που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.

Μια συνταξιούχος σεξεργάτρια, η Μισέλ, ζει μια ήρεμη ζωή σε ένα χωριό της Βουργουνδίας, απολαμβάνοντας τις μέρες της με την καλή της φίλη Ζαν Κλοντ. Μελανό σημείο στη ζωή της η σχέση της με την κόρη της, Βαλερί, που δεν μπορεί να ξεπεράσει το επάγγελμά της. Όταν η Μισέλ κατά λάθος δηλητηριάζει τον εγγονό της με τα μανιτάρια που μαζεύει από το δάσος, εκείνη της απαγορεύει να έχει επαφές μαζί του. Ταυτόχρονα, ο γιος της Ζαν Κλοντ που μόλις έχει αποφυλακιστεί, προσπαθεί να συμφιλιώσει τις δυο γυναίκες, προκαλώντας άθελά του μια τραγωδία.

Ο Φρανσουά Οζόν, ξεκινώντας από ένα χαμηλότονο οικογενειακό δράμα, στήνει ένα καλοδομημένο ψυχολογικό θρίλερ, που η ατμόσφαιρά του θυμίζει τις ιστορίες του Ζορζ Σιμενόν, μιλώντας για την  έννοια της συγχώρεσης και τι είναι τελικά ηθικό σε έναν κόσμο που δεν θέλει να κατανοήσει το τραύμα και τον πόνο. Απανωτές ανατροπές με φόντο το μελαγχολικό φθινοπωρινό τοπίο της γαλλικής επαρχίας, που θα μπορούσαν να θυμίζουν σαπουνόπερα, γίνονται στα χέρια του στυλίστα Οζόν αφορμές για να αποκαλύψει κρυφές πλευρές των ηρώων του, ανοίγοντας διάλογο τελικά με τους θεατές για το είναι «σωστό» να πράξει κανείς. Σε αυτό συμβάλλουν οι εσωτερικές ερμηνείες των ηθοποιών του, που μακριά από μελοδραματισμούς και υπερβολικές εξάρσεις, αποδίδουν με λεπτές αποχρώσεις τις ανθρώπινες αντιφάσεις, με κοινό χαρακτηριστικό την επιθυμία να αγαπηθούν γι’ αυτό που είναι.

Sorry, Baby

Σκηνοθεσία: Έβα Βίκτορ

Παίζουν: Έβα Βίκτορ, Ναόμι Άκι, Λούκας Χέτζες, Τζον Κάρολ Λιντς, Λούις Κανσελμί, Κέλι ΜακΚόρμακ

Περίληψη: Κάτι κακό συνέβη στην Άγκνες. Αλλά η ζωή συνεχίζεται – τουλάχιστον για όλους τους άλλους γύρω της.

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Έβα Βίκτορ σε παραγωγή του Μπάρι Τζένκινς και της A24, που απέσπασε το βραβείο σεναρίου στο Φεστιβάλ Sundance 2025.

Η Άγκνες, καθηγήτρια πανεπιστημίου σε μια κωμόπολη της Νέας Αγγλίας, προσπαθεί να επουλώσει τις πληγές ενός τραυματικού γεγονότος από το παρελθόν της,  έναν βιασμό συγκριμένα από τον καθηγητή- μέντορά της, προκειμένου να ξαναβρεί τη ζωή της, με τη βοήθεια της φίλης της. Καθώς όμως επιστρέφει σταδιακά στην καθημερινότητά της, έρχεται αντιμέτωπη με αναμνήσεις που προσπαθούσε να ξεχάσει.

Το Έβα Βικτόρ, με καριέρα στο stand-up comedy, στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο καταπιάνεται με την επουλωτική διαδικασία του τραύματος και το πώς συνεχίζει κανείς τη ζωή του μετά από μια οδυνηρή εμπειρία. Χωρίζοντας την αφήγηση σε πέντε κεφάλαια -το καθένα φέρει τον τίτλο ενός σημαντικού γεγονότος («Η χρονιά που βρήκα τη γάτα μου» κ.λπ.)- ξεκινά την ιστορία από μια συνάντηση παλιών συμφοιτητών, για να επιστρέψει σταδιακά στο παρελθόν της ηρωίδας του, η οποία παρότι φαίνεται να έχει προχωρήσει, στην πραγματικότητα παραμένει συναισθηματικά καθηλωμένη στο τραγικό γεγονός που της συνέβη.

