Σελέν Ερντέμ: «Μπορώ μέχρι και τρίποντο να βάλω με τακούνια»
Η Σελέν Ερντέμ δεν περνά απαρατήρητη. Ούτε στο παρκέ ούτε εκτός αυτού.
Στα 42 της, η προπονήτρια της γυναικείας ομάδας μπάσκετ του Παναθηναϊκού ήρθε στην Ελλάδα και, μέσα σε ελάχιστο χρόνο, εξελίχθηκε σε ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα πρόσωπα του ελληνικού αθλητισμού. Όχι μόνο για τη δουλειά της, αλλά και για την παρουσία της, εντός και εκτός γηπέδου, που συνέβαλε καθοριστικά στη διαμόρφωση μιας δημόσιας εικόνας έξω από τα καθιερωμένα του χώρου.
Μια αυστηρή σιλουέτα, κοστούμια και τακούνια, μια εικόνα που δύσκολα θα περίμενε κανείς να συναντήσει στα ελληνικά γήπεδα, πόσο μάλλον από μια γυναίκα με καταγωγή από την Τουρκία, μια χώρα που συχνά περιγράφεται ως συντηρητική.
Τη συναντήσαμε και τη φωτογραφίσαμε σε glam looks της Vakko, σε μια συζήτηση που ξεφεύγει από τα στενά όρια του αθλητισμού. Μιλά για τη ζωή και τη διαδρομή της στο μπάσκετ, για τη γυναικεία ηγεσία και την πειθαρχία του παρκέ, αλλά και για το προσωπικό της statement: το δικαίωμα μιας γυναίκας να είναι ταυτόχρονα δυναμική και κομψή, χωρίς να χρειάζεται να απολογηθεί για κανένα από τα δύο.
Σελέν Ερντέμ: «Μέσα στον αγώνα πρέπει να είμαι η αρχηγός»
Η Σελέν Ερντέμ γεννήθηκε το 1984 στην Άγκυρα, μια πόλη γεμάτη αντιθέσεις, ιστορία και ζωή. Η σχέση της με το μπάσκετ ξεκίνησε σχεδόν τυχαία, μέσα από μια πρόταση ενός προπονητή στο σχολείο. Στην αρχή αρνήθηκε, όπως εξηγεί η ίδια, αλλά η φίλη της, που είχε ήδη εγγραφεί, τη ζήλεψε λίγο και έτσι έκανε το πρώτο της βήμα στο άθλημα.
«Όταν ήμουν στη δευτέρα γυμνασίου, ήρθε ένας προπονητής στο σχολείο και μου είπε να γραφτώ στο μπάσκετ, ότι φαινόμουν καλή. Στην αρχή αρνήθηκα, αλλά γράφτηκε η κολλητή μου και τη ζήλεψα λίγο. Σκέφτηκα ότι εκείνη θα ψηλώσει κι εγώ όχι, οπότε τελικά ξεκίνησα κι εγώ».
Από εκείνη τη στιγμή, το μπάσκετ έγινε ο άξονας της ζωής της. Σπούδασε στη Γυμναστική Ακαδημία του Πανεπιστημίου Γκάζι, όμως ένα σοβαρό ατύχημα την ανάγκασε να σταματήσει να παίζει. Παρά τη στενοχώρια, η αγάπη της για το άθλημα δεν μειώθηκε.
«Στα 18 μου σταμάτησα να παίζω λόγω του ατυχήματος. Ο γιατρός μου είπε ότι το σώμα μου δεν θα άντεχε άλλο. Στεναχωρήθηκα πάρα πολύ, αλλά δεν ήθελα να χάσω την επαφή μου με το μπάσκετ».
Η στροφή στην προπονητική ήρθε φυσικά. Ξεκίνησε ως βοηθός στην ομάδα όπου έπαιζε, μια διαδικασία που την οδήγησε σταδιακά στη θέση της πρώτης προπονήτριας. «Έτσι ξεκίνησα ως βοηθός προπονητή στην ομάδα όπου έπαιζα. Ήταν μια προοδευτική διαδικασία. Ξεκίνησα ως τρίτη ή τέταρτη βοηθός και σιγά σιγά έγινα πρώτη προπονήτρια».
