Το απλό χόμπι που χαρίζει μνήμη «ατσάλι» και μειώνει το άγχος -Δεν είναι η γυμναστική
Τα παζλ δεν είναι απλώς μια νοσταλγική συνήθεια για βροχερές μέρες. Κρύβουν ισχυρά οφέλη για τη μνήμη, ιδανικές για κάθε ηλικία -και ιδιαίτερα πολύτιμες όσο μεγαλώνουμε.
Για πολλούς, τα παζλ είναι συνδεδεμένα με ήσυχα απογεύματα και οικογενειακές στιγμές. Ωστόσο, πέρα από τη χαλάρωση που προσφέρουν, ειδικοί αποκαλύπτουν ότι αυτή η απλή δραστηριότητα ενισχύει τη μνήμη, βοηθά στην πρόληψη της γνωστικής φθοράς και συμβάλλει στην ψυχική ηρεμία. Η ενασχόληση με παζλ ενεργοποιεί πολλές περιοχές του εγκεφάλου ταυτόχρονα, προάγοντας τη συνολική γνωστική υγεία.
Σύμφωνα με την θεραπεύτρια τέχνης και ψυχοθεραπεύτρια Έμιλι Ντάβενπορτ, η συναρμολόγηση παζλ ενεργοποιεί- ειδκότερα μετά τα 50- οπτική επεξεργασία, επίλυση προβλημάτων, λεπτή κινητικότητα και ανάσυρση μνήμης, όλα ταυτόχρονα.
Πώς το παζλ ενισχύει τη μνήμη
Η διαδικασία αυτή, που ονομάζεται «διμερείς ενσωματώσεις», βοηθά τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου να συνεργαστούν, ενισχύοντας τις νευρωνικές συνδέσεις.
Η γνωστική εξάσκηση μέσω παζλ έχει συσχετιστεί με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας και Αλτσχάιμερ. Ο Τζόελ Σαλίνας, νευρολόγος εξειδικευμένος σε θέματα άνοιας, εξηγεί στην ιστοσελίδα marthastewart.com: «Η συχνή ενασχόληση με δραστηριότητες που προκαλούν το μυαλό χτίζει αυτό που ονομάζουμε ‘γνωστικό απόθεμα’. Έτσι, ο εγκέφαλος μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα στις αλλαγές που φέρνει το γήρας ή η ασθένεια».
Η νευρολόγος Ρόντα Βόσκουλ, με μακρά εμπειρία σε θέματα νευροεκφυλιστικών παθήσεων, αναφέρει πως έρευνες δείχνουν ότι άτομα άνω των 50 που κάνουν παζλ επί σειρά ετών έχουν καλύτερες επιδόσεις σε τεστ γενικής γνωστικής λειτουργίας.
Πέρα από τις γνωστικές λειτουργίες, τα παζλ έχουν θετική επίδραση και στην ψυχική υγεία. Για πολλούς, αποτελούν έναν τρόπο διαλογιστικής ενασχόλησης. Όπως λέει ο Σαλίνας, «βοηθούν να αποσπάσεις την προσοχή από τους στρεσογόνους παράγοντες και να επιστρέψεις στο παρόν, μειώνοντας το άγχος και προάγοντας τη χαλάρωση». Η διαδικασία είναι καθησυχαστική, ενσυνείδητη και καταλήγει σε ένα αίσθημα ολοκλήρωσης.
Η ψυχική διάθεση επηρεάζει άμεσα τη γνωστική λειτουργία, και επομένως η θετική επίδραση των παζλ στην ψυχολογία μπορεί να έχει και έμμεσο όφελος για τον εγκέφαλο.
Εξίσου σημαντική είναι η δημιουργικότητα και η πρόκληση. Η ενασχόληση με νέες, απαιτητικές δραστηριότητες βοηθά τον εγκέφαλο να παραμένει σε εγρήγορση και ενισχύει την ανάπτυξη νέων συνδέσεων μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων. Όπως σημειώνει ο Σαλίνας, «όσο πιο καινούργιο και δύσκολο είναι το παζλ, τόσο περισσότερη προσπάθεια απαιτεί ο εγκέφαλος για να προσαρμοστεί. Αυτή η προσπάθεια λειτουργεί σαν γυμναστική για το μυαλό».
Παρότι τα παζλ έχουν δομή, η συναρμολόγηση των κομματιών απαιτεί δημιουργική επίλυση προβλημάτων και παρέχει συμβολικά θεραπευτικά οφέλη. Η Ντάβενπορτ τονίζει: «Προσφέρουν έναν προβλέψιμο και ασφαλή τρόπο να συμμετάσχεις σε δημιουργική χειρωνακτική εργασία, απολαμβάνοντας ταυτόχρονα τις ηρεμιστικές και ενσωματωτικές επιδράσεις της δημιουργικότητας».
Για να εντάξετε τα παζλ στην καθημερινότητά σας, δεν χρειάζεται να αφιερώσετε πολλές ώρες. Αρκούν 10 με 15 λεπτά την ημέρα ή ακόμη και την εβδομάδα. Όπως προτείνει η Ντάβενπορτ, είναι ιδανική συνήθεια είτε για να ξεκινήσετε τη μέρα σας είτε για να χαλαρώσετε πριν τον ύπνο. Μπορούν επίσης να αποτελέσουν έναν ευχάριστο τρόπο να περάσετε ποιοτικό χρόνο με φίλους ή οικογένεια, καλλιεργώντας την υπομονή και τη σύνδεση.
Απ’ ό,τι φαίνεται, τα παζλ δεν είναι απλώς διασκέδαση για παιδιά ή για τις μέρες με κακοκαιρία. Είναι ένα απλό, προσιτό εργαλείο για την υγεία του μυαλού και της ψυχής -μια ήρεμη, αλλά βαθιά ωφέλιμη δραστηριότητα που αξίζει να γίνει μέρος της ζωής μας.