Η επιτυχία του Βικτόρ, που κρατάει και τον πρωταγωνιστικό ρόλο, έγκειται στο ότι προσεγγίζει μια δραματική ιστορία με αναπάντεχο χιούμορ και τρυφερότητα, περιγράφοντας πώς μια νεαρή γυναίκα προσπαθεί να ξαναρχίσει τη ζωή της, χωρίς να έχει επουλώσει το βαθύ τραύμα που τη διαμόρφωσε. Οι αντιδράσεις της Άγκνες λειτουργούν ως αναπόσπαστο κομμάτι ενός αμυντικού μηχανισμού, πίσω από το οποίο κρύβεται το σοκ που έχει υποστεί. Το αποτέλεσμα είναι μια κωμικοτραγική ελεγεία για μια συνειδητή μοναξιά ως αντίδραση σε μια βαθιά, ανεπούλωτη πληγή, που δεν αποκλείεται να φτάσει στα Όσκαρ.

Παίζονται ακόμα

Ξέρω τι Κάνατε Πέρσι το Καλοκαίρι (I Know What You Did Last Summer)

Σκηνοθεσία: Τζένιφερ Κέιτιν Ρόμπινσον

Παίζουν: Μάντελιν Κλάιν, Τσέις Σούι Γουόντερς, Τζόνα Χάουερ-Κινγκ, Τάιρικ Γουίδερς, Σάρα Πίτζον, Μπίλι Κάμπελ, Γκαμπριέτ Μπέκτελ, Όστιν Νίκολς, Φρέντι Πρινζ Τζούνιορ, Τζένιφερ Λαβ Χιούιτ

Περίληψη: Ο θρυλικός Ψαράς επιστρέφει στο Σάουθπορτ για να βασανίσει μια νέα γενιά. Αντιμέτωποι με ένα κύμα νέων δολοφονιών, πέντε φίλοι συνειδητοποιούν ότι το στοιχειωμένο παρελθόν τους αρνείται να μείνει θαμμένο και η ταυτότητα του ψυχοπαθούς δολοφόνου θα παραμείνει άγνωστη μέχρι το τέλος.

Το σίκουελ της ομώνυμης ταινίας του 1998.

Όταν πέντε φίλοι προκαλούν άθελά τους ένα θανατηφόρο αυτοκινητιστικό ατύχημα, συμφωνούν να το κρατήσουν μυστικό, αντί να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες. Έναν χρόνο αργότερα, το παρελθόν επιστρέφει για να τους στοιχειώσει και αναγκάζονται να αντιμετωπίσουν μια τρομακτική αλήθεια: κάποιος ξέρει τι έκαναν πέρσι καλοκαίρι και είναι αποφασισμένος να πάρει εκδίκηση. Καθώς ο ένας μετά τον άλλο, οι φίλοι καταδιώκονται από έναν δολοφόνο, ανακαλύπτουν ότι αυτό έχει ξανασυμβεί και στρέφονται για βοήθεια σε δύο επιζώντες της θρυλικής σφαγής του Σάουθπορτ το 1997.

Ο Χαμένος Τίγρης (The Lost Tiger)

Σκηνοθεσία: Σαντέλ Μάρεϊ

 Με τις φωνές των (στα ελληνικά): Γιάννης Καραούλη, Άρη Κυπριανού, Ιωάννας Λαμπροπούλου Ανδρέα Τσέλεπου κ.α

Περίληψη: Ο Τίο, ένας νεαρός τίγρης, υιοθετείται από μια στοργική οικογένεια καγκουρό παλαιστών, αλλά μερικά οράματα θα τον κάνουν να ψάξει το παρελθόν του.

Μια επική περιπέτεια αναζήτησης ταυτότητας, οικογένειας και ισορροπίας με τη φύση.

Ο Τίο, ένας νεαρός τίγρης που βρέθηκε εγκαταλελειμμένος φορώντας ένα μυστηριώδες κρυστάλλινο κολιέ, υιοθετείται από μια στοργική οικογένεια καγκουρό παλαιστών. Μεγαλώνοντας στον κόσμο της «Καγκουρομανίας», μιας εκρηκτικής αθλητικής αρένας, παλεύει με την αίσθηση του «ανήκειν» και την ανάγκη να ανακαλύψει την πραγματική του καταγωγή. Όταν ένα ατύχημα κλονίζει την αυτοπεποίθησή του και αρχίζει να βιώνει οράματα με μια ηλικιωμένη τίγρη που τον καλεί «σπίτι», ο Τίο αποφασίζει να ακολουθήσει τα ίχνη του παρελθόντος του.