Η επαγγελματική της πορεία την οδήγησε σε μεγάλες διεθνείς σκηνές, από Ολυμπιακούς Αγώνες μέχρι Παγκόσμια και Ευρωπαϊκά πρωταθλήματα. Αν υπάρχει μία στιγμή που ξεχωρίζει στη μνήμη της, αυτή είναι οι Ολυμπιακοί. «Οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Είναι μια διοργάνωση μεγαλειώδης. Αν βρεθείς εκεί και το ζήσεις, δεν το ξεχνάς ποτέ. Με συγκίνησε πολύ και άλλαξε τον τρόπο που βλέπω τη ζωή».
Εκτός γηπέδου δείχνει ήρεμη και χαλαρή, αλλά στο παρκέ η αυστηρότητά της είναι εμφανής. Η ίδια περιγράφει αυτή τη διπλή πλευρά σαν φυσική ανάγκη του ρόλου της.
«Πάντα λέω ότι έχω δύο πλευρές. Στην προσωπική μου ζωή είμαι διαφορετική, αλλά στο γήπεδο πρέπει να είμαι αυστηρή. Πρέπει να προστατεύω τις παίκτριές μου, να προστατεύω την ομάδα, να είμαι η αρχηγός τους».
Η πειθαρχία και η αφοσίωση στο άθλημα είναι για εκείνη αδιαπραγμάτευτες. Η ηγεσία σε μια γυναικεία ομάδα δεν είναι εύκολη υπόθεση, καθώς συνυπάρχουν πολλές προσωπικότητες, αλλά η Σελέν Ερντέμ έχει αναπτύξει τη δική της μέθοδο.
«Σε μια γυναικεία ομάδα συνυπάρχουν πολλές διαφορετικές προσωπικότητες. Είμαστε συνολικά 16 γυναίκες και προφανώς δεν είναι απλό να είσαι ηγέτιδα. Έχω όμως αναπτύξει μια μέθοδο προσέγγισης. Εκτός αγώνων είμαι φίλη, αδερφή, μητέρα. Μέσα στον αγώνα όμως πρέπει να είμαι η αρχηγός. Με την εμπειρία που έχω πλέον, μπορώ να το διαχειριστώ».
Η γυναικεία αλληλεγγύη έχει ξεχωριστή σημασία για εκείνη. Δεν διστάζει να στηρίζει άλλες γυναίκες, γιατί πιστεύει ότι είναι σημαντικό να ενισχύουν η μία την άλλη. «Πιστεύω πολύ στις θετικές διακρίσεις. Δέχτηκα αμέσως να δώσω αυτή τη συνέντευξη γιατί είστε γυναίκα. Στην ομάδα μου είμαι πολύ υποστηρικτική, γιατί πιστεύω ότι οι γυναίκες πρέπει να στηρίζουν η μία την άλλη και να πετυχαίνουν σε ό,τι κάνουν».
Το στιλ της, με κοστούμια και τακούνια, αποτελεί συνειδητή επιλογή και statement. Από την πρώτη στιγμή που έγινε προπονήτρια αποφάσισε να διατηρήσει την κομψότητά της, χωρίς να μιμείται τους άντρες.
«Από την πρώτη στιγμή που έγινα προπονήτρια σκέφτηκα ότι βρίσκομαι σε αυτή τη θέση ως γυναίκα. Το επάγγελμα είναι ανδροκρατούμενο. Γιατί να πρέπει να ντύνομαι όπως οι άντρες; Άρχισα να φοράω τακούνια, να προσέχω την εμφάνισή μου, να είμαι κομψή. Δεν είναι κάτι καινούριο. Το κάνω εδώ και 20 χρόνια και είναι μια συνειδητή επιλογή, ένα statement. Μπορώ μέχρι και τρίποντο να βάλω με τακούνια».
Η μητέρα της έπαιξε σημαντικό ρόλο σε αυτή την επιλογή, καθώς η εικόνα της γυναίκας που φρόντιζε τον εαυτό της καθημερινά της έγινε πρότυπο. «Θυμάμαι να ανοίγω την ντουλάπα της και να βλέπω ρούχα σε κάθε χρώμα. Κάθε μέρα έβλεπα μια γυναίκα περιποιημένη, κομψή, βαμμένη και χτενισμένη να πηγαίνει στη δουλειά της. Αυτή η εικόνα μου έμεινε και έγινε πρότυπο για τον επαγγελματισμό και την κομψότητά της».
