«Εσύ φταις». Εχω ακούσει αυτή τη φράση εκατοντάδες φορές από τότε που τα ανήψια μου μεγάλωσαν. Συνήθης αποδέκτης η μάνα τους, ο πατέρας τους, ή και οι δύο μαζί. Ενίοτε κι εγώ, ή οποισδήποτε άλλος ενήλικας βρισκόταν μπροστά τους. Σε εμάς φορτώνουν ότι «τίποτα δεν πάει καλά», ότι «τίποτα δεν λειτουργεί σωστά», ότι «αυτός ο τόπος είναι για πέταμα» και μαζί ο κόσμος ολόκληρος.
Αυτά σκεφτόμουν όταν διάβασα, πρόσφατα, τα συμπεράσματα μιας ευρωπαϊκής έρευνας (από το Ιδρυμα του ομίλου TUI), που πραγματοποιήθηκε σε επτά χώρες (Ελλάδα, Πολωνία, Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Βρετανία, Ιταλία) και όπου ρωτήθηκαν 6.080 νέοι (16-26).
Προφανώς και δεν με εξέπληξε ότι τα αμφισβητούν όλα και όλους -από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, το πολιτικό σύστημα και τα πολιτικά κόμματα, ως τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, την εκκλησία ακόμα και τα συνδικάτα (αν και αναρωτιέμαι πόσα ξέρουν τα παιδιά γι΄αυτά τα τελευταία).
Γιατί «αν δεν αμφισβητήσεις τώρα που βράζει το αίμα σου», «αν δεν απαιτήσεις τώρα το αδύνατο», που έλεγαν κάποτε οι επαναστάτες, τι σόι νέος είσαι;
Ούτε μου έκανε εντύπωση ότι το φαινόμενο είναι γενικευμένο. Γιατί την ίδια στιγμή, όλα αυτά τα παιδιά λένε «Ναι» στην ομπρέλα της Ευρώπης (ευτυχώς), κι ας την αμφισβητούν.
Στην Ελλάδα όμως, όπου οι νέοι φαίνεται να είναι πιο απογοητευμένοι από όλους τους άλλους, η παιδεία, σύμφωνα με τα στοιχεία, δεν αποτελεί προτεραιότητα στους προβληματισμούς τους. Γιατί; Ισως γιατί μπορεί μια κακή παιδεία να αποτελεί την καλύτερη δικαιολογία, να τους βολεύει.
Αλλωστε θεωρούν την ηλικία τους ως μοναδική απάντηση σε όλα. Γιατί «αν δεν αμφισβητήσεις τώρα που βράζει το αίμα σου», «αν δεν απαιτήσεις τώρα το αδύνατο», που έλεγαν κάποτε οι επαναστάτες, τι σόι νέος είσαι; Σωστά… Αλλά, αλήθεια, τι σόι νέοι είναι;
Από μόνη της η ηλικία δεν αρκεί. Αν η κόντρα σημαίνει βόλεμα, αν η καταγγελτική διάθεση σημαίνει άραγμα και αν η «επανάσταση» γίνεται από το καφενείο, ο σημερινός νέος απλώς θα διαδεχθεί τον γονιό του και μαζί θα γίνει εκείνος πια ο αποδέκτης του «εσύ φταις», από τα δικά του παιδιά, αργότερα. Φαύλος κύκλος.