Επαναπροβολές:

Επαναστάτης Χωρίς Αιτία (Rebel Without a Cause)

Σκηνοθεσία: Νίκολας Ρέι

Παίζουν: Τζέιμς Ντιν, Νάταλι Γουντ, Σαλ Μινέο 

 Περίληψη: Ο Τζιμ, ένας έφηβος με προβληματικό οικογενειακό περιβάλλον, μετακομίζει σε νέα πόλη και μπλέκεται σε μια ριψοκίνδυνη παρέα. Η ανάγκη του για αποδοχή και συναισθηματική επαφή τον οδηγεί στο επίκεντρο απρόβλεπτων αντιπαραθέσεων, σε μια πορεία σύγκρουσης, τρυφερότητας, απώλειας και ενηλικίωσης.

Με αφορμή την επέτειο 70 χρόνων από την πρεμιέρα της αλλά και από τον πρόωρο θάνατο του μυθικού σταρ Τζέιμς Ντιν, η Summer Classics επαναφέρει στις θερινές οθόνες σε ψηφιακή αποκατάσταση 4K μια από τις πιο διαχρονικές ταινίες της χρυσής εποχής του αμερικανικού σινεμά.

Η εμβληματική ταινία του Νίκολας Ρέι, που απέσπασε τρεις υποψηφιότητες για Όσκαρ, καταγράφει με ένταση και σπάνια ειλικρίνεια τον εφηβικό ψυχισμό, ενώ ο Τζέιμς Ντιν στον ρόλο του Τζιμ Σταρκ παραδίδει μία από τις πιο συγκλονιστικές ερμηνείες στην Ιστορία του κινηματογράφου -μια κραυγή ειλικρίνειας που αντηχεί μέχρι σήμερα.

Το «Επαναστάτης Χωρίς Αιτία» υπήρξε η πρώτη ταινία του κλασικού Χόλιγουντ, που εστίασε τόσο ευθέως στις σχέσεις μεταξύ εφήβων και γονέων της μεσαίας τάξης με πρωτόγνωρο συναισθηματικό ρεαλισμό. Το φιλμ έφερε στο προσκήνιο ζητήματα όπως η οικογενειακή αποξένωση, η ανάγκη για αυθεντική επικοινωνία και η αγωνία του αυτοκαθορισμού, ενώ ο Ντιν άλλαξε ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αποδίδονταν οι ανδρικοί κινηματογραφικοί χαρακτήρες, με μια νέα, πιο ευάλωτη και συναισθηματικά περίπλοκη παρουσία.

Η ταινία που γυρίστηκε σε CinemaScope θεωρείται ένα τεράστιο καλλιτεχνικό και τεχνικό επίτευγμα και καθιερώθηκε ως σημείο αναφοράς, ενώ απέκτησε ακόμη μεγαλύτερο cult status εξαιτίας του πρόωρου θανάτου του νεαρού Τζέιμς Ντιν, λίγες μόλις εβδομάδες πριν από την κυκλοφορία της.

Το 1990 εντάχθηκε στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των ΗΠΑ ως πολιτιστικά, αισθητικά και ιστορικά σημαντική, ενώ το 1998 κατετάγη στην 59η θέση των 100 καλύτερων ταινιών όλων των εποχών σύμφωνα με το American Film Institute.

The Commitments

Σκηνοθεσία: Άλαν Πάρκερ

Παίζουν: Ρόμπερτ Άρκινς, Μάικλ Άχερν, Αντζελίν Μπολ, Μαρία Ντόιλ Κένεντι, Ντέιβ Φίνεγκαν, Μπρόνα Γκάλαχερ, Φέλιμ Γκόρμλεϊ, Γκλεν Χάνσαρντ, Τζόνι Μέρφι, Άντριου Στρονγκ, Κολμ Μίνι, Αν Κεντ

Περίληψη: Μια ομάδα ταλαντούχων νέων από υποβαθμισμένες γειτονιές του Δουβλίνου μοιράζονται το πάθος τους για τη σόουλ μουσική. Οι φιλοδοξίες, τα όνειρα, η αγάπη και η πίστη σε αυτό που κάνουν θα είναι η αφορμή για μια ξέφρενη πορεία από τους δρόμους στη σκηνή και από εκεί στην απόλυτη δόξα.

Η ταινία του Άλαν Πάρκερ για τη σύγκρουση μεταξύ των εργατών του Δουβλίνου και των Aφροαμερικανών μουσικών της σόουλ, βασισμένη στο μυθιστόρημα του Ρόντι Ντόιλ.