Η δημοφιλία που γνώρισε στην Ελλάδα ήρθε γρήγορα, αλλά τη βλέπει ως αποτέλεσμα της δουλειάς της και της σχέσης της με τον κόσμο. «Πραγματικά έγινα πολύ δημοφιλής όταν ήρθα στην Ελλάδα. Ο κόσμος εδώ με αγκάλιασε πάρα πολύ και αυτό με έκανε πολύ χαρούμενη. Νομίζω ότι με αγάπησαν γιατί ένιωσαν πως είμαι σαν κι αυτούς, δεν είμαι διαφορετική. Είδαν πώς παλεύω για την ομάδα».
Η πρόταση του Παναθηναϊκού ήταν για εκείνη ευκαιρία και τιμή. «Ο Παναθηναϊκός είναι ένα πολύ μεγάλο όνομα στον χώρο του μπάσκετ. Είναι και ένας όμιλος με πολύ μεγάλη ιστορία και το γεγονός ότι ένας τόσο ιστορικός όμιλος με εμπιστεύτηκε και με έφερε εδώ πέρα είναι πολύ σημαντικό για εμένα, είμαι πολύ περήφανη για αυτό. Οπότε δέχθηκα την πρότασή τους χωρίς καμία επιφύλαξη, χωρίς να το πολυσκεφτώ».
Η ζωή στην Αθήνα την έχει γοητεύσει και της δίνει μικρές στιγμές ηρεμίας και προσωπικής ευχαρίστησης. «Έχω ερωτευτεί κυριολεκτικά την Αθήνα. Η ενέργειά της με τραβάει, είναι πολύ διαφορετική. Και επειδή η δουλειά μου είναι πολύ στρεσογόνα, μετά από μια δύσκολη μέρα, είναι πολύ σημαντικό που μπορώ και πηγαίνω στη Γλυφάδα και ακόμα και ένα 10λεπτο να μπορώ να αγναντεύω τη θάλασσα. Είναι κάτι που με ηρεμεί. Ειδικά το καλοκαίρι περνάω πολύ χρόνο στη Γλυφάδα, μπορεί να με πετύχετε εκεί αλλά τώρα το χειμώνα προτιμώ τα καφέ στο Κολωνάκι, τις βόλτες στο κέντρο της Αθήνας, περνάω πολύ χρόνο μόνη μου, οπότε μου αρέσει να κάθομαι να πίνω έναν καφέ μόνη μου, να σκέφτομαι την στρατηγική της επόμενης μέρας και όλα αυτά είναι στοιχεία της Αθήνας που με κάνουν πολύ ευτυχισμένη».
Παρά τις δυσκολίες σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο, η Ερντέμ παραμένει σταθερή. «Είναι πολύ δύσκολο. Όταν υπάρχει μια επιλογή, συνήθως προτιμούνται οι άντρες. Πολλές φορές με απέρριψαν μόνο και μόνο επειδή ήμουν γυναίκα. Κάθε μέρα έπρεπε να αποδεικνύω την αξία μου. Αυτό συμβαίνει μόνο στις γυναίκες. Κανένας άντρας δεν είναι υποχρεωμένος να αποδεικνύει συνεχώς τις ικανότητές του».
Η οικογένεια και οι κοντινοί άνθρωποι είναι η σταθερά της. «Για μένα η οικογένειά μου είναι πολύ σημαντική. Ο συντροφός μου είναι πολύ σημαντικός. Παρόλο που μπορεί να είμαστε μακριά, είναι στην Κωνσταντινούπολη, μοιραζόμαστε τα πάντα. Είναι αυτοί που με στηρίζουν ότι κι αν συμβεί και αυτό είναι πολύ σημαντικό για εμένα».
Και οι μικρές απολαύσεις της καθημερινότητας, όπως ένα πιάτο κολοκυθάκια τηγανητά ή ελληνικούς μεζέδες δίπλα στη θάλασσα, είναι τελικά οι στιγμές που τη γεμίζουν.
«Η ιδανική μου μέρα θα ήταν μετά από έναν νικηφόρο αγώνα, να βρίσκομαι στη Γλυφάδα με την οικογένειά μου, να καθόμαστε σε ένα τραπέζι δίπλα στη θάλασσα, να τρώμε ελληνικούς μεζέδες, ψάρι και να απολαμβάνουμε τη θάλασσα και τον ελληνικό τρόπο ζωής».
Όσο για το αγαπημένο της ελληνικό φαγητό; «Τα κολοκυθάκια τηγανητά. Είναι το αγαπημένο μου. Μου αρέσει φυσικά και το καλαμάκι, αλλά τα τηγανητά κολοκυθάκια είναι το νούμερο ένα».