Ο Τζίμι Ράμπιτ, μόλις έχει τελειώσει το σχολείο και του έρχεται μια φοβερή ιδέα: να φτιάξει μια soul μπάντα στο Μπάριταουν, τη φτωχογειτονιά του στο βόρειο Δουβλίνο. Καταρχάς, χρειάζεται μουσικούς και τραγουδιστές. Τα πράγματα αρχίζουν να παίρνουν μπρος όταν βρίσκει τρεις κοπέλες με υπέροχες φωνές, έναν βασικό τραγουδιστή (τον Ντέκο) και έναν ηλικιωμένο τρομπετίστα, τον Τζόι "The Lips" Φέιγκαν. Η ομάδα βρίσκει τον εαυτό της σε μια αίθουσα πρόβας γεμάτη με τα συντρίμμια μιας χρεοκοπημένης επιχείρησης και προχωράει μπροστά. Τους στηρίζει απόλυτα η αγάπη τους για τη γλυκιά σόουλ μουσική των Oms Redding, Wilson Picket, Aretha Franklin και Jackie Wilson. Τα αρχικά πειράματα της μπάντας είναι εξαιρετικά απαίσια, αλλά η θρασύτητα και το πάθος, καθώς και μια αναδυόμενη δυναμική μέσα στην ομάδα κάνουν την πλήρη έλλειψη εμπειρίας των Commitments να μοιάζει ένα μικρό εμπόδιο.

Στο «The Commitments», ο Πάρκερ κάνει τη συνάντηση των πολιτισμών να τραγουδήσει κυριολεκτικά σε μια πνευματώδη, συναισθηματική και τελικά γεμάτη ψυχή ταινία, όπου πρωταγωνιστήσουν τα αληθινά μέλη των Commitments, μια ομάδα κυρίως μη επαγγελματιών ηθοποιών που τη χαρακτηρίζει το χιούμορ και η συναισθηματική εκφραστικότητα. Η κοινότητα, αρχικά σκεπτική, ενώνεται, καθώς οι Commitments γίνονται πηγή υπερηφάνειας σε ένα μέρος, όπου η υπερηφάνεια είναι δύσκολο να βρεθεί. Ωστόσο, τα ίδια τα πάθη που ενώνουν την μπάντα απειλούν συνεχώς να τους χωρίσουν. Αυτή η ένταση κάνει τη μουσική τους εκρηκτική και συναρπαστική.

Μαλένα (Malèna)

Σκηνοθεσία: Τζουζέπε Τορνατόρε

Παίζουν: Μόνικα Μπελούτσι, Τζουζέπε Σουλφάρο, Λουτσιάνο Φεντερικό, Γκαετάνο Αρόνικα, Γκαμπριέλα ντι Λούτσιο, Άντζελο Μαρία Πελεγκρίνο, Πάολα Πάτσε, Τζιλμπέρτο ​​Ιδονέα

Περίληψη: Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου σε μια μικρή πόλη της Σικελίας, η μυστηριώδης χήρα Mαλένα γίνεται το αντικείμενο πόθου και φθόνου, λόγω της ομορφιάς της.

Επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη, στην αυθεντική της μορφή, η νοσταλγική και βαθιά συγκινητική ταινία του Τζουζέπε Τορνατόρε, χωρίς τις περικοπές της διεθνούς διανομής, αποκαθιστώντας την καλλιτεχνική ακεραιότητα του δημιουργού της.

Σικελία, 1941. Ο μικρός Ρενάτο ανακαλύπτει τον κόσμο – και τον έρωτα – μέσα από τη μορφή της Μαλένα, μιας νέας γυναίκας που γίνεται το επίκεντρο του πόθου και της σκληρότητας μιας μικρής κοινωνίας.

Η υποκρισία, η γυναικεία καταπίεση, ο μισογυνισμός και η απώλεια της αθωότητας ξεδιπλώνονται με φόντο τη φασιστική Ιταλία. Η  Μαλένα δεν είναι απλώς ένα αισθησιακό δράμα, είναι ένα ποίημα για τη μνήμη, τη σεξουαλική αφύπνιση και την ενοχή. Η εικονοπλασία του Τορνατόρε σε συνεργασία με τη μουσική του Μορικόνε και την εκθαμβωτική Μόνικα Μπελούτσι συνθέτουν ένα κινηματογραφικό αριστούργημα για τη μοναξιά και την ωριμότητα.

Η αρχική διανομή της ταινίας εκτός Ιταλίας περιέκοψε σκηνές-κλειδιά που αφορούσαν στην ψυχική κατάρρευση της ηρωίδας και την κλιμάκωση της κοινωνικής της περιθωριοποίησης. Η uncut έκδοση (108') αποκαθιστά πλήρως το οπτικοαφηγηματικό τόξο και προσφέρει βαθύτερη συναισθηματική σύνδεση με τη μεταμόρφωση και την τραγωδία της Μαλένα.

Ευτυχία (Schastye)

Σκηνοθεσία: Αλεξάντρ Μεντβέντκιν

Παίζουν: Πιοτρ Ζινόβιεφ, Γιελένα Γιεγκόροβα

Περίληψη: Η ζωή ενός ζευγαριού στην τσαρική Ρωσία και τα πρώτα χρόνια μετά από την επανάσταση.    

Μια αριστουργηματική σοβιετική ταινία, που μέχρι το 1970 ήταν άγνωστη στην Ευρώπη, ώσπου να την ανακαλύψει ο Κρις Μάρκερ σε μια προβολή της Ταινιοθήκης των Βρυξελλών και να την πάρει υπό την προστασία του.

Ο Κμιρ και η γυναίκα του Άννα, δυο φτωχοί αγρότες στην τσαρική Ρωσία, δεν έχουν ακόμα ανακαλύψει τι είναι ευτυχία, αφού αναγκάζονται συνέχεια να πληρώνουν στο κράτος και στην Εκκλησία. Έτσι, η Άννα λέει στο Κμιρ να ταξιδέψει για να την γνωρίσει και αν δεν τη βρει να μην γυρίσει πίσω. Ξεκινώντας το ταξίδι του εκείνος, θα βρεθεί μπροστά σ’ ένα πορτοφόλι γεμάτο χρήματα και για μια στιγμή θα πιστέψει ότι η ευτυχία είναι αυτό. Ξεκινάνε λοιπόν να κάνουν μια καινούργια αρχή, καλλιεργώντας οι ίδιοι κάποια χωράφια και αγοράζοντας ένα άλογο. Το κράτος και η Εκκλησία όμως, βλέποντας ότι η προσπάθειά τους απέφερε καρπούς, σπεύδουν για να εισπράξουν τους φόρους τους. Έτσι, δεν μένει τίποτα γι’ αυτούς, οπότε ο Κμίρ αποφασίζει να πεθάνει, φτιάχνοντας ο ίδιος το φέρετρο του. Κράτος και Εκκλησία θα επέμβουν για μια ακόμα φορά, κάνοντάς του την ερώτηση «ποιος του έδωσε το δικαίωμα να πεθάνει;». Τον συλλαμβάνουν λοιπόν και τον οδηγούν για τριάντα τρία χρόνια στη φυλακή, όπου και τον βασανίζουν.

Επιστρέφοντας ο Κμιρ, η κοινωνία πλέον έχει αλλάξει. Έχει μεσολαβήσει η μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση και έχουν δημιουργηθεί τα πρώτα κολχόζ. Ύστερα από τόσα χρόνια, του είναι δύσκολο να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα, σε αντίθεση με τη γυναίκα του που έχει ενταχθεί ενεργά στη ζωή τον κολχόζ. Τώρα μπορεί η γη να έχει περάσει στα χέρια των αγροτών, παρόλα αυτά παραμένουν ακόμα κατάλοιπα της προηγούμενης κοινωνίας, τάξεις και στρώματα, που δεν θα δεχτούν έτσι την αλλαγή. Και όταν αυτοί θα προσπαθήσουν να σαμποτάρουν την παραγωγή, βάζοντας φωτιά στο σπίτι του και στον στάβλο των κοχλόζ, ο Κχμίρ θα καταλάβει ότι δεν είναι κομμάτι τους και θα επιλέξει να σώσει τον στάβλο αντί το ίδιο του το σπίτι, τη συλλογικότητα δηλαδή απέναντι στην ατομικότητα.

Ο Αλεξάντρ Μεντβέντκιν σκηνοθέτησε το 1934 μια αγνή, λαϊκή κωμωδία, βωβή και γκαφατζίδικη στα χνάρια του Σαρλό, αλλά με πολιτική και κοινωνική αγωνία. Κάνοντας χρήση των απίστευτων σκηνικών και τεχνικών που είχε δημιουργήσει η χώρα του, φτιάχνει μια κωμωδία εξπρεσιονιστική, σουρεαλιστική σχεδόν με έναν επίκαιρο τότε μηδενισμό: όσο χοντρός κι εκμεταλλευτής είναι ο τσάρος, άλλο τόσο ψεύτικοι και καταπιεστικοί είναι οι σοβιετικοί στρατιώτες. Ανάμεσά τους, ο απλός άνθρωπος του λαού δεν έχει θέση παρά ως θύμα. Γι’ αυτόν η «ευτυχία» είναι ένα άπιαστο όνειρο, κυρίως επειδή την τοποθετεί σε λανθασμένες υλικές αναζητήσεις.